Sjómannablaðið Víkingur - 01.09.1996, Blaðsíða 7

Óðinn farinn í Smuguna
Geturverið ' -
drepleiðinlegt
- segir Kristján Jónsson skipherra, ^
sem nú er í Smugunni þriðja árið í röð
Þrátt fyrir að veiði hafi verið
upp og ofan í Smugunni í
sumar er þar enn töluverður
fjöldi íslenskra skipa að veið-
um og nýverið hélt varðskipið
Óðinn þangað norður á bóginn
þriðja árið í röð til að þjónusta
okkar skip. Nú sem fyrr er það
Kristján Þ. Jónsson skipherra
sem stýrir Smuguleiðangrinum
en auk hans eru átján áhafnar-
meðlimir, þar af einn læknir,
eins og undanfarin tvö ár.
Sjómannablaðið Víkingur náði
tali af Kristjáni skömmu áður
en Óðinn lét úr höfn snemma
dags 22. ágúst eða skömmu
áður en hafnir Reykjavíkur
fylltust af herskipum úr flota
Norður-Atlantshafsbanda-
lagsins, NATO.
Kristján og hans menn
höfðu í nógu að snúast þegar
blaðamann Víkings bar að
höfninni. Verið var að flytja
vistir fyrir úthaldið, en þær
verða að duga í lágmark sex
vikur að sögn Kristjáns, því
svo kann að fara að skipið
haldi til þar nyrðra í tvo mánuði
ef þörf þykir. Auk vista flytur
Óðinn varahluti fyrir íslensk
skip og margvíslega pinkla til
sjómanna frá fjölskyldum
þeirra.
Aðspurður um tilgang farar-
innar segir Kristján að þetta sé
fyrst og fremst þjónustuleið-
angur og nefnir þá helst til
læknisþjónustu. „Verkefni
varðskipsins verða einnig
vísindalegs eðlis,“ segir
Kristján, „við munum gera
ýmsar mælingar fyrir Hafrann-
sóknastofnun, mæla afla um
borð í skipum og kanna lög-
mæti veiðarfæra. Þetta er fyrst
og fremst nauðsynlegt til að
hafa svör á reiðum höndum
við ásökunum sem upp kunna
að koma frá Norðmönnum. Við
viljum t.d. geta svarað þeim
hreint út að við hendum ekki
smáfiski.
Aðalatriði fararinnar er þó
þjónustan við skipin. Það er
alltaf eitthvað sem getur komið
upp á, eins og t.d. véiarbilanir
eða skemmdir á veiðarfærum,
og þá erum við kallaðirtil að-
stoðar. Við höfum kafara um
borð ef á þarf að halda. í fyrra
kom upp eldur í Beiti og þá
fóru okkar menn yfir í skipið til
slökkvistarfa.“
En má búast við einhverjum
árekstrum við Norðmenn þarna
á miðunum sem þið þurfið að
blanda ykkur í?
„Það hefur ekki komið til
árekstra hingað til og ég á ekki
von á að svo verði nú.“
En nú eruð þið með vopn
um borð, er ekki svo?
„Ja, við erum með fallbyssu
í stafninum en við notum hana
helst sem fuglahræðu.
Svartfuglinn er skítandi á skip-
ið í tíma og ótíma þannig að
við erum vanir að hengja litla
plastpoka á byssuna sem
blakta í vindinum. Þannig
höldum við fuglinum í skefjum.
Hvað önnur vopn varðar þá
höfum við haft það fyrir sið að
gefa ekkert upp um það. í
eldgamla daga voru ýmis vopn
höfð með í för en þeim var
aldrei beitt, nú eru þau flest
safngripir."
Óðinsmenn hafa fengið
nýjan lækni með í för en hann
heitir Jón Ívar Einarsson. Að
sögn Kristjáns hefur Jón svip-
aðan bakgrunn og þeir læknar
sem farið hafa í Smuguna fram
að þessu. Jón mun hafa leitað
til þeirra eftir ráðleggingum og
fengið upplýsingar um þau lyf
sem reynslan hefur leitt í Ijós
að komi að gagni þar nyrðra.
Kristján segir að læknisþjón-
ustan sé nauðsynlegasti þátt-
urinn í veru Óðins í Smugunni.
„Sem betur fer fækkaði slysum
frá 1994 til 1995 um helming,"
segir Kristján. „Ég held að
•j
ástæðan sé sú að sjómenn um
borð í skipunum séu orðnir
þjálfaðri og kunni betur að
varast slysin og að auki eru
þeir nú sjálfir búnir að öðlast
reynslu í fyrstu hjálp, gera
oftast að minniháttar meiðsl-
um sjálfir. Þess vegna held ég
að búast megi við minna álagi
á lækninn en áður.“
Kristján segir að mikið hafi
verið um alvarleg slys árið
1994, t.d. hafi verið mikið um
útlimameiðsli, margir misst
fingur og einnig hafi verið tölu-
vert um botnlangaköst. „Það
kom því nokkrum sinnum fyrir
að við þurftum að fá þyrlu um
borð. Alvarlegasta slysið í fyrra
varð hins vegar um borð hjá
okkur. Þá vorum við að draga
togara þegar vír slitnaði með
þeim afleiðingum að einn
áhafnarmeðlima brotnaði á
báðum fótum. Hann varfluttur
til lands með þyrlu frá Noregi."
Nú verða þú og þínir menn i
Smugunni í minnst sex vikur
og líklega ítalsverðu aðgerðar-
leysi, er eitthvað sem menn
geta gert sér til dundurs um
borð til að drepa tímann?
SjÓMANNABLAÐlÐ VlKINGUR
7