Vikan - 07.01.1960, Blaðsíða 4

í'jííy ■ *?**"' '■
:■■■■■.ý.

■ :
ÞjóSverjum veíSurfregnir. Þar sem allt var Þá á
liverfanda hveli og hvert mannslíf eins og strá
í sviptibyljum styrjaldarinnar, féllust hinir unfíu
menn á a<5 læra loftskeytatækni hjá Þjóðverjum
í fyrrgreindum tilganfii. Hins vegar höfðu heir
báðir í huga að nota þetta tækifæri til heimferð-
ar, en sinna ekki skilyrðunum.
Þegar þeir voru komnir fast að landi, vörpuðu
þeir tækinu í sjóinn. Þeir voru settir í varðhald
í brezkum herbúðum, þegar i land kom. Voru þeir
i haldi hjá 'Bretum þar til að stríðslokum vorið
1945.
Rúmri viku eftir, að fyrrgreindir mcnn komu
til Raufarhafnar, gerðist sá atburður, að tveir
íslendingar komu af liafi öllum að óvörum, ró-
andi á gúmmíbát, og tóku iand á Eiði á Langanesi.
Þar voru komnir tveir landar, er höfðu verið í
Þýzkalandi á stríðsárunum. Hafði þeim verið boð-
in heimfcrð með þeim skiiyrðum, að þeir tækju
með sér senditæki og sendu Þjóðverjum fregnir
af veðurfari, skipaferðum og öðru því, er Þjóð-
verjum gæti að gagni komið á norðurslóðum.
Þýzkur kafbátur renndi með þá undir iand og
setti þá i gúmmibátinn, er öruggt mátti teljast, afS
þeir næðu landi. Þegar til lands kom, skildu þeir
gúmmibátinn eftir í lendingunni og létu yfirvöld
vita um komu sina. Höfðu þeir liina sömu sögu
að segja og landar þeirra, er viku fyrr höfðu lent
á Raufarhöfn. Ætluðu þeir ekki að inna af hcndi
Þegar liðið var fast að vordögum árið 1944,
var undirbúningur að stofnun lýðveldis á íslandi
vel á veg kominn. Alþingi hafði samþykkt álykt-
un um, að dansk-islenzki sambandslagasamning-
urinn frá 19! 8 skyldi felldur niður og jafnframt
stofnað lýðveldi 17. júni það ár.
Þegar þetta gerðist, lá þjóðin enn undir fargi
styrjaldarinnar. Fjögur ár voru liðin, síðan Bret-
ar hcrnámu landið hinn 10. mai 1940, og heims-
styrjöldin hafði geisað i 4% ár. Ógnir styrjaldar-
innar voru viða hinar hryllilegustu um þessar
mundir. Bandamönnum stóð mjög stuggur af Þjóð-
verjum, sem fóru að heita mátti heimsendanna
'milli, hjuggu strandhögg hjá óvinum sinum og
sökktu skipum þeirra hundruðnm saman. Það
vo’’u enn tímar skelfinga og yfirbvrmandi ógna.
í aprilmánuði þetta ár sendu Þjóðverjar hingað
nokkra íslendinga, sem þeir höfðu komizt í sam-
hand við i Þýzkalandi og á Norðurlöndum. Var
íslendingunum skotið með leynd til landsins.
Tveir þeirra komu t. d. á litlum mótorbát frá
Noregi og tóku land á Raufarhöfn. Þeir höfðu
með sér senditæki falið í oliubrúsa.
Þjóðverjar höfðu komizt i samband við annan
þessara manna í Þýzkalandi, hinn í Kaupmanna-
höfn. Þeim var boðin aðstoð til heimferðar, ef
þeir vildu gera smáviðvik fyrir Þjóðverja, þegar
til íslands væri komið, m. a. áttu þeir að senda
■