Fálkinn - 19.12.1941, Blaðsíða 34

m JÓLABLAÐ FÁLKANS 1941
„BúSaférðir,“ lnigsaði hann með
sjer og fór niður í bariniv á gisti-
liúsinu, til þess að fá sjer annan
strammara fyrir miðdegisverðinn.
En ])ar sá hann sjón, sem fjekk
svo á hann, að j>að lá við að hann
yrði mállaus. Þarna sat Birgit nefni-
lega „shingluð og ondúleruð" og í
nýtísku kjól. Hún sat á háum kollu-
"tól og var að sjúga einhvern grænan
göróttan drykk gegnum pípu, og við
/iliðina á henni sat Kaae óðalseig-
andi, sem var í fyrsta flokks jakka-
fötum.
Bengt stóð eins og negldur úti við
dyr og starði á þau, alveg eins og
vankasauður á svipinn.
Loks leit Birgit við, tók eftir lion-
um og benti honum brosandi að
koma til sín. Honum fanst alt í einu
eins og hún væri orðin að ljettúð-
ugri daðursdrós — kjólinn var mik-
ils til of stuttur og línurnar í and-
litinu höfðu verið undirstrikaðar
með allskonar farða. Hann hugsaði
ángurblitt til þeirrar Birgit, sem
liann liafði húið með á Lagarhólmi
í tíu ár.
„Góðan daginn, Bengt,“ sagði hún
og kinkaði kolli. „Komdu og fáðu
þjer einn Manhattan, góði minn.“
Bengt brosti súrsætu brosi og
rjetti Kaae liöndina með semingi.
„Góða Birgit,“ sagði hann og
sneri sjer að konunni sinni. „Það
munaði minstu að jeg þekti þig
ekki aftur.“
„Átti jeg ekki von á því, umbæt-
urnar þínar eru farnar að láta á
sjá,“ sagði hún lilæjandi.
„Já, og þær eru töfrandi," sagði
Kaae og leit útundan sjer til Birgit.
Bengt kreisti saman varirnar og
skrúfaði sig upp á auðan stól við
hliðina á Birgit. „Jeg ætlaðist nú
eiginlega ekki ....“ sagði hann .
„Ætlun þín, góði Bengt, var sú,“
tók hún fram í, „að jeg væri ó-
leyfilega gamaldags í útliti, og i því
efni hafðir þú á alveg rjettu að
standa. Jeg leit í rauninni út eins
og ineykerling frá 1880.“
„Konurnar í okkar fjölskyldu hafa
nú ávalt verið frekar gamaldags í
háttum sínum,“ sagði Bengt fremur
þurlega.
„En karlmennirnir hinsvegar,“
svaraðí Birgit ertandi, „hafa altaf
viljað tolla í tískunni og verið liug-
fangnir af því, sem var ungt og
nett.“
„Þá hlýtur maðurinn yðar að vera
hrifinn af hreytingunni, sem á yður
er orðin, náðuga frú,“ sagði Kaae
og lyfti glasinu til að skála við
Bengt. Bengt skálaði á móti og
svolgraði í sig manhattanglasið, eins
og drykkurinn væri rammasta mal-
urt.
Svo skildu þau skömmu síðar en
höfðu áður ákveðið að borða saman
í Pavillon Madrid.
í)EGAIt hjónin gengu gegnum ár-
salinn rjetti dyravcrðurinn
Bengt brjef. Umslagið var fjólublátt
og það lagði af þvi ilm.
Það var rjett svo að Birgit leit
á brjefið, en hjelt áfram að lyftunni,
eins og ekkert liefði í skorist, og
fór upp á sína hæð.
Bengt settist í einn stólinn í ár-
salnum, opnaði brjefið og las:
„Cher Monsieurl Jeg lofaði að
láta yður vita, þegar jeg væri
búin að jafna mig eftir ferðina.
Og það er jeg nú — og hiakka
lil að sjá gður eitlhvert kvöldið,
sem allra fgrst.
Yðar Julie Cremanier."
