Náttúrufræðingurinn

Årgang

Náttúrufræðingurinn - 1968, Side 42

Náttúrufræðingurinn - 1968, Side 42
32 NÁT T Ú RU F RÆ ÐINGURINN Jón Jónsson jarðfræðingur hefur líklega komið oftar að Laka- gígum en aðrir jarðfræðingar, því hann smalaði svæðið í göngum á unglingsárum fyrir 1930 og hefur komið þangað nokkrum sinn- um síðan. Pálmi Hannesson kannaði Lakagíga snemma í ágúst 1937 ásamt m. a. Steindóri Steindórssyni, Sigurði Jónssyni frá Brún og Finni jónssyni málara. Aldrei birti Pálmi þó neitt um Lakagíga, en kunni margt frá þeim að segja og það málverk af gígunum, sem hangir í Listasafni ríkisins, málaði Finnur í þessari ferð. Ekki veit ég aðra íslenzka jarðfræðinga hafa kannað Lakagíga en þá, sem þegar eru nefndir, og samanlagt munu jarðfræðingar, er- lendir og innlendir, ekki hafa haft mánaðardvöl á þeim slóðum, og vantar því eðlilega mikið á, að þessi mikla gígaröð sé könnuð svo sem skyldi. Það, sem hér fer á eftir, er einskonar rammi um þær ljósmyndir, sem hér eru birtar. Skal þá fyrst rakin saga Skaft- árelda í stuttu máli. Annáll sá, sem hér fer á eftir, er dreginn saman úr áður nefndu eldriti síra Jóns Steingrímssonar og úr þeirri skýrslu (hér á eftir merkt B): Einföld og sönn frdsaga um jarðeldshlaupið í Skaft.afells- sýslu árið 1783, sem samin var af séra Jóni og Sigurði Ólafssyni klausturhaldara og prentuð er í S. t. s. fsl. IV, bls. 58—69. Til glöggv- unar á rennsli hraunsins er lesendum ráðlagt að hafa hliðsjón af kortunum, sem hér eru birt sem 1. og 2. mynd. 1783 ANNÁLL SKAFTÁRELDA Júní 1.-8. Snarpar og tíðar jarðhræringar, er finnast í öllum sveitum frá Mýrdal austur í Öræfi. 8. Hvítasunnudagur. Svartan mökk dregur upp af norðri um dagmálabil. Sandmökk leggur yfir Síðu og nokk- uð af Fljótshverfinu, svo að sporrækt verður. í ösk- unni er nokkuð af hraunþráðum (Pele liári). Mökkn- um léttir þó brátt frá fyrir landsunnan kalda og helzt sú vindátt næstu daga svo að gosmöl berst aðallega til vesturs og útnorðurs. 2. mynd. Skaftáreldahraun. Kortið er byggt á jarðfræðikorti Guðm. Kjartans- sonar og amerískum flugmyndum. — The Lakagígar lava flow. Map based on G. Kjartansson’s Geological map of Iceland, sheet 6, 1:230000 and on American aerial photos. — (Ath. Skálmabæjarhraun er misritun fyrir Skálmarbæjarhraun).
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128

x

Náttúrufræðingurinn

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.