Vikan - 24.09.1959, Qupperneq 12

Hann datt ofan í
sjóðandi hver og
brenndist á báðum
fótum — en dansar
samt Limbó eins
og ekkert sé, þegar
svo ber undir.
Rætt við
nngan eina-
verkfræðing
um
Kjarnorku og kvenhylli
Ég sá hann fyrst í samkvæmi. Menn dönsuðu
limbó af miklum krafti eftir plötu með Ninu og
Friðrik. Tveir héldu kústskafti lágt yfir gólfi, og
menn áttu að dansa undir það með því að halla
sér aftur á bak, og varð mörgum ofraun að halda
.íafnvægi.
Hann fór undir prikið með vindii í munninum.
— Hann er góður, þessi, sagði gestgjafinn. Svona
dansar hann með báðar lappir brenndar.
— Báðar lappir? Hvernig fór hann að því?
Hann var að skoða hver, þegar sá tók skyndi-
lega að gjósa. Vinurinn hljóp þá aftur á bak til
þess að forða sér og lenti beint ofan í annan
hver.
— Hefur hann áhuga á hverum?
—- Þótt það nú væri, strákurinn er efnaverk-
fræðingur.
— Efnaverkfræðingur! Þessi, ekki eldri! Ég hélt
liann væri í fjórða bekk i gagnfræðaskóla.
Og svo tók ég hann tali. Hann reyndist heita
Ágúst, sonur Sveins Valfells, fæddur í Reykja-
vík 1934.
Ég varð stúdent frá Menntaskólanum í Reykja-
vík 1953. Sama ár hóf ég verkfræðinám í Kanada
og Iauk prófi sem efnaverkfræðingur 1957. Ég
stundaði íramhaldsnám í Bandarikjunum á árun-
um 1957—59, kom heim í apríl sl.
— Hvað hefurðu starfað hér?
- Hjá kjarnfræðanefnd Islands. Ég er nú að
ganga frá skýrslu um athuganir mínar á mögu-
leikum á stofnun þungavatnsverksmiðju hérlendis,
athuganir á kostnaði og gerð slíkrar verksmiðju.
— Hvað liggur fyrir um slika verksmiðju?
— Frá tæknilegu og fjárhagslegu sjónarmiði
bendir allt til þess, að hér megi framleiða Þungt
vatn ódýrara en á nokkrum stað öðrum í Evrópu.
— Hvað mundi slíkt fyrirtæki kosta?
— Verksmiðja, sem framleiddi 100 lestir af
þungu vatni árlega, mundi kosta 35 milljónir
dollara og gefa af sér eitthvað um 7 milljónir
dollara á ári.
— Er þungavatnsverksmiðja mikið áhugamál
þitt?
— Mig mundi langa til að vinna við slíka verk-
smiðju, að minnsta kosti undirbúa starfsemi
hennar.
- Mér er sagt, að þú sért að halda utan aftur?
— Já, ég fer einhvern næstu daga til Banda-
ríkjanna til'að leggja stund á kjarnorkuverkfræði.
— Ert þú ekki sá fyrsti hér, sem það lærir?
Veit það ekki, — kannski. Og kannski hefur
einhver stúderað það, en sloppið við blaðamenn.
— Stendur til, að við Islendingar hagnýtum okk-
ur kjarnorkuna?
— Það er óliklegt, að við gerum það beinlinis.
Sú orka, sem til er í landinu, hvera- og vatnsorkan,
verður sjálfsagt ódýrari en kjarnorkan. Líklega
reynist hagkvæmast fyrir okkur að hagnýta geisla-
virk efni til iðnaðar og lækninga, t. d. við gegn-
umlýsingar á skipum til að finna smíðagalla, og
nota þá geislavirkan kóbal 60.
— Ef þú ert að fara utan, hvað verður þá um
athuganir á væntanlegri þungavatnsverksmiðju?
— Núna er þvi lokið, sem gera þurfti í sam-
bandi við skýrslu til Efnahagssamvinnustofnunar
Evrópu, sem hefur í athugun að setja upp verk-
smiðju hér.
- Hvað gerir þú nú fyrir utan allan þennan
lærdóm?
— Maður er nú búinn að sitja á skólabekk í
17 ár, og það gefst ekki timi til margs nema lesa
skólabækur. Ég hef mikinn áhuga á svifflugi, flýg
hér heima og i Bandaríkjunum. Nú, en það er
ekki endalaust, sem maður getur flogið svifflug-
um. Þá labbar maður niður á Borg eða fer i
Naustið.
— Hvað um kvenhylli?
— Kjarnorkan tekur nokkuð pláss í huganum.
Annars ræði ég ekki kvennamál. Ég skal hins
vegar segja þér allt um kjarnorku, sem ég veit.
- Hvað um eina brallarasögu?
_ Þær eru allar erlendis. En nú skulum við
hvorki velta vöngum yfir kjarnorku né kven-
hylli, en dansa limbó.
Og hann dansar undir prikið, brenndur á báð-
um fótum, með vindil i munninum.
Jónas.
12