Fálkinn - 22.11.1961, Page 29

Skugga-Sveinn Framh. af bls. 9.
CITROEN
Ili-íí) Confni'i, 5 inauna
Áætlað verð kr.: 237.700,00.
Benzíneyðsla 9—10 lítrar pr. 100 km. ID-19 er hægt að hækka
með einu handtaki (með vökvakerfi) úr 6,5” normalhæð í 9”
og 12” hæð, eftir ástandi veganna. Luxusbifreið á hóflegu
verði.
AMI-6, 4ra manna
Áætlað verð kr.: 143.300,00.
Benzíneyðsla 5,5—6,5 lítrar pr. 100 km.
Sparneytin bifreið með miklum þægindum.
2CV-AZL, 4i*a inanna
Áætlað verð kr.: 113.100,00.
Benzíneyðsla 4—5 lítrar pr. 100 km. Bifreið fyrir þá, sem
vilja ferðast ódýrt.
2CV—ÁZU, sendibíll, 2 sæti, áætlað verð kr. 94.500,00.
Benzíneyðsla sama og 2CV—AZL (4 lítrar pr. 100 km.).
Allar ofantaldar bifreiðir eru með framhjóladrifi og alveg
óviðjafnanlegu f jöðrunarkerfi, sem hæfir vel íslenzkum veg-
um og vegleysum. — Afgreiðslutími frá verksmiðju er ná-
lægt þrem vikum.
Nánari upplýsingar gefur umboðsmaður:
llaraldui* Sveinlijaniarsion
Snorrabraut 22 — Sími 11909.
leikendum má nefna: Guð-
rúnu Indriðadóttur sem
Gvend smala, Árna Eiríks-
son sem Grasa-Guddu, Stef-
aníu Guðmundsdóttur sem
Ástu í Dal og Helga Helga-
son sem Harald.
Enn taka menn að leika
Skugga-Svein í Reykjavík ár-
ið 1912 og var það fyrir for-
göngu Erlendar Ó. Pétprsson-
ar. Leikfélag Vesturbæjar lét
mála leiktjöld og gerði það
Arreboe Clausen. Var leikrit-
ið síðan sýnt í vörugeymslu í
Stóra-Hala í vesturbænum í
Reykjavík. Gekk leikurinn
bara vel, enda þótt Hafnfirð-
ingar hefðu sýnt það skömmu
áður. En víkjum svo sögunni
til ársins 1922. Gengu þá
knattspyrnufélögin í Reykja-
vík fyrir því að leika Skugga-
Svein til stuðnings sameigin-
legum sjóði félaganna. Var
Erlendur Ó Pétursson einn
aðalhvatamaður þeirrar sýn-
ingar. Aðsókn varð mjög
góð. leikurinn var sýndur 34
kvöld og voru sýningar stund-
um svo fjölsóttar, að jafnvel
þiljurnar í aðgöngumiðasöl-
unni voru mölbrotnar. Er-
lendur Ó. Pétursson lék sjálf-
ur Skugga-Svein og mun
hann hafa leikið þennan höf-
uðpaur íslenzkra útilegu-
manna oftar en nokkur ann-
ar eða alls 76 sinnum. Af öðr-
um leikendum má nefna þá
Þórð Albertsson, sem lék Ket-
il, Axel Andrésson sem Sig-
urð í Dal, Gottfred Bernhöft
sem Grana, Guðmund Thor-
steinsson sem Galdra-Héðin,
Helga Eiríksson sem Jón
sterka, Önnu Ivarsdóttur sem
Ástu, og Tryggva Magnússon
sem Guddu.
Líður nú nokkur tími þar
til leikurinn er aftur sýndur í
Reykjavík, en aftur á móti er
hann leikinn alloft úti á landi,
enda hafa flest félög, leik-
félög eða ungmenna- og kven
félög tekið þennan vinsæla
leik til sýningar og hefur
hann verið sýndur svo að
segja við hvaða skilyrði sem
er, hvort sem er í hrörlegu
pakkhúsi eða sallafínu félags-
heimili. Ekkert íslenzkt leik-
rit hefur verið sýnt oftar en
einmitt Skugga-Sveinn, svo
mikil ítök hefur þessi ævin-
týraleikur átt í hugum fólks.
