Sjómannablaðið Víkingur - 01.09.1996, Blaðsíða 52
Loftur Jóhannsson sigldi í
SEINNI HEIMSSTYRJÖLDINNI.
Á ÞEIM TÍMA GENGU SIGLINGAR
EKKI ALLTAF GREIÐLEGA,
ÞÓ EKKI SÉ TALAÐ UM ÞEGAR
VEIKINDI KOMU UPP.
Loftur þurfti að reyna ýmislegt, hann lá
meðal annars á sjúkrahúsi í Kanada án þess
að tala orð í ensku.
Þegar botnlanginn gaf sig
Það er stríð, heimsstyrjöldin 1939 til 1945
í algleymingi. Það er barist á jörðu víðsvegar
um heiminn, með allri þeirri vígvélatækni
sem maðurinn getur upphugsað og sífellt
rignir sprengjum úr loftinu, sprengjum sem
engu eira.
Þrátt íýrir þessar skelfmgar eru þó til lönd
og landsvæði sem standa að mestu og jafnvel
alveg utan við þennan hildarleik. En þó að
hafið sé margfalt víðáttumeira en allt þurr-
lendi heimsins er þar hvergi öruggan griða-
stað að finna. Herskip öslast um höfin og
eira engu sem á vegi þeirra verður, flugvélar
elta skotmörk sín ótrúlega Iangt á haf út,
strandlengjur stríðsaðila eru girtar tundur-
duflum, sem síðan slitna upp og rekur um
allan sjó. Síðast en ekki síst eru svo hinir
geigvænlegu kafbátar sem liggja í leyni um
öll heimsins höf og ýmist gera árás úr laun-
sátri eða elta uppi skip og sprengja þau í loft
upp.
Þrátt fyrir allar þessar ógnir verður ekki
hjá siglingum komist, sér í lagi fyrir eylönd
sem flest þurfa að sækja sér til viðurværis og
einnig koma afurðum sínum á markað.
Til New York
Það er einn af þessum hlýju og mildu síð-
sumarsdögum, komið fram yfir miðjan sept-
ember 1944. Við látum úr höfn í Reykjavík,
förinni er heitið til New York. Ég var ráðinn
dagmaður í vél á skipinu, sem ég mun kalla
„skipið mitt“.
Þar sem styrjöldin geisar er ekki leyfilegt
að sigla beint, við eigum að sameinast skipa-
lest við Reykjanes, en sú lest er að koma frá
Múrmansk í Rússlandi, og halda með henni
til Loch Ewe í Skotlandi. Skipalestir sem
fóru til Múrmansk sigldu fyrir norðan Island
til að reyna að forðast hættuna, en það
reyndist vafasamur hagnaður.
í þessari lest sem við sameinuðumst voru
um tíu skip. Sögusagnir, sem voru oftast
mjög óáreiðanlegar, hermdu að um þrjátíu
skip hefðu ver.ið í lestinni þegar hún hélt til
Rússlands. Þar sem ekki var hægt að sigla
beinustu leið á áfangastað varð að sigla í sí-
felldum krákustígum til að reyna að villa urn
fyrir kafbátunum.
En ferðin gengur vel, sjórinn alla daga eins
og spegill, sem var nú ekki það æskilegasta
gagnvart hættunni. Eftir fjögurra sólarhringa
siglingu komum við til Loch Ewe, sem er
fjörður og skipalægi á Norður-Skotlandi.
Þangað koma skip og skipalestir víðsvegar
frá. Þar eru skipalestirnar stokkaðar upp og
raðað á ný eftir því hvert skipin ætla að fara.
Við stoppuðum í þrjá eða fjóra daga.
VlÐ FÖRUM í FRIÐI
Einn daginn kemur starfsmaður hafnar-
innar niður í borðsal til okkar. Við vorum að
ljúka við máltíð, ekki er ég viss um hvaða er-
indi hann átti um borð til okkar, ég held
hann hafi verið að leita að hlýju. Matborðið
hjá okkur var alltaf mjög girnilegt. Það er
smurð væn brauðsneið með góðu áleggi og
rétt að manninum. Það sló okkur hálfilla
þegar hann spurði hvort hann mætti stinga
þessu í vasann, því hann gæti varla borðað
brauðið nema lofa fjölskyldu sinni að njóta
með sér.
Er nú lagt upp í mikilli skipalest ásamt
52
SJÓMANNABLAÐIÐ VÍKINGUR