Samvinnan - 01.02.1947, Page 8

Verðlaun fyrir gætni og öryggi í akstri
AMVINN UTRYGGIN GARNAR
hættu bifreiðatryggingum við
starfsemi sína um síðastl. áramót, og
skömmu síðar tilkynntu tryggingarnar
nýtt fyrirkomulag, er vakið hefur
mikla athygli.
Til þessa hafa tryggíngafélögin
reiknað sama iðgjald af bifreiðum,
hvort sem eigendur þeirra hafa orðið
valdir að tjónum eða ek'ki. Af þessu
hefur leitt, að þeir, sem fara vel og
gætilega með bi.freiðar sínar og gæta
fyllstu varúðar í akstri, hafa orðið að
bera bærri iðgjöld len eðlilegt er,
vegna liinna, sent ógætilegar hafa farið
og hafa orðið valdir að tjónum.
Hið nýja tryggingafyrirkomulag
samvinnutrygginganna er með þeirn
liætti, að þeir bilreiðastjórar, sem ekki
hafa orðið valdir að tjónum á trygg-
ingatímábilinu, fá endurgreiddan
hluta iðgjaldsins og þar með réttmætá
viðurkenningu fyrir hæfni sína og
ábyrgðartilfinningu. Á það hefur
þegar \erið bent í blöðum landsins,
að þessi ráðstöfun sé líkleg til þess að
ROOSEVELT
(Framhald af bls. 7)
framleiðslu, mættu eiga von á því að upp-
skera eitthvað fyrir áhættu sína og erliði.
Og Roosevelt var fús til þess að fara nýjar
leiðir, bæði í stjórnmálum og fjármálum. Þó
var liann enginn byltingamaður. Eitt sinn
lagði blaðamaður þessa spurningu fyrir
hann: „Eruð þér kommúnisti, herra forseti?"
„Nei.“
„Eruð Jrér kapítalisti?“
„Nei.“
„Eruð þér sósíalisti?"
„Nei,“ svaraði Roosevelt.
„Hvaða þjóðfélagsvísindi aðhyllist þér þá
eiginlega?" spurði blaðamaðurinn.
„Þjóðfélagsvísindi" endurtók forsetinn.
„Eg er kristinn maður og eg er demókrati —
það er allt og sumt."
Þannig held eg að hann hafi sjálfur bezt
lýst hinum róttæku skoðunum sínum, sem svo
voru kallaðar.
Hann var ekki þeirrar skoðunar, að þjóð-
inni mundi vegna bezt ef framleiðslukerfið
væri þjóðnýtt. Hann gekk út frá status quo í
hagkerfi okkar að því leyti, það var sjálfsagð-
ur hlutur, eins og staða fjölskyldu hans i
þjóðfélaginu. En hann áleit að hagkerfið ætti
að vera réttlátt og mannlegt og að breytingar
ætti að gera til þess að forða þegnunum frá
fátækt og öryggisleysi.
Hann var þeirrar skoðunar, að verzlunar-
starfið væri listagrein, sem ætti að stunda eft-
draga úr umferðaslysahættunni, og
hafi lnin þess \egna mikla þjóðfélags-
lega þýðingu. Umferðaslys eru þegar
orðin tíð hér á landi, og fyrirsjáanleg
er mikil fjölgun bifreiða á næstu ár-
um. Er því meiri ástæða en áður til að
hvetja til öryggis og varúðar í akstri,
og að því stuðlar hið nýja trygginga-
fyrirkomulag, auk þess sem það er
réttarbót til handa miklum fjölda bif-
reiðarstjóra.
Síðan þetta tryggingafyrirkomulag
var tilkynnt, hafa fjölmargir bifreiða-
stjórar leitað upplýsinga um þessi
tryggingakjör hjá umboðsmönnum
trygginganna víða um landið og hafa
tryggt bifreiðar sínar hjá þeim. At-
hygli er hér með vakin á því, að kaup-
félögin um land allt gegna umboðs-
störfum og láta allar upplýsingar í té.
Virðist sjálfsagt fyrir þá viðskipta-
menn kaupfélaganna, er eiga bifreiðar
að kynna sér þetta tryggingafyrir-
konmlag og tryggja bifreiðar sínar hjá
eigin fyrirtæki með þessum sérstöku
kjörum, strax og því verður við komið.
ir siðfræðilegum lögmálum. Það ætti að vera
mælikvarðinn. Þjóðin ætti kröfu á því, að
verzlunin væri rekin að verulegu leyti með
hag alls almennings fyrir augum. Hann gat
ekki viðurkennt réttmæti þeirrar reglu, að
verzlunin væri til þess eins að græða peninga.
Hlutverk verzlunar og framleiðslu væru að
búa til og dreifa vörum með þeim hætti, að
starfsemin gæfi verkamönnum og atvinnu-
rekendum lífvænlega afkomumöguleika.
Roosevelt taldi ekki nýskipunartillögur sín-
ar nýtt hagkerfi. Hann vissi vel, að þær voru
bráðabirgðalausn vandamálanna. Eitt sinn
sagði hann á ríkisstjórnarfundi, er rætt var
um tillögu um meiri fjárveitingar til al-
mennra framkvæmda: „Við verðum að reyna
þetta. Það má líkja því við það, að láta allt,
sem rnaður hefur handbært, í gat á fyrir-
lileðslu til þess að reyna að stöðva lekann.
Við verðunt að gera allt, sem í okkar valdi
stendur að þessu sinni, því að tíminn er
naumur." í annað sinn sagði hann: „Við
verðum að gera það, sem við teljum að sé
bezt á þessu augnabliki. Ef það reynist ekki
vel, getum við breytt til eftir því sem ástæð-
urnar segja til."
Þegar Roosevelt hugsaði nýskipunartillög-
ur sínar, var jafnan efst í huga hans, að eng-
inn dómur manna um málefni geti verið end-
anlegur. Þess vegna sé óhætt að gera það, sem
ætla má að sé rétt á hverjum tíma, og gera
það djarfmannlega, því að alltaf sé hægt að
laga verkið í hendi sinni á morgun, ef gallar
koma í ljós. (Lauslega þýtt).
Lýðræðið
á tungu vitringanna
„Ef frelsi og jafnrétti er lielzt að finna í
lýðræðisskipulaginu, eins og sumir hugsa, þa
er raunveruleikann að finna þegar allir ein-
staklingar þjóðfélagsins taka jafnan og seffl
mestan þátt í stjórninni." Aristotel.
„Lýðræði er ekki þvingun að ofan, helduf
miðar það að borgarastjórn. Það er ekki póh'
tískt hugtak, heldur miklu frekar heimsskoð-
un og lífsskoðun, sem stefnir að því, að hver
einstaklingur þjóðfélagsins beri virðingu fyr'
ir öðrum einstaklingum. Lýðræði er boðberi
réttlætis. Masaryk.
„Lýðræðið stefnir að því, að ala mannkyn-
ið upp og gefa því frelsi og styrkleiki þess er
falinn í sjálfsvirðingu þess og siðgæðishug-
myndum." Thomas Mann.
„Lýðræðið, eins og það er fullkomnast,
merkir miklu meira en aðeins stjórnskipulag-
Það er þjóðfélagsskipulag, sem snertir sant-
skipti allra þegnanna. Það er skipulag, seni
stefnir að því, að jafna tækifærum og ábyrgð
í milli allra borgaranna."
Woodrotv Wilson.