Sjómannablaðið Víkingur - 01.02.1998, Side 36
milli hagsmunahópa innan greinarinnar sem
oft enda í verkföllum með tilheyrandi tjóni
fyrir alla aðila og samfélagið í heild.“
Bjarni segir að rót þeirra átaka sem nú
standa yfir í sjávarútveginum á fslandi sé
ósamlyndi um eignaráð og yfirráð á tak-
mörkuðum veraldargæðum. Hann spyr í
framhaldi af því hver eigi fiskinn í sjónum?
Hvaða leikreglur skulu gilda um yfirráðin og
hvaða hagsmunir eigi að hafa forgang? „Sem
kristinn guðfræðingur vil ég benda á að það
vill svo til að í Gamlatestamentinu er að
finna hugtök og hugsanir sem reynst hafa vel
í þessu samhengi og meðal þess er, að: Því er
trúað að Guð setji manninum þau skilyrði að
hann skuli vera ráðsmaður sinn í veröldinni.
(I Mós.l.26-31 og Sálm.8.4-10 og Jes.58.6-
12) Ráðsmennska er lykilhugtak kristinnar
siðfræði í þessum efnum. (Ronald H.
Preston, "The Future Of Christinan Ethics"
s. 83) Segja má að ráðsmennska sé hagnýt
Guðsþekking sem skapi fólki siðferðisramma
þar sem frelsi, réttlæti og kærleikur eru
kjarnaatriði. Því er þá trúað að lífsgæðin vaxi
ekki mest við það að eiga heldur að varðveita,
að hamingja manns vaxi ekki mest með því
að hafa völd heldur að vera undir valdi. Því
þar, undir valdi hins góða Guðs, finni mað-
urinn sig frjálsan til þess að leita réttlætis í öll-
um verkum sínum og með kærleikann að
vopni sé hann fær um að finna jafnvægið
milli frelsis og réttlætis. Leyfi ég mér því að
hvetja til þess að við skoðum siðferðisleg á-
litamál sjávarútvegsins í ljósi ráðsmennsku-
vitundar kristinnar trúar.
Auðlind sjávarins er þá hvorki eign þjóðar
né ákveðinna útgerðarmanna, heldur eign
Guðs, en að því marki sem við leitum frelsis,
réttlætis og kærleika í samskiptum við nátt-
úru, stofnanir og einstaklinga er okkur falin
ráðsmennska yfir sjávarfanginu.
I almennum umræðu eftir framsögu séra
Bjarna, lýstu menn sig almennt ánægða með
framsetningu hans og greiningu á málinu,
þótt menn hafi kannski ekki áttað sig á máli
hans í byrjun og að erindi hans hefði komið
nokkuð á óvart.
Bent var á að allir vilji veraldleg gæði en
skortir andleg- og siðferðisgæði og Mikilvægi
mannauðs fyrirtækja til að þau gætu starfað
eðlilega.
Einnig var spurt hvort takmarka ætti fram-
sal kvóta? Flestir segðu já en fáir segðu nei.
Þeir fáu sem segðu nei fyndist brotið á sér og
frelsi sitt skert ef slíkt yrði gert. Þannig yrði
siðferðið sitthvert eftir því á hvaða sjónarhóli
menn stæðu.
Bent var á að sömu siðferðislögmál ættu að
gilda í sjávarútvegi og í öðrum greinum.
Alltaf hefðu verið deilur í sjávarútvegi en
eðli þeirra breyst með breyttum forsendum.
Ábyrgð skipstjóra væri mikil og tryggja þyrfti
öryggi þeirra manna sem hann hefur á sínum
snærum og efnahag. En þar fyrir utan bæru
allir ábyrgð þó sumir vildu fría sig henni.
Hins vegar krefðist það góðs siðferðis að stýra
fyrirtækjum og lífi annars fólks.
Rætt var um ráðsmennskuna og að þeir
sem njóti mikilla gæða verði að skilja að þeir
hafa þau að láni, einnig lífið sjálft, en telur
einnig að vegna þess hve þetta efni snerti fólk
djúpt, sé mjög erfitt að ræða það og þess
Myndin er tekin á Bílduadal.
36
Sjómannablaðið Víkingur