Vikan - 02.03.1961, Page 31

eign, sem stóð a& minnsta kosti
„hálfan eyktartima".
„Margur þá að liauðri luié
og hrökk við ckki i glímu.
Dregizt lieíði að Dönskum spé,
ef dagurinn brygði grimu",
segir Jon um atgang þenra.
„iJeir ieituöu naröiega við að
koma okkur 1 kjaiiara, sem kaiiast
ráðiiússkjaiiari, þar sem iangar eru
inni iiaiðir, en penu vertti paö o-
greitt, pvi víö senum okkur ut ai
oiiurn kralti okkar aó verja og mot-
slauU gjora. U.iuu sinni Uaiöi ég
svo sem naö atgeirnum ur vakl-
meistarans Uendi 1 skjotu tiignpi,
pvi Uann steytu nug iiia meö at-
geirsendanum iyrir Urjostió, eu meö
pvi ég var svo Uart 1 Uondurn margra
mugi'ipinn og Ueitaóur, naói eg ei
aö iaiia, en eg iekk gnpiö i skaiuó,
og kippta ég Uouum Uart aö mer, aó
Uonum var Utuó viö Uoróu iaiii.
DiUr þaö oimaóist Uanu og eesU
upp sinu seiskap okkur aö iernja".
AiNN spurði Jón pó að Ueiti
JNt og Uverjuui Uanu pjonaói,
yg £ og seiaóisl uokkuó er Uaun
______ueyrir aó Uauu er i kongsius
þjonustu; spyr sióau Umn iuus
sama, en par sem i'inuur virti Uann
ekki svars, varó Jou aö skyra lrá
pvi Uver Uauu vaen. Ukki viiui vakt-
meistan po iala pa iausa, eu i somu
sviium Uæliist peim ovæntur Uös-
styrkur, pvi aö kona gestgjalaus 1
krauui, sem aour er uemu, ieit nu
ul um giuggauu, kaiiar Ui vakt-
mauuauua, skipar peim aó iata pá
l'lun og Joti iausa, en iiotar peun
stratli kongs auuars; einkutu UenU
Uuu peim a aó i'iuuur væn studi-
osus, og yröu peir Uinir Uaiæröu
ekki vokturunum mjukir, pegat tii
eilirmáia kærni. Vió þetla diguaði
vaktstjóri og iét þá iausa. Getur
Jón pess, og vorkunuariaust, að
vaktmeistari pessi Uafi síóar ient
á DrimarUóimi, „i pað mikla fang-
eisi“.
Pað liefur löugum viljað við
Urenna, að Danir iiefðu garnan af
að Uaiimæia isiendiugum nokkuð,
en isieudingar poiað pað iila að
vonum, hafi pað veriö i áheyrn
peirra, og oit orðið nokkrar skær-
ur af. Jón kann iika slika sögu að
segja úr dvöl sinni í Kaupinhafn.
Svo bar við að hann kom á
greiðasölustað nokkurn við Strönd-
ina, og var pá í íyigd með honuni
anuar íslendingur, iiinar að nafni
úr Eyjafirði. „Einn livatorður inað-
ur, sá eð var múrmeistari, sat
par á meðal annarra og lézt kunna
að segja hegðan og liáttalag fólks
1 mörgum löndum, á meðal hverra
var fslands innbyggjarar, sem aum-
tega sáu út í hans texta og óvand-
aðri útleggingu. En ltans tilheyr-
endur voru auðtrúa og dáðust at
hans ræðu. Hann tók pvi vel og
teygði ræðuna, svo mikill glauin-
ur gjörðust par, en grátur eigi. Ég
spyr Einar að hversu lengi liann
geti slíkt liðið. Hann kvað slikt
'tíðum heyra mega um ísland talað.
Ég spyr Einar að hvort ég eigi
nokkurs liðs von ef ég með pyrfti
hjá honum. Hann kvað sá vísari
vera. Ég geng svo upp að háborði
og fæ ég húsbóndanum pá peninga,
er fæðsluverðinu gegndi. Hann með-
tekur og pakkar. Ég stend svo fyrir
framan mitt borðið og tala ég til
pessa manns, er svo lastlega hafði
pessa lands fólki til talað og til á-
lyktunar hafði sagt, að petta fólk
mætti ekki fólk heita, heldur sem
svivirðilegustu kvikindi. Ég segií
„Vinur, ég heyri pú ert víða um
lönd kunnugur og kannt dáfallega
frá mörgu að skýra og hvað mig
ei sizt undrar, að pú um íslands
liáttalag ert vis orðinn, eður hefur
pú siglt pangað?“ Hann bað Guð
sig par frá varðveita og segir Óð-
inn mætti pað gjöra, en hann aldrei.
í pví bili lét ég honum tvær gildar
eyrnafíkjur ríða. Öllum kemur 1
stanz. Einar hljóp út nær hann sá
livað gjörðist. En pessi hljóp yfir
borð og hugðist mig strax helfæra.
Við gripust fyrir. Noltkrir vilciu
ápyngja mér, en húsbóndinn fyrir-
bauð öllum með okkur að skakka.
Svo varð, að hann komst undir og
dreyrði úr nösum nokkuð, pvi hann
fékk mörg purr högg. Húsbóndinn
strauk undan borðum og hans
gestir og drógu þennan út með rif-
inn krága og blóðugar nasir, og
kváðu allir honum verðugt vera.
Og húsbóndinn lofaði, að slíkur
skálkur og orðsnápur skyldi þar
aldrei framar meir inn koma, og
kvað mig lofs verðan, að ég svo
við hann hefði undirtekið og út-
reitt af vandlæting vegna míns föð-
urlands“.
Allróstusamt var og á stundum
í „týhúsinu“ eða vopnagarði kon-
ungs, þar sem skotliðar áttu starfi
að gegna, og komst Jón tíðum i
hann krappan, en lét ekki hlut
sinn fyrir neinum. ★
HÚSFREYJAN í
GLJÚFRASTEINI.
Framhald af bls. 13.
— Takið pið pá telpurnar með
ykkur, eða hvað?
— Yenjulega eru þær heima, en
stundum fá þær að koma með og
gista.
— Hjálpið þér manninum yðar
nokkuð í sambandi við vélritun eða
yfirlestur?
— Já, ég vélrita dálítið fyrir hann
og hef mjög gaman af. Það er alltaf
skemmtilegt að sjá hluti, sem eru
alveg nýir og enginn annar hefur
séð. Og það er mikil eftirvænting
við hverja nýja bók, þvi að þær
koma manni alltaf jafnmikið á
óvart.
— Þurftuð þér að læra vélritun,
eftir að þér giftuzt, eða kunnuð þér
hana fyrir?
— Ég ltunni hana fyrir, því að
jafnframt þvi að vinna á Lands-
spítalanum við myndalökur ogn Já, og pá eru pær enn
önnur störf var ég lengi einkaritari skemmtilegri en áður, þvi að það
dr. Gunnlaugs Claessens og vélritaði