Fálkinn - 01.11.1961, Page 8

NÝ SKÁLDSAGA
EFTIR M IÝJAN
HÖFUND, GÍSLA
KOLBEINSSON
Stúlkan kraup á kné frammi fyrir
mynd af Antóníó og baðst fyrir. Hann
heyrði ekki rödd hennar, en fylgdist
með því. hvernig hún bærði varirnar
og hvíslaði orðin í sjálfa sig. Hún hafði
spennt greipar um leyndardóminn, sem
daglangt hékk í bandi um háls hennar.
Það reyndist vera afar langur og sér-
kennilegur kross.
Stúlkan signdi sig og reis á fætur.
Gunnar brosti þar sem hann lá út
af í rúmi stúlkunnar. Heilagur Antóníó
horfði á þau tvö innan úr skrautlegum
glerramma. Hann var mjög alvizkuleg-
ur á svipinn. Stúlkan hafði kropið nakin
og geislar morgunsólarinnar skinu á
Ijósbrúna húð hennar. Hún var mjög
heit.
,,Af hverju glottir þú? Hvers vegna
ertu svona — Þú ert ekkert fyndinn”,
sagði stúlkan og hengdi krossinn um
háls sér.
„Ég er ekki að reyna að vera það”,
sagði hann. „Ég er að bjóða heilögum
Antóníó góðan dag. Hann er verndar-
dýrlingurinn þinn, og það þykir engin
hótfyndni að bjóða góðan dag. Ekki í
mínu landi”. Hann leit á skeggjaða, góð-
mannlega ásjónu heilags Antóníós og
kinkaði kolli.
Hún horfði á sjómanninn með hryggð
í augum og botnaði ekkert í honum.
Það var í fyrsta sinn sem hann sá
hryggð í augum hennar. Allt annað
hafði hann fengið að sjá, en aldrei
hryggð fyrr en núna, fyrst hann lét eins
og fífl framan í alvizkulegan dýrling-
inn,
Hatur og losta — það hafði hann
hvort tveggja séð, en ekki hryggð fyrr
en núna. Það klæddi hana ekki að vera
sorgmædd. Það fór henni vel að hata,
en ekki þessi hryggð.
„Ég meinti ekkert með þessu, Lena“,
sagði hann. ,,Ég skil þig ekki, og þú
skilur mig ekki. Við tökum dýrlinga
ekki mjög hátíðlega heima hjá mér“.
Hún horfði hugsandi á hann, yppti
öxlum og gekk út að glugganum.
„Veiztu, að þú verður drengjalegur, þeg-
ar þú sefur?“ sagði hún.
Nei það vissi hann ekki. „Ég hef
aldrei séð sjálfan mig sofandi", sagði
hann.
„Þú verður drengjalegur“, endurtók
hún brosandi. „Ég lá vakandi og skoðaði
þig — ég er búin að skoða þig allan“.
Hann var eiginlega á báðum áttum,
hvað hún meinti.
„Þáð er svo skrýtið“, sagði hún. „Þú
gerir allt drengjalega. Allt sem þú gerir,
gerir þú drengjalega“.
„Lena, hvað áttu við“, sagði hann.
„Ekkert“, sagði hún snögglega og
yppti öxlum. „Ég komst bara að leynd-
armáli í nótt“
„Hvaða leyndarmáli“, sagði hann.
„Þú hefur átt góða foreldra“, sagði
hún.
„Hvernig veiztu það?“ sagði hann.
„Lena, hvaða rugl er í þér. Hefurðu
drukkið?
„Ég er dálítið drukkin“, sagði hún,
„en ekki af áfengi. Ég hef aldrei fundið
svona áður. Ég hélt að svona væri ekki
til“.
„Svona hvað?“ sagði hann.
„Menn sem eru svona“, sagði hún.
„Þú hefur átt góða foreldra. Stundum
talarðu eins og þú sért dálítið kald-
hæðinn. Þú skammast þín fyrir að hafa
átt góða foreldra. Þú skammast þín
fyrir að vera drengjalegur“.
Hann var á báðum áttum. „Ég veit
það ekki, Lena“, sagði hann. „Mér
finnst þetta samt vafasöm meðmæli —
ég get ekki að þvf gert“.
„Svona eins og þú sperrir upp auga-
brúnirnar“ sagði hún. „Þú gerir það
vegna þess að þú skammast þín fyrir
að vera drengjalegur. Segðu mér hvern-
ig það er heima hjá þér?“
„Lena hvað gengur að þér?“ sagði
hann. „Hvers vegna ertu orðin svona
skrýtin?"
„Það er ekkert“, sagði hún brosandi,
yppti öxlum og settist í gluggann með
fótleggina uppi í kistunni. Hún gældi
við öxlina á sér og horfði brosandi á
hana. „Þú ert allt öðru vísi en sjómenn
eru. Ég var að hugsa um það í nótt,
hvað þú ert. Ég veit það ekki — þú
gætir verið skáld, eða einhver lista-
maður. Þú reynir að vera sjómaður og
reynir að tala eins og sjómaður, en þér
heppnast það ekki, vegna þess að þú
ert það ekki. Þú heldur að það sé karl-
mannlegt að vera hrjúfur og tala kald-
hæðnislega. En það er ekki endilega
karlmannlegt. Það er karlmannlegt að
vera maður sjálfur. Viðkvæmur maður
getur verið karlmenni engu að síður.
En ekki samt maður eins og þú, sem
ert viðkvæmur en þykist vera kald-
hæðinn. Þú reynir að skilja Kúbu. Út-
lendingar reyna ekki að skilja Kúbu.
Þeir koma til Havana til að skemmta
sér. Ef þeir skemmta sér, segja þeir að
Kúba sé ágæt — ef þeir skemmta sér
ekki segja þeir að Kúba sé bölvað land.
Útlendingar þekkja ekki Kúbu. Ég er
ekki mjög heimsk og ég hef augu. Ég
hef horft á menn eyða á einu kvöldi
sömu upphæð og flest fólk hér vinnur
sér inn á ári. Ég gæti sagt þér margt
fleira, ef ég talaði ensku vel. Ég gæti
sagt þér frá hryðjuverkum. Til hvers
ætti ég að segja þér það. fyrst þú vilt
vera kaldhæðinn? Kaldhæðinn maður
skilur ekki. Hann getur verið fyndinn,
en hann skilur ekki. Vertu áfram í þin-
um heimi. Það er góður heimur, og
vertu áfram í honum. Ef einhver spyr
þig um Kúbu, skaltu segja: Ég skil ekki
Kúbu“.
Sjómaðurinn starði undrandi á stúlk-
una. Hún hafði aldrei haldið svona
langa og hátíðlega tölu áður, síðan
hann kynntist henni.
Fyrlr jólin kemur út á forlagi ísafoldar skáldsaga eftir
nýjan höfund, Gísla Kolbeinsson, sjómann í Vestmanna-
eyjum. Sagan gerist á Kúbu og hér birtast tveir
stuttir kaflar úr henni.
8 FÁLKINN