Á aldarafmæli sr. Matthíasar
tók Leikfélag Reykjavíkur
Skugga-Svein aftur til sýn-
ingar. Leiknum stjórnuðu þau
Soffía Guðlaugsdóttir og Har-
aldur Björnsson, en leiktjöld
gerði Freymóður Jóhannes-
son eftir fyrirmynd tjalda
þeirra, sem Sigurður málari
hafði gert og geymd voru í
Þjóðminjasafninu. Skugga-
Svein lék þá Ragnar E. Kvar-
an en Jón sterka og Sigurð í
Dal, þeir Valdimar Helgason
og Haraldur Björnsson. Ástu
lék þá Guðrún Þorsteinsdótt-
ir; Harald lék Hermann Guð-
mundsson Af öðrum leikur-
um má nefna, Pétur Jónsson
óperusöngvara sem Lárents-
íus sýslumann, Jón Leós sem
Ketil, Tryggva Magnússon
sem Guddu og Soffíu Guð-
laugsdóttur sem Gvend
smala. Búninga teiknaði Lár-
us Ingólfsson, en um tónlist-
ina sá Karl O. Runólfsson á-
samt fleirum.
Árið 1952 tekur svo Þjóð-
leikhúsið leikinn til sýningar
í fyrsta sinn. Lék þá Jón Að-
ils Skugga-Svein, en Klemens
Jónsson Ketil skræk. Flestum
mun þessi sýning vera í
minni, svo að hún verður
ekki nánar rakin hér. Á ann-
an jóladag á þessu leikári
verður Skugga-Sveinn leik-
inn. Mun Skugga-Sveinn þá
verða leikinn af Jóni Sigur-
björnssyni, Ketill skrækur af
Árna Tryggvasyni, Grasa-
Gudda af Ingu Þórðardóttur,
Gvendur smali af Bessa
Bjarnasyni, Jón sterki af
Valdimari Helgasyni, Sigurð-
ur í Dal af Haraldi Björns-
syni, Lárenzíus af Ævari
Kvaran, Ásta í Dal af Snæ-
björgu Snæbjarnar, Harald-
ur af Valdimar Örnólfs-
syni, Galdra-Héðinn leik-
ur Valur Gíslason, Grana
og Hróbjart leika þeir
Baldvin Halldórsson og Lár-
us Ingólfsson og með hlut-
verk stúdentanna fara þeir
Kristinn Hallsson og Erling-
ur Vigfússon. Um 30—40
manns taka þátt í sýning-
unni. Leikstjóri verður Klem-
ens Jónsson, Carl Billich mun
sjá um tónlistina. Notuð verða
gömlu lögin og bætt verður
við nokkrum nýjum eftir Karl
O. Runólfsson.
Fáa hefur iðrað þess að sjá
sjónleikinn Skugga-Svein.
Ber þar margt til. Yfir öllum
leiknum er einhver fjarlægur
ævintýrablær, sem heillar
fólk, ástin er vafin rómantísk-
í leiknum eru hálfgert huldu-
fólk ástin er vafin rómantísk-
um ljóma, sem öllum þorra
fólks geðjast svo vel að
En ef ég þar fyndi
æsku prúðan svein
svo við sjafnar yndi
sitja mættum ein
sumarnótt við svalan foss
Hver mun siðug silkirein
synja þá um koss.
Syngur Ásta í leiknum, en
þá grípur Sigurður lögréttu-
maður í Dal fram í og segir:
,,Koss og foss, það kunnið þið
að ríma. Hver hefur kennt
þér þessa kossavísu?“ Þannig
blandast saman rómantík og
raunsæi, þjóðsögur og ævin-
týri allt er þetta svo mengað
hinum þjóðlega hugsunar-
hætti, galdra- og draugatrú.
En það eru aukapersónurnar,
sem skilja mest eftir, þær lifa
enn góðu lífi meðal þjóðar-
innar. Jón sterki, Gvendur
smali, Grasa-Gudda og Ketill
skrækur, allt eru þetta pers-
ónur, sem við sjáum daglega
í kringum okkur, aftur á
móti hverfa aðalpersónurnar
í skuggann fyrir þessum pers-
ónum, nema ef til vill sjálfur
Skugga-Sveinn, sem vekur
einhverja óttablandina virð-
ingu með mönnum, enda þótt
hann sé afar þjóðsagnakennd-
ur og ýktur. En hver mun svo
ekki kippast ónotalega við, er
Jón Sigurbjörnsson með
þrumuraust sinni mun kalla
út yfir salinn: ..Það eru bleyð
urnar í byggðinni, sem allt
vex í augum?“ Eða hver mun
ekki engjast sundur og sam-
an af hlátri. þegar Valdimar
Helgason segir upprifinn af
monti: ,,Sáuð þið. hvernig ég
tók hann piltar?“
FÁLKINN 29