Bengt stakk brjefinu í brjóstvasa
sinn og brosti ánægjulega í kamp-
inn. Honum var horfin öll ólundin.
Það var ekkert við því að segja
þó að Birgit hefði dubbað sig dá-
lítið upp — það var ekki annað
en hann hafði óskað sjálfur.
Hann gekk blístrandi að lyftunni
og fór upp.
Þegar hann kom inn í svefnher-
bergið sagði Birgit, að sig langaði
meira að borða á gistihúsinu og
fara svo í óperuna á eftir og sjá
kvöldið, en að fara í Pavillon
Madrid.
„Hvað er nú að heyra þetta,“
sagði Bengt.
„Kallaðu það hvað sem þjer sýn-
ist,“ svaraði Birgit hlæjandi. „En
auðvitað þarftu ekki að koma með
mjer. Þú getur varið kvöldunum
eins og þjer sýnist. Jeg tck mjer
bifreið lieim eftir sýninguna.“
Bengt brosti svo lítið bar á —
þetta var ágætt.
Hann raulaði meðan hann var að
hafa fataskifti, en steingléymdi að
taka brjefið úr vasanum. Litlu síðar
urðu þau Birgit samferða piður í .
matsalinn, 'og Bengt duldist ekki,
að konan hans var óvenjulega töfr-
andi.
Eftir matinn fylgdi liann lienni i
óperuna og fór síðan beina leið til
madamoiselle Cremanier. Hann v.ar
svo heppinn að liitta hina fögru
Parísardís eina heima, og njóta sam-
vista liennar um stund áður en
hinir gestirnir komu og byrjað var
að spila roulette.
Hann var svo gagntekinn af hinni
töfrandi ungfrú og af víninu, að
liann Jjet liana fá full umráð yfir
vasabókinni sinni við spilaborðið
og það ieið ekki á löngu þangað til
hún tilkynti honum, að vasahókin
værj tóm. Hann var í þann veginn
að taka upp ávísanaheftið sítt þegar
honum datt dálítið i hug, scm rændi
hann allri löngun til að verða þarnaj
áfram. — Hversvegna liafði Birgit'
alt i einu tekið upp á því, að vilja
fara í óperuna? Skyidi það Iiafa;
verið til að hitta Iíaae?
Bengt leit yfir gestahópinn, sem'
þarna var saman kominn og nú fyrst
tók hann almennilega eftir andlit-
unúm á þeim. Þetta var alls ekki
góður fjelagsskapur. í stað þess að
taka upp ávísanaheftið þá linepti
hann að sjer jakkanum og stóð upp.
„Ætlið þjer að yfirgefa okkur?“
spurði húsmóðirin vonsvikin á svip.
„Já, þjer verðið að afsaka, made-
moiselle, en jeg gleymdi, að jeg
átti að mæta á áriðandi fundi.“
Bengt varð að taka á því sem
hann átti lil, svo að honum tækist
að yfirvinna allar fortölur hennar og
tilraunir. En afbrýðissemin og grun-
urinn sigruðu — hann kvaddi made-
moiselle með virktum og fór.
pAl) var ekki enn orðið áliðið
kvölds og úðakend vorrigning
var úti og vökvaði götur Payisar-
borgar.
Bengt skundaði uþp götuna, á-
leiðis til óperunnar. Þegar þangað
kom var alt lokað og hvergi ljós að
sjá. Ef alt var með feldu hlaut Bir-
git að vera komin heim á gistjhús-
ið. Og liann tók sjer leigubifreið
heim.
Hann fjekk að vita hjá dyraverð-
inum, að frúin væri komin heiip
fyrir klukkutíma og hefði fengíð
kvöldmatinn upp í herbergið sitt.
Síðan hafði lnin átt langt samtal í
símanum.
Bengl varð náfölur. Það var ekki
nema ein manneskja, sem Birgit
gat hafa átt tal við i sima hjerna i
París — og það var Kaae. Hann
flýtti sjer upp í herbergið.
Þegar hann kom inn i dagstofuna
þeirra sat Birgit þar í kímonó og
var að lesa. Hún virtist ekki hafa
heyrt að hann kom inn, en nú var
hringt í símann. Hann fór og svar-
aði:
Það var Kaae, sem var í símanúiiL
„Halló, er það' frú Silverkkoha?“
„Hm!“ andaði Bengt í siihann.
„Jeg fór til mademóiselle Créina-
nier, eftir heimilisfanginu, sem jeg
fjekk hjá yður. Þarna var að vísu
allmargt fólk kringum roulettuna,
cn maðurinn yðar var þar ekki —
hann var farinn fyrir hálftíma.
Bengt sleit samlalinu. Hann skalf
og var náfölur, en augun Ijómuðu.
„Var síminn til mín?“ spurði
Birgit?“
Bengt kom varlega fram í birtuna.
„Já, hann var til þín, Birgit. Það
var Kaae.“ Hann settist hjá henni í
sófann. „Hversvegna sendir þú hann
til mademoiselle Cremanier?"
„Hversvegna fórst þú svona
snemma frá henni, Bengt?“
Augu þeirra niættust og það mátti
lesa kátínuna og skehnisháttinn út
úr augunum á henni. En í augum
liáns vár gleði og ást.
„Af því að jeg — var afbrýði-
saniuri" sagði hann lireinskilnis-
lega. „Og þú —- hversvegna — —•“
Hún hló og það var ertni í hlátr-
inum.
Bengt tók liana i faðm sjer. Og
svo bað hann um kampavín.
„Veistu liyað jeg hefi uppgötvað?“
spurði liann og reyndi að liorfast
í augu við liana yfir glasið. Hún
brosti:
„Bengt minn, þjer er ómögulegt
að krefjast þess, að jeg geti ráðið
gátur á þessum tíma sólarhrings-
ins. Hvað liefirðu nú uppgölvað?“
„Að maður þarf ekki að fara til
París til að finna tilbeiðsluverðar
konur.“
„En veistu þá, livað jeg hefi upp-
götvað?“ svaraði hún. „Að karl-
mennirnir verða að fara til París
einstöku sinnum til París til þess
að augun í þeim opnist í þessu
tilliti — ,'ef þeir liafa konuna sína
með sjer.“
Hún brosti og liallaði sjer aftur
á bak á svæflinum og lokaði aug-
unum.
Og nú sitja þau Bengt Silverkrona
óðalsherra og Birgit frú hans, fædd
greifaynja Söderhjelm aftur heima
í bókastofunni á Lagarhólmi. Þau
liafa bæði tekið upp gömlu siðina,
en hárið á frú Birgit er þó ennþá
talandL tákn unr Parísarförina.
AFREK MORGUNROÐANS
EFTIR TOBÍAS.
Undir skólahúsveggnum í Hlíðar-
húsum stðð fjöldi af hestum. Þeir
voru bundnir á streng, liengdu haus-
inn og lygndu aftur augunum. Inn-
an veggjar sátu tvær tylftir manna
og reyndu eftir megni að bera liöf-
uðið hátt og halda opnurn augun-
únum. En það var þraut.
Því formaðurinn var að halda
ræðu og, hafði malað í ineira en
klukkutima. Ilann var að skýra frá
störfum síðasta árs og fyrirætlunun-
um á því næsta. Þvi þarna í skóla-
stofunni var liáður aðalfundur
íiienningarfjelagsíns Morgunroðinn.
Fjelagið var orðið þriggja ára og
liafði liaft margt á prjónunum, eins
og marka má af lengdinni á ræðu
formannsins. Það liafði lialdið fundi
með kappræðum, fyrirlestrum, söng
og dansi og veitt harmonikuspilara
tiu krónu styrk til þess að fullkomn-
ast í list sinni í næsta kaupstað.
Og það liafði ákveðið að gera margt,
svo að menningarfjelagsheitið yrði
borið með rentu, koma upp bóka-
safni, lialda- hlutaveitu og kenna
mönnum að ganga berhöfðaðir.
— — Formaðurinn var kominn
áð útgöngúversinu í ræðu sinni. Fje-
íagið háfði á þessum stutta tíma vak-
ið ménn til umliugsunar um margt,
álirif ’þéss væru farin að finnast
um alla sveitina, þó eigi væri mikið
fárið'áð sjást. Og það væri eins og
það ætti að vera; fyrst kæmi hin
andlega vakning og síðan verklegar
framkvæmdir. En til þess að reka
af sjer ámæli þeirra, sem sífelt væri
að linýta í fjelagið fyrir aðgerðar-
leysi kvaðst liann vilja gera að til-
lögu sinni, að ráðist væri nú þegar
i einá verklega franikvæmd, sem
orðið gæti til fyrirmyndar á hverju
einasta heimili, lil eflingar almennu
hreinlæti og svo mikils heilbrigðis-
aúka, áð sannast skyldi á næstu ár-
um áð meðalæfin yrði miklu lengri
i sveitinni en í öðrum nálægum.
Nú skein forvitnin út úr hverju
einastá andliti í stofunni.
— Þetta fyrirtæki er fjelaginu
engan veginn ofvaxið fjárhagslega,
hjelt formaðurin áfram. Hjer er
Sem sje um að ræða að kaupa dá-
litið áhald, sem við sétjum hjer i
fiindafsálinirí okkur sjálfum til gagns,
gleði og hVatningar. Það er ekki
dýrara en svo að við getum keypt
liað afborgunarlaust og án þess að
veikja um of fjárhagslegan grund-
völl þessa fjelags.
— Nú, það er móttökutækisvið-
tæki? sagði Gerða í Pulu.
— Nei, jiað er náttúrlega liarmon-
ika, sagði Pusi í Gvendarhúsum.
— Jeg gæti best trúað að það væri
skuggamyndavjel, sagði Sóla í
Fífukoti.
•—- Það er ekkert af þessu, lijelt
formaðurinn áfram. Jeg gat þess að
þessi uppástunga mín væri einskon-
ar heilbrigðisráðstöfun.
— Nú, það er náttúrlega ofn,
sagði Pusi. — Steinolíuofn.
— Nei. Formaðurinn brýndi raust-
ina: Það er spýtubakki! Hjer í fje-
laginu viðgengst sá ósiður, að menn
hrækja á gólfið þar sem þeir sitja,
nema kanske þeir sem sitja allra
næst glugganum, og svo best þó að
hann sje opinn. Vísindin sanna, að
í liverjum hráka eru margfalt fleiri
eiturkvikindi en fólk er á öllu land-
inu. Undir eins og þau eru komin á
gólfið æxlast þau ótrúlega fljótt og
fljúga síðan ofan í menn og skepnur
og valda þar margskonar innvortis ó-
þrifurn og sjúkdónium. ——-
— Eru þau með vængi ? spurði
Sigga í Framnesi.
— Nei, þau eru vængjalaus. Við
viljum útrýma þessuni óþverra og —“
— Hvernig geta þau þá flogið?
spurði Sigga.
-— Ekki liafa loftskipin vængi
og geta þau flogið. Annars kemur
þetta ekki þessu máli við. Jeg geri
sem sje að tillögu minni, að keypt-
ur verði sterkur, siiiekklegur og
vandaður spýtubakki, og skora á
heiðraða fundarmeún að láta í lj'ósi
álit sitt á þessári tillÖgu.
Nú hófust umræður. Brándur í
Suðurhjáleigunni, sem var helsti
forvigismaðúr stjórnarandstæðinga í
fjelaginu, kvaðst í rauninni ekki
vera algjörlega mótfallinn innihaldi
tillögu þeirrar, sem formaður hefði
borið fram. En hann hafði ýmislegt
við málið að athuga. Fyrst- og
frémst vœri orðið spýtubakki svo
mikil óhæfa, að það væri liörmung
að sjá það í fundarbók fjelagsins!
Hinsvegar væri orðið hrákadailur
bæði þjóðlegt og ramíslenskt Og
settí liarin- það skilyrði fyrir stuðn-
Frh: á bls. 35.