Náttúrufræðingurinn

Årgang

Náttúrufræðingurinn - 1974, Side 121

Náttúrufræðingurinn - 1974, Side 121
NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN 115 Kom þá í ljós, að hraun það, er komið hefur í fyrra gosinu, er mjög ólíkt hrauninu iir því síðara. Aftur á móti er það svo líkt Búrfellshrauni, að það verður naumast frá því skilið. Kemur þetta hvað greinilegast fram, þegar taldar Jiafa verið steintegundir á ltáð- um hraunum, eins og sjá má af töflunni hér á eftir: TAFLA 1 I II Plagioklas 39.48% 38.95 Pyroxen 32.96% 32.55 Ólívín 15.47% 8.82 Málnrur (opaques) . . . . 11-18% 19.68 Ólívín dílar 4.37% 3.02% Plagioklas dílar 0.59% 1.99% Taldir punktar 1366 1656 I er Óbrinnishólar eldri, II Búrfellshraun. í eldra Óbrinnishólahrauninu er ólívín áberandi og oft í kristöll- um, senr eru 3—5 mm í þvermál. Innan í jreim koma oft fyrir picotit kristallar alveg eins og í Búrfellshrauni. Að vísu er þetta algengt í nrörgum hraunum á Reykjanesskaga og í grágrýtinu, en í yngra Óbrinnishúlahrauninu og í Kapelluhrauni finnst það ekki, svo að ég viti. Ekkert annað hraun veit ég svo áberandi líkt Búrfells- hrauni. Um aldur fyrra gossins í Óbrinnishólum er ekki vitað. Nokkur jarðvegur hefur verið kominn ofan á jökulurðina, þegar það skeði, en svo fátæklegur er jarðvegurinn þar sums staðar enn í dag, að slíkt gefur ekki rniklar upplýsingar. Samkvæmt rannsóknum Guð- mundar Kjartanssonar (1972) er aldur Búrfellshrauns um 7200 C14 ár. Vel gæti fyrra gosið í Óbrinnishólum hafa orðið á sama tíma. Vaknar því sú spurning: Er það tilviljun ein að hraunin eru svona lík að gerð eða er það kannski vegna þess, að samtímis gaus á báð- um stöðum? Ekki verður með vissu sagt, hvað margir gígir hafa myndast í lyrra gosinu á þessum stað, en þrír haf'a þeir verið a. m. k. Af þeirn hafa tveir algerlega horfið undir gjall frá síðara gosinu.
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134
Side 135
Side 136

x

Náttúrufræðingurinn

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Náttúrufræðingurinn
https://timarit.is/publication/337

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.