Spegillinn - 01.04.1983, Blaðsíða 34

Viðtalið
Rætt við
Emil Als, augnlækni
Meöal 10 valinnkunnra manna,
sem sest hafa á rökstóla eru þeir
Þorsteinn Sæmundsson,
stjarnfræðingur, Valdimar J.
Magnússon, framkvæmdastjóri,
Þorvaldur Búason, eölisfræöingur
og Ragnar Ingimarsson, prófessor.
Þessirvalinkunnu menn
rannsökuöu, ræddu leiðirog
komust aö niöurstöðu.
Spegillinn frétti af manni, semféll
kylliflaturfyrirniöurstööunum. Er
þaö Emil Als, augnlæknir.
Tíðindamaður blaösins hitti Emil að
máli á skrifstofu hans í Kirkjuhvoli.
Sp Við ættum kannski...
Emil: Við ættum ekkert. Þú skalt bara
skrifa. Ég tala. Ég er í viðtalinu.
Og ég segi:
Meirihluti íslenskra kjósenda býr við
þá blóðugu niðurlægingu að vera stimpl-
aður pólitískt undirmálsfólk. Þeir búa
við skert grundvallarréttindi innan þess
samfélags sem þeir bera uppi og ein-
hverjum datt í hug að nefna lýðveldið
ísland. Bak við grimma tilburði dreif-
býlismanna til að viðhalda stórfelldu
ranglæti um vægi atkvæða býr stærilæti
landeigenda gagnvart hinum landlausu
íbúum bæjanna. Margir þeirra fá ekki
skilið, að unnt sé að lifa heiðvirðu lífi án
þess að byggja afkomu sína á túnrækt og
skepnuhaldi. Þeim er mörgum fyrir-
munað að skilja þá unaðslegu niður-
stöðu úr frjálsum samskiptum og við-
skiptum manna, að hagur allra blómgast
ef samskiptin fara fram með réttum
hætti, en halda að svik séu í tafli ef hagur
hinna landlausu dafnar. Þeir líta með
yfirlæti og fyrirlitningu til múgsins í
borgunum, og telja það siðferðilega
verjanlegt, raunar sjálfsagt, að þeir sitji
yfir hlut þessa bæjarlýðs og hafi tögl og
hagldir í æðstu valdastofnunum ríkisins.
Þannig renna þeir illa gerðum siðferði-
legum stoðum undir þau óeðlilega miklu
völd sem þeir stýra á hinum ýmsu pöll-
um ríkisbáknsins.
Kjötkatlarnir
sP .: Þessir dreifbýlis...
Emil: Nei. Hin opinberu rök dreifbýl-
ismanna fyrir því að viðhalda eigi rang-
látum völdum þeirra eru á þá leið, að
þeir eigi svo langt í kjötkatla valdsins.
Þessi kenning afhjúpar spillt hugarfar og
hræsni þessara manna. I hjörtum þeirra
býr slíkt ofstæki að jafna má til öfga-
klerkanna í íran. Fákænum og tor-
tryggnum dalamönnum má ekki haldast
það uppi öllu lengur að ráða pólitískum
og andlegum veðrum á íslandi.
íransklerkar
Sp.: Æjatólarnir, eða íransklerkar
eins og...
Emil: Nei, nei. íransklerkar íslenskra
stjórnmála munu neyta allra bragða í
von um að viðhalda völdum sínum í
skjóli ranglátra laga frá því Alþingi sem
hefur veitt þeim nær sjálfdæmi um út-
hlutun valda í landinu. Dreifbýlismenn
sækja sér mörg góð föng í hirslur ríkis-
sjóðs í skjóli hinnar opinberu byggða-
stefnu, og elja þeirra við dyr embættis-
manna og nefnda hinnar opinberu
stjórnsýslu væri ekki slík sem hún er ef
ekki hefði reynst árangursrík.
Hver tók atkvæðið mitt?
Sp.: Að lokum Emil: Sjón hins al-
menna...
Emil: Nei og aftur nei Hver sá sem
gerir kröfu í kjörseðil annars manns ger-
ir sig beran að siðleysi og ójöfnuði sem
er óþolandi. Engu að síður býr slíkt fólk
meðal okkar í landinu, og gerir svona
kröfur og hefur beitt meirihluta lands-
manna grófum órétti endilanga sögu
hins endurreista íslenska lýðveldis.
Þetta fólk verður að taka sönsum og átta
sig á því, að hver og ein atkvæðisbær
manneskja á þann helga rétt að mega
leggja heilan stein í grunn þess lýðræðis,
sem við játum öll í orði en búum ekki við
á borði.
Alþingismenn eiga ekki að vera
sendlar kjördæmanna eða byggðarlag-
anna. Þeir eru synir og dætur þjóðarinn-
ar og ber að haga störfum í samræmi við
það. Hin stærri mál með þjóðinni eiga
að vera viðfangsefni og hugðarefni þing-
manna vorra, ásamt hverju því máli er
snertir hvert mannsbarn þessa samfé-
lags.
Við þá dreifbýlismenn, sem stara sig
blinda á miðstjórnarvaldið í Reykjavík
á að segja:
Takið flís af miðstýringarvaldinu og
færið heim í hérað. Hættið að gera
Alþingi þjóðarinnar að suðandi sendla-
stöð en takið höndum saman við allar
réttsýnar manneskjur í landinu og gerið
ísland aö einu kjördæmi og alla þing-
menn þjóðkjörna.
Viðtalinu er lokið.
Ilef ekki meira við þig að tala, ætt-
aðan úr sveit.
Vertu sæll.
34