Náttúrufræðingurinn - 1937, Blaðsíða 19

NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN 95
iimmmiiiiiimmmiiimiiiiiiiiimiimiimimiiimiimimiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiii,
anleg-a má ekki gleyma því, að fleiri tegundir en þessar sjaldgæfu
„eyja“plöntur hafa getað lifað af jökultímann. En þær hafa haft
minnstan dreifingarhæfileika, eða verið kjarabundnari en hinar
1. mynd. Hin áætluðu íslausu svæði, „eyjarn-
ar“ í Skandinavíu. (Eftir Nordhagen).
fjallajurtirnar, sem nú finnast að kalla má hvarvetna um Skan-
dinavíu, og því hafa þær haldizt á „eyjunum“ sem minjar um
löngu horfna flóru hinna auðu svæða. Það er því orðin skoðun
alls þorra þeirra norrænna grasafræðinga, er nokkuð hafa feng-
izt við þessi fræði, að nær allur háfjallagróður landanna hafi lif-
að yfir ísöldina, enda þótt þeir ekki neiti því, að einhver innflutn-
ingur, einkum úr suðri, hafi einnig átt sér stað.
Rannsókn f jallaflórunnar í Alpafjöllum og háfjöllum Ameríku
hefir einnig gefið svipaðar niðurstöður. En þó er eitt atriði, sem
mjög einkennir flóruna á hinum einangruðu svæðum þar, og það
eru hinar einlendu tegundir. En einlendar kalla eg þær tegundir,
sem einungis eru fundnar í einu landi og oftast á mjög takmörk-
uðu svæði. Eru þær taldar hafa skapazt þar, og ekki náð að breið-
ast þaðan út. Margar hinna einlendu plantna suður í Alpafjöllum
hafa skapazt þar á auðum svæðum seint á tertiertíma, en aðrar
í byrjun kvartærtímans, eða enn seinna. En hvernig er þessu hátt-
að á Norðurlöndum? Finnast slíkir einlendingar þar? Ef allar
fyrrnefndar tilgátur um auð svæði þar á jökultímanum eru rétt-
ar, þá er ekkert líklegra en að þar ættu að finnast einlendar teg-
undir, og þær meira að segja sínar fyrir hvora „eyjuna“, sem fyrr
getur. Þetta vantar heldur ekki. Hinar nýrri rannsóknir hafa leitt
í ljós allmarga einlendinga á þessum svæðum. Mörgum þeirra er
svo háttað, að þeir eiga nánustu frændur sína suður í Alpafjöll-
um, en á svæðinu, sem á milli liggur, finnast engir nánir skyld-