Sjómannablaðið Víkingur - 01.09.1996, Qupperneq 27

Nýtt kvótaár hófst um síðustu mánaðamót. Kvótanum er misskipt, eins
og alkunna er. Sum skip hafa mikinn kvóta á meðan aðrir sitja eftir með
mjög lítinn kvóta. Leiguverð kvóta á hæstu skipunum er
Yfir 200 miltióna
króna virði
Þegar kvóti þeirra tuttugu skipa sem fá
mest úthlutað, þegar tekið er tillit til
hlutfalls af heildarkvóta, er skoðaður og
verðmæti hans reiknað miðað við leigu-
verð kemur í ljós að verðmæti kvóta
hæstu skipanna er á þriðja hundrað
milljónir króna.
Verðið sem stuðst er við, er að mati
kunnugra, jafnvel undir meðal leigu-
verði á síðasta kvótaári. Það hafa margir
deilt á kvótakerfið og úthlutun veiði-
heimilda. Með þessari úttekt fylgir sýnis-
horn af leiðara Morgunblaðsins frá 1.
september síðastliðnum, en heiti leiðar-
ans var: „Þjóðareign - Þjóðargjöf1. Höf-
Leiðari Morgunblaðsins
I leiðara Morgunblaðsins frá 1. septem-
ber er m.a. eftirfarandi að fmna:
„Samkvamt lögum, sem sampykkt hafa
verið á Alþingi tslendinga, eru fiskimiðin
sameign íslenzku pjóðarinnar. ípvífelst að
fiskistofhamir eru eign þjóðarinnar. “
Síðan segir:
„Þessi þjóðareign er afhent útgerðamiönn-
um í dag án nokkurs endurgjalds. Þegar
vinnudagur hefit á morgun geta þeir hins
vegar hafizt handa um að selja þennan við-
bótarkvóta og heildsöluverð aukningarinnar,
sem þeir fáfyrir ekki neitt, er um tveir og
hálfiir milljarður. Erþetta eðlilegt? Erþetta
réttlátt? Eryfirleitt nokkurt vit í slíku ketfi?
Um þetta lykilatriði hafa staðið linnulaus-
ar deilur íþjóðmálaumrœðunni hér allan
þennan áratug ogþeim er ekki lokið. Utgerð-
armenn hafa beittýmsum röksemdum gegn
kröfum um, aðþeir eigi aðgreiðafyrir rétt-
inn tilþess að nýta þjóðareignina, þ.e.fiski-
miðin. Ein helzta röksemdþeirra hefur verið
sú, að útgerðarfyrirtieki á íslandi varu svo
illa stödd, að þau hefðu ekki efni á að greiða
slíkt gjald. Þeir hafa að vísu aldrei útskýrt
hvemig þeir hafa hafi efhi á því að greiða
þetta gjald hver í vasa annars á undanfóm-
um ámm en látum það vera. Það hafa vissu-
lega verið rök, að útgerðin vari illa stödd. En
þau rök eiga ekki lengur við. Ársreikningar
og milliuppgjör íslenzkra útgerðarfyrirtœkja
sýna, svo ekki verður um villzt, að gjörbreyt-
ing hefiir orðið i rekstri þeirra á undanfóm-
um árum. Hlutabréf í íslenzkum útgerðar-
fyrirtœkjum em nú bœði eftirsótt og í háu
verði.
Önnur röksemd útgerðarmanna hefúr ver-
ið sú, aðþeir hafi sóttsjóinn og nýtt fiskimið-
in og þess vegna sé eðlilegt, aðþeir sitji við
annað borð en aðrir landsmenn en greiði síð-
an skatta af'atvinnustarfiemi sinni. Veikleik-
inn i þeirri röksemd er sá, að hið sama á við
um sjómennina. Þeir hafa sótt sjóinn og nýtt
fiskimiðin. Þeir em eigendur fiskimiðanna
eins og aðrir landsmenn. Efþeir, sem hafa
nýtt fiskimiðin, eiga meiri rétt en aðrir eig-
endurþeirra er eðlilegt aðþað eigi jafht við
um sjómenn sem útgerðarmenn. “
í lok leiðara Morgunblaðsins segir svo:
„Það er með engu móti hagt að réttlata þá
ákvörðun stjómvalda að afhenda útgerðar-
mónnum í dag verðmœti, sem nema um
tveimur oghálfúm milljarði króna.fyrir ekki
neitt, sem þeir geta svo tekið til við að selja á
morgun ogfá beinharða peninga fyrir.
Nú em þau þáttaskiL, að tímabœrt er að
hefia á ný ummður affidlum krafti um það
hvemigsú málamiðlun getur orðið á milli
þjóðar og útgerðar, sem allirgeta unað sœmi-
lega við. “U
Sjómannablaðið Víkingur
27