Sjómannablaðið Víkingur - 01.02.1961, Page 7
fáöSvar ^teinpórááon :
Matsveina- og veit-
ingaþ j ónaskólinn
I 10. tbl. 22. árg. Víkingsins
er út kom í okótber 1960, skrif -
ar Guðmundur Jensson loft-
skeytamaður^ grein um „Mat-
sveinaskóla íslands": Við lestur
greinar þessarar verður ekki
ljóst hver sé tilgangur greinar-
höfundur með ritsmíð þessari,
en ég vil fyrir hönd stjórnar
Matsveina- og veitingaþjónaskól-
ans vegna þessa tilefnis, með
nokkrum orðum ræða fáein at-
riði varðandi þennan skóla.
Greinarhöfundur byrjar rit-
smíð sína með því að segja að
„fyrir frumkvæði og baráttu yf-
irmannasamtakanna“ hafi mat-
sveinum verið sköpuð skilyrði til
að menntast í Sjómannaskóla-
húsinu. Ég vil upplýsa hér í
upphafi, að á sínum tíma kost-
aði það samtök matreiðslu og
framreiðslumanna baráttu til
þess að losna við „baráttu yfir-
manna samtakanna", og þá fyrst
kom skriður á skólamál Mat-
sveina- og veitingaþjónaskólans.
Þegar Sjómannaskólahúsið var
vígt, (mig minnir haustið 1946)
var ekki búið að semja lög fyrir
Matsveina- og veitingaþjónaskól-
ann, né neitt farið að gera varð-
andi þann skóla, nema að
skammta honum húsnæði. Eftir
að samtök matreiðslu- og fram-
reiðslumanna fengu tækifæri til
að láta þetta mál til sín taka
var skólanefnd skipuð, og kom
þá í ljós að ýmsar breytingar
varð að gera á húsnæði skólans
sem „frumkvæði og barátta yfir-
manna samtakanna“ hafði af
skiljanlegum ástæðum sézt yfir,
enda var ekki neinn kunnáttu-
maður í þessum greinum með í
ráðum þegar húsnæðið var
teiknað!
í þessu sambandi vil ég benda
greinarhöfundi á að í 1. gr. laga
nr. 82/1947 er gert ráð fyrir að
Matsveina- og veitingaþjóna-
skólinn skuli hafa aðsetur í Sjó-
VÍKINGUR
mannaskólahúsinu, og skuli skól-
inn veita hagnýta fræðslu m.a.
þeim mönnum sem vilja gerast
matsveinar á skipum, og samkv.
9. gr. reglugerðar nr. 86/1959
3. tölul. er gert ráð fyrir að
matsveinum á fiskiskipaflotanum
og flutningaskipum skuli vera
kennt í skólanum eftirfarandi:
a) Almenn matreiðsla, b) und-
irstöðuatriði í bakstri, c) vöru-
þekking, geymsla og nýting mat-
væla, d) íslenzka og enska, og
f) bókfærsla og reikningur.
I 2. gr. umræddrar reglugerð-
ar er svo fyrirmælt að þessir
nemendur skuli stunda nám í
skólanum í tveimur fjögurra
mánaða námskeiðum, og í 11. gr.
er fyrir mælt, að á hverju nám-
skeiði skuli kennslustundafjöldi
nemenda þessara vera sem næst
þannig:
íslenzka 64 st.
Reikningur 48 st.
Enska 64 st.
Bókfærsla 48 st.
Matreiðsla, verkleg og bók-
leg ásamt næringarfræði
850 st.
Settar eru aðrar námsreglur
fyrir nemendur í matreiðsluiðn
og í íramreiðsluiðn.
Með þessu stutta yfirliti hér
að framan er ljóst að skólinn er
starfandi. í fyrstu námskeiðum
skólans fyrir matsveina á fiski-
skipum og flutningaskipum var
mikil þátttaka nemenda, og
þannig var það fyrstu árin sem
skólinn starfaði, en þegar nem-
endur þessir urðu þess varir að
þeir fengu engin réttindi til
matsveinsstarfa að námi loknu
hættu þeir að stunda námið, en
engin lagafyrirmæli eru til um
réttindi til handa þessum mönn-
um. Skólanefndinni og Sam-
bandi matreiðslu- og fram-
reiðslumanna hefur verið það
mikið áhugamál að fá slík á-
kvæði lögfest, og að tilhlutan
beggja þessara aðila hefur verið
lagt fram á Alþingi frv. til laga
um bryta og matreiðslumenn á
skipum, en frv. ekki orðið að
lögum vegna ágreinings milli
matreiðslumanna og framreiðslu-
manna varðandi réttindi til
brytastarfa. Þetta frv. hefur nú
í þriðja sinn verið lagt fram
á Alþingi, og er það von mín að
nú takist að fá frumvarpið gert
að lögum.
Þegar þetta frv. er orðið að
lögum, er ekki ástæða til að ætla
annað en að til skólans komi
aftur menn til þessa náms.
Að lokum er rétt að taka það
fram, að það hefur verið og er
enn, skoðun skólastjóra og skóla-
nefndar, að með því að hafa að-
setur Matsveina- og veitinga-
þjónaskólans í Stýrimannaskóla-
húsinu, er skólanum ekki sköpuð
þau skilyrði er honum hentar,
og hefur hlutaðeigandi ráðherr-
um á hverjum tíma verið tjáð
þessi skoðun skólanefndar og
skólastjóra, og þau oft verið
rædd við ýms viðeigandi tæki-
færi.
7