Samvinnan - 01.01.1953, Blaðsíða 6

Útgefandi: Samband íslenzkra
samvinnufélaga.
Ritstjóri: Benedikt Gröndal.
Ritstjórn og afgreiðsla í
Sambandshúsinu, Reykjavík.
Ritstjórnarsími 7080.
Kemur út mánaðarlega.
Verð árgangsins kr. 40.00.
Verð í lausasölu 5 kr.
Prentsmiðjan Edda.
Efni:
Höggsteypa og húsbyggingar 3
SÍS undirbýr verksmiðju-
framleiðslu á höggsteypu 4
Útrýma gerfiefnin ullinni? 6
Vertu sæl Ibiza! eftir Indriða
G Þorsteinsson 8
Ævintýrið um sjótryggingar 10
Gull í gamalli slóð, eftir Jón
Haraldsson 12
Hvenær verður farið til ara hnatta? ann- 14
Óvenjuleg hestarækt í Þýzkalandi 17
John Foster Dulles 19
Samvinnusamtökin og röst í Borgarfirði Bif- 22
Stúlkan í Svartaskógi, framhaldssaga 23
GuIIeyjan 27
XLVII. árg . 1.
Janúar 1953
SAMVINNAN byrjar nýjan árgang
með því að óska lesendum sínum
gleðilegs og gæfuríks árs. Hún er í
seinna lagi á ferð í þessum mánuði,
þar sem skortur á efni til prentmynda-
gerðar tafði nokkuð fyrir henni, en
ber óskina fram engu síður. Hið nýja
ár, 1953, verður að sjálfsögðu reglu-
legra en hið liðna, þar sem nú verður
ekki tilefni til þess að draga mörg
hefti saman í afmælisrit, eins og gert
var í fyrra. Verkefni blaðsins verður
eins og liðna áratugi að færa lesend-
um fréttir og hvatningarorð um sam-
vinnustarfið, og jafnframt fróðleik
hvers konar. Enn sem fyrr æskir ritið
góðrar samvinnu við lesendur, því að
þeir eiga blaðið og fyrir þá er það út
gefið.
Kaupfélagsformaður verður
flokksformaður
Samvinnan hefur áður getið þess, er
forustumönnum kaupfélaganna hafa
verið falin trúnaðarstörf á stjórn-
málasviðinu, enda er þar ráðið til
lykta mörgum málum, sem samvinnu-
hreyfinguna skipta miklu máli. Nú
síðast hefur það gerzt á þessu sviði, áð
formaður eins stærsta kaupfélagsins,
Kaupfélags Isfirðinga, Hannibal
Valdimarsson, hefur verið kjörinn
formaður Alþýðuflokksins og ritstjóri
aðalmálgagns flokksins. Hefur Hanni-
bal um margra ára skeið starfað að
samvinnumálum á Isafirði, verið í
stjórn Samvinnufélags ísfirðinga og
kaupfélagsins, og formaður hins síð-
arnefnda síðan 1946. Hann hefur átt
sæti á alþingi síðan 1946.
SÍÐASTA ÁR var viðburðaríkt fyrir
samvinnuhreyfinguna vegna hinna
miklu afmæla, sem haldin voru há-
tíðleg. En þrátt fyrir slíkar stórhátíð-
ir var hinu daglega starfi haldið
áfram, í hverri kaupfélagsbúð, hverju
vörugeymsluhúsi, hverri skrifstofu, í
hverri verksmiðju, slátur- eða frysti-
húsi, sem á vegum samvinnufélaganna
starfa. Nú eru menn önnum kafnir
við að ganga frá reikningum og gera
sér grein fyrir niðurstöðum þeirra eft-
ir árið, sem vonandi verða góðar og
sýna veruleg skref fram á við. En
margt mætti fleira telja upp, sem tal-
ið verður í samvinnuannál ársins. Nýtt
kaupfélag var stofnað og nýjar búðir
opnaðar víða um land og ný atvinnu-
tæki tóku til starfa fyrir atbeina
kaupfélaganna. Verksmiðjur sendu
nýjar vörur á markaðinn, og gerðu
átak til að bjóða karlmönnum ágæt,
ódýr og íslenzk föt. Gerð var tilraun
með nýja gerð þvottahúsa og verð
þeirrar þjónustu stórlækkað. Sam-
vinnutryggingar skiluðu hundruðum
þúsunda aftur til viðskiptamanna
sinna (og eigenda — sem eru hinir
sömu), og Sambandið hóf undirbún-
ing að nýjung í byggingariðnaði, sem
síðar mun koma mörgum til góða. Haf-
in var smíði á nýju skipi í Hollandi
og tilkynnt smíði annars í Svíþjóð, og
mætti svo lengi telja.
EKKI GEKK ALLT í sömu átt, frek-
ar neitt hinna liðnu 50 eða 70 ára
samvinnufélaganna. Þau þurftu að
verjast árásum og illkvittni andstæð-
inga sinna, og Olíufélagið fékk harð-
an dóm, sem það hefur áfrýjað í stað-
fastri trú á leiðréttingu sinna mála í
hæstarétti. En yfirleitt mega sam-
vinnumenn vera ánægðir með árið,
því að hreyfing þeirra hefur sem fyrr
gert þjóðinni margt gott og mikið
gagn. En ekki dugir að staðnæmast
við slíka niðurstöðu. Miklir erfiðleik-
ar eru framundan, og þeir krefjast
fulls liðsinnis hvers einasta félags-
manns, hver sem hann er og hvar sem
hann býr.
NOKKRIR LESENDUR hafa skrif-
að og kvartað um að þeir hafi ekki
fengið júlíhefti síðasta árs. Það er
ekki von, því að þetta hefti var eitt
þeirra þriggja, sem sameinuð voru í
afmælisheftið, enda þótt því miður
hafi láðst að geta þess á réttan hátt.
2