Náttúrufræðingurinn - 1949, Blaðsíða 28
170
NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN
arþróun. Hún getur ekki skapað neitt algerlega nýtt og er því ein-
skorðuð af möguleikum þeirn, sem náttúran veitir. Kenning Dar-
wins um úrval náttúrunnar nægir ekki til skýringar á framkomu
blárra, grænna eða Iivítra gaukseggja, ef náttúran hefði ekki áður,
látið þau koma fram, þ. e. ef gaukar liefðu ekki einhvers staðar og
einhvern tíma orpið slíkum eggjum.’ Náttúran ein er gædd ótæmandi
sköpunarmætti, en úrvalsviðleitnin getur aðeins þjónað henni með
því að fága verk hennar.
í strjálbýlum löndum þar sem hinir upprunalegu eiginleikar
landslagsins hafa varðveitzt og jafnvægi ríkir í náttúrunni, þar hefur
aðlögun gaukseggjanna náð hápunkti sínum. Sem dæmi um slíkt
land má nefna Finnland, þar sem húsaskottan og fjallafinkan eru
helztu gaukafóstrurnar. Þar leiðir þó þrónn sú, sem hér hefur verið
gerð að umræðuefni, ekki til hinna ýtrustu afleiðinga þessa fyrir-
bæris, því að jafnvægi skapast milli sníkils og fóstru á þann hátt, að
hin háa dánartala gauksafkvæmanna vinnur á móti offjölgun hans á
kostnað fósturforeldranna. Samkvæmt rannsóknum Capeks og
Owens hefur komið í ljós, að af 100 orpnum gaukseggjum er aðeins
62 veitt móttaka til útungunar, en af þeim eyðileggjast eða misfar-
ast 20 meðan á útungun stendur. Af þeim 42 gauksungum, sem líta
dagsins Ijós, drepast 18 áður en þeir yfirgefa hreiðrið, svo að aðeins
24 fuglar verða fleygir. Stærð hreiðurhelgi og fæðumagn geta einnig
haft sín áhrif í þá átt, að draga úr fjölguninni. Sú staðreynd, að
gaukurinn er að vissu leyti sérhæfður að ákveðinni fæðutegund, sem
sé mikið liærðum skordýralirfum, stuðlar að sínu leyti að því, að
koma í veg fyrir offjölgun lians.
Ef við ætlum að nota kenninguna um úrval náttúrunnar til að
gera okkur grein fyrir ]>ví, hvernig litaraðlögun gaukseggjanna er
til komin, eins og reynt hefur verið hér að framan, þá verðum við
fræðilega séð að krefjast þess, að þessi aðlögun hafi alls staðar náð
mikilli fullkomnun, þar sem úrval hins hæfa skeður eftir sömu
meginreglum, án þess að önnur áhrif grípi truflandi inn í. Þessum
skilyrðum er fullnægt þar, sem annaðhvort flestar gaukafóstrur verpa
eins eða mjög líkum eggjum eða hinar mismunandi gaukafóstrur eru
greinilega aðskildar vegna mismunandi Hfshátta og útbreiðslu. í
fyrra tilfellinu keppir náttúruúrvalið að sama takmarki hjá flestum
gaukakynjum á sama svæði. Kynblöndun milli mismunandi gauka-
kynja dregur því ekki úr árangri úrvalsins. Þannig veldur það ekki