Samvinnan - 01.11.1950, Blaðsíða 20
FORELDRAR OO BORN
Á fyrsta og öðru ári
FORELDRAR, er liafa kynnt sér
aðvaranir uppeldisfræðinga um
meðhöndlun ungbarna, standa
mun betur að vígi en hinir, að áliti
bandaríska læknisins Benjamin
Spock. Ræðir liann þessi mál í ný-
útkominni bók, sem liann nefnir:
„Forðist byrj unarerf iðleikana! ‘ ‘
Skýrir hann þar frá ýmsu í hegðun
barnsins, sem er náttúrlegt og eðli-
legt, en foreldrar vita ekki alltaf
um og baka sér því óþarfa erfið-
leika.
Mörg vandræði mætti forðast,
segir læknirinn, ef foreldrar skildu
betur en raun ber vitni, að náttúr-
an hefur gert barnið þannig úr
garði, að hún hefur hemil á því,
hvað mikið magn fæðu börnum er
eðlilegt að láta í sig, og þau hætta
að drekka eða eta, er þau hafa feng-
ið nóg. Það er eðlilegt, að börnin
fái nokkra andúð á mat, þegar ver-
ið er að venja þau af drykk og á
mat, og það er líka eðlilegt að
matarlystin sé misjöfn. Ef foreldrar
vissu á hverju þeir mega eiga von,
væri minna um áhyggjur af því,
að barnið hungri og þá reyndu
þeir ekki að neyða barnið til að
borða, gegn vilja þess, en það vill
brenna við of oft. Náttúran býr
börnin líka hæfileikum til þess að
verjast slíkum aðgerðum, og þau
gera það líka. Læknirinn telur að
ýmis vandræði í sambandi við mat-
aræði barna byrji oft vegna þess,
að foreldrar þekki ekki þessi ein-
földu atriði. Oftast sigla foreldr-
ar árekstrarlítið yfir fyrstu tólf
mánuðina, en þegar á öðru ári
lenda margir í erfiðleikum að ó-
þörfu og þá hefst baráttan milli
móður og barns vegna fæðunnar,
Jrar sem móðirin reynir að neyða
barnið til að borða meira en það
vill eða hefur þörf á.
Læknirinn segir, að reynsluleysi
og þekkingarleysi foreldra komi
þeim þarna sjálfum í koll, auk Jress
sem slíkt atferli sé barninu sízt til
heilsubótar.
i FYRSTA ÁRINU, segir lækn-
Ix. irinn, gengur uppeldið þó oft-
ast allvel. Barnið þrífst vel, ætt-
ingjar og vinir segja móðurinni, að
barnið sé sérlega þriflegt, og hún
er stolt af því. Barnið borðar eðli-
lega, sefur reglulegan tíma og er
þægt. Það getur ekki af sjálfsdáð-
um skaðað sig eða verið til trafala
og það segir aldrei nei. En þessi
hamingjusami tími er úti, Jregar
annað aldursárið hefst. Þá breytist
mataræðið og þá hefst baráttan.
Þar að auki verður Jress nú vart, að
barnið er búið að fá sinn eigin
vilja. Það fer að geta borið sig um
húsið án aðstoðar. Með hæfileik-
anum til að ganga, kemur ákafinn
að ferðast um húsið, kanna nýjar
slóðir, klifra og brölta. Náttúran
hefur líka gert ráð fyrir þessu, seg-
ir læknirinn. Um leið og hún fær
barninu hæfileikann til að ganga,
gerir hún það jafnframt háðara
móður sinni. Það er trygging sú,
sem hún setur gegn því, að barnið
verði fyrir slysum. Barnið hrín
hástöfum, þegar móðirin fer út úr
herberginu, það flýtir sér til henn-
ar, ef ókunnugur maður nálgast,
enda þótt það hafi ekki bært á
sér er Jressi ókunnugi maður
kjassaði það í vöggunni nokkrum
mánuðum fyrr. Barnið er hrætt
við ryksuguna eða hrærivélina og
Jrað óttast hluti, sem hreyfast og
hafa hátt, því að vel gætu það allt
verið óargadýr í þess augum. Allt
eru þetta eðlileg viðbrögð og Jrað
J)ar[ móðirin að skilja. Hrinurnar
eru engin óþekkt, barnið er ekki
endilega hroðaleg „mannafæla“,
eins og stundum er sagt, hér er
allt með réttu ráði og óþarft að
hafa áhyggjur af því. Náttúran er
hér að starfi.
Það er mikill misskilningur, seg-
ir læknirinn, að reyna að venja
barn af „handæði“ eða því að geys-
ast um allt húsið, með ávítum eða
refsingum. Á þessu stigi málsins
er ekki hægt að rökræða við barn-
ið og segja því, hvað það má og
hvað ekki, og sést það á þvi, að
barnið gerir æ ofan í æ Jrá hluti,
sem bannaðir hafa verið. Þegar
verst gengur, er annað árið 12
stunda þrotlaust erfiði fyrir móður-
ina alla 24 mánuðina. Þetta erfiði
tekur á móðurina, eins og barnið,
en oftast verða áhrifin langvinnari
hjá barninu, segir læknirinn.
■r ÞESSARI bók er lögð áherzla á,
| hver nauðsyn Jrað sé fyrir for-
eldra að gera ráð fyrir börnunum
í heimilishaldi sínu. Börnin þurfa
t. d. að hafa svigrúm. Það er al-
rangt, að fylla stofur með fínum
húsgögnum og skrautmunum, svo
20