Sjómannablaðið Víkingur - 01.06.2000, Blaðsíða 37

Árið 1946, árið sem við giftum okkur, fór ég norður á síld á Viktoríu en þá var sáralítil veiði.
„En þú varst að spyrja um hvað tók við eftir að ég útskrifaðist úr Stýrimannaskólanum. Ég fór
sem 2. stýrimaður á Hallveigu Fróðadóttur sem Bæjarútgerð Reykjavíkur gerði út. Skipstjóri
var Magnús Runólfsson.
þar við síldarsöltun. Ég var svo ráðinn háseti
á Hilmi í nóvember 1944. Þá var ekki auðvelt
að fá skipspláss en ég var ráðinn af því að fað-
ir minn var á skipinu. Siglt var til Englands
með aflann og ég held að ég hafi farið eina sex
túra áður en ég fékk að fara í siglingu. Þeir
sem sigldu fengu hlutaskipti af aflanum sem
var seldur ytra og áhættuþóknun eftir að
komið var fyrir Reykjanesið. Hinir sem ekki
sigldu fengu bara föstu launin. “
-Lá það beint við að þú færir á sjóinn?
„Nei, ekki var það nú. Ég hafði unnið við
gerð Reykjavíkurflugvallar fyrir Bretann og
eftir að ég hafði fallið inn í hópinn var ég
gerður að gervismið og fékk þá hærri laun. En
einhvern veginn dró sjórinn mig til sín. Svo
var ekki fjölbreytt atvinnulíf á þessum árum,
margir að bjástra með skóflu og haka. Sjó-
mennskan var líka betur launuð og eftir að ég
varð yfirmaður var þetta ágætlega Iaunað
starf. Ég var svo heppinn að lenda frekar með
aflamönnum en hitt.“
-Þú varst lengi á togurum?
„Já, ég var mest á togurum. En ég segi það
ekki þó, því ég var dálítið á bátum líka. Ég var
á Eddunni í Hvalfjarðarsíldinni og við fisk-
uðum alveg óhemju mikið. Árið 1946, árið
sem við giftum okkur, fór ég norður á síld á
Viktoríu en þá var sáralítil veiði. Þar var Jón
Sigurðsson skipstjóri, sá sem var áður með
Hilmi. Svo fór ég á saltfiskirí á Þórólfi um
haustið með Kolbeini Sigurðssyni skipstjóra.
Einnig var ég á Kópanesi en það er síðara
nafn á Hilmi. Halldór Gíslason, sem er ný-
lega dáinn, keypti Hilmi ásamt fleirum og
skírði bátinn Kópanes. Árið 1948 var ég á
Venusi til hausts en fór þá í Sfyrimannaskól-
ann og útskrifaðist þaðan 1950, eða fyrir
hálfri öld.“
-Hvað tók við effir skólann?
„Þá var togaraútgerð hafin frá Keflavík og
Halldór Gíslason var með nýsköpunartogar-
ann Keflvíking. Hann féklt mig til að koma
til sín sem háseti. Þar var ég í eitt eða tvö ár.
Þetta var alveg nýtt skip og mikil viðbrigði frá
gömlu skipunum. Skipið miklu stærra og
betri aðbúnaður um borð. Á þessum gömlu
togurum var tæplega hægt að þrífa sig. Vistar-
verurnar voru með kojum sem raðað var upp
með síðunni. Ég var oft í efstu kojunni og
þurfti að klifra upp meðfram þremur kojum
áður en ég komst upp í mína. Svo var kola-
kynntur ofn í ntiðjunni, en þeir voru kola-
kynntir þessir gömlu togaarar. Oft lenti mað-
ur í því að lempa úr lestinni afturí til kyndar-
anna. Þegar von var á Iöngum túrum voru
sett kol í fiskilestina."
Hjördís og Blái
„En þú varst að spyrja um hvað tók við eft-
ir að ég útskrifaðist úr Sfyrimannaskólanum.
Ég fór sem 2. sfyrimaður á Hallveigu Fróða-
dóttur sem Bæjarútgerð Reykjavíkur gerði út.
Skipstjóri var Magnús Runólfsson. Hann tók
svo við Þorsteini Ingólfssyni og ég fór með
honum sem 2. sfyrimaður. Svo er það 1953
eða '54 að nýr skipstjóri tók við til frambúð-
ar. Það var Þórður Hermannsson, bróðir
Sverris, Gísla Jóns og þeirra bræðra. Þórður
var mikill og góður afladrengur. Þegar hann
tók við Þorsteini varð ég 1. sfyrimaður. Á
þessum tíma var venjan að fara til Grænlands
á saltfiskirí. Það var farið uppúr 10. maí og
verið við Grænland á þriðja mánuð. Við
komum þá inn á Færeyingahöfn til að taka
vistir, olíu og salt. Það var mikill fiskur við
Grænland en raunar var mikið smátt í því.
Einn túr er mér sérstaklega minnisstæður. Þá
fórum við héðan um 10. maí og komum aft-
ur til Reykjavíkur 32 dögum seinna og lönd-
uðum 450 tonnum af umsöltuðunt saltfiski.
Um borð voru 48 menn og þar af einn kven-
maður. Það var loftskeytamaðurinn. Hún hét
Hjördís Sævar og var með okkur þó nokkurn
tíma. Ég man að þegar Þórður tók hana sem
lofskeytamann voru menn hissa á því að taka
ætti kvenmann um borð í fiskiskip. En Þórð-
ur var giftur konu frá Húsavík og Hjördís var
þaðan. Þær þekktust því eitthvað. Um borð
var bræðslumaður sem var kallaður Blái.
Hann og Hjördís voru alveg sérstakir pennar.
Þau gátu skrifað mikið og ort, voru alltaf að
SJÓMANNABLAÐIÐ VÍKINGUR
37