Sjómannablaðið Víkingur - 01.02.1998, Blaðsíða 23

eru sjóhæfir. Mætti endurskoða um leið sum
íslensk siðferðishugtök er að sjómensku lúta,
þarámeðal sjóhetjuhugtakið. Það hefur
laungum þótt mannalegt á íslandi að sigla
manndrápsfleytu í tvísýnu, láta slarka, láta
slag standa, komast af ef ekki brá útaf, fara
annars til botns og fá eftirmæli og táramessu.
I sögum úr verstöðvum til forna er oft getið
sjógarpa svokallaðra sem hyltust til að fara á
sjó í verstu veðrum. Hepnin var með sumum
svo þeim stórhlektist ekki á, en oftar var það
einskær tilviljun að þeir drápu ekki sig og
aðra. Þetta mat á ofurhuganum sem hefur á-
nægju af að tefla sér og öðrum í hættu er einn
pestargerillinn.
Eg var fyrir nokkrum árum staddur í þorpi
þar sem fræg sjóhetja átti sextugsafmæli.
Honum var haldin mikil veisla og lofaður
sem aflakló og hraustmenni og fádæma djarf-
ur sjósóknari í blöðum og útvarpi. Meðal
annars var honum talið til heiðurs að á stuttri
og fjölfarinni sjóleið hafði tvívegis hvolft
undir honum opnum báti, en hann, að því
mig minnir, einn manna komist á kjöl í bæði
skiftin; í seinna skiftið hafði hann dúsað
uppundir sólarhríng á kjölnum í óveðri. I
þriðja skifti hafði hann siglt í strand stóru
skipi og öll áhöfnin farist, nema hann sjálfur
við þriðja mann. Hvílík forníslensk sjóhetja!
Hvílíkur víkíngur! Hvílíkur kappi!
f sama þorpi kom ég um þessar mundir til
gamals formanns, vinar míns, sem nú er dá-
mn. Hann hafði verið formaður milli fimtíu
°g sextíu vertíðir í ýmsum verstöðvum hér
sunnanlands, byrjað formensku á skipi föður
síns fimtán ára gamall. Hann hafði verið
mikill aflamaður og komið upp stórurn og
mannvænlegum barnahóp. Og þegar ég
spurði um feingsæld hans svaraði hann að-
eins:
Ég var altaf í meðallagi.
Ég spurði hvort hann hefði ekki oft komist
‘ hann krappan á öllum þessum mörgu ver-
tíðum, eða lent í sögulegum þrekraunum. Ég
gleymi ekki svari hans:
Nei , sagði hann, það kom aldrei neitt fyrir
kjá mér í allar þessar vertíðir. Ég get varla sagt
að maður hafi nokkurntíma feingið slæmt í
fíngur hjá mér öll þessi ár. Einusinni man ég
til að við björguðunr manni af kili, það hafði
hvolft hjá þeim og allir voru druknaðir nema
þessi eini.
Um þennan gamla góða fiskimann var
aldrei skrifað í blöð né glamrað í útvarpi.
Aldrei datt neinum í hug að kalla hann kappa
sjóhetju eða víkíng. Hann hafði aldrei komist
* lífshættu fyren hann dó fjörgamall heima í
U-37 og Pét-
URSEY. í SÍÐ-
USTU ÁRASAR-
FERÐ SINNI
SÖKKTI KAFBÁT-
URINN PÉTURS-
EY, ÞANN 1 2.
mArs 1941.
?? FÓRUST■
(íslensk skip og Vígdrckar og
vopnagnýr).
rúmi sínu.
Strönd og mið
voru honum
ekki lífshættu-
legri staður en stofan heima hjá honum. Lát-
lausari hlédrægari og góðviljaðri öðlíng þelcti
ég ekki. Alt sem kom nálægt honurn Iifði. Af
tali um hversdagslegustu hluti við hann
skildist manni betur orðið taó, alvaldið sem
vinnur án erfiðismuna og hættu, kemur öllu
til þroska, sigrar án hetjuskapar og er voldugt
án frægðar (Einar Ingjaldsson á Baklca).
1944. ■
Útgerðarmenn — vélstjórar.
Önnumst allar raflagnir og viðgerðir í bátum, skipum og verk-
smiðjum. Áratuga þjónusta við íslenskan sjávarútveg tryggir
reynslu og öryggi frá sérþjálfuðu starfsfólki.
SjÖMANNABLAÐIÐ VÍKINGUR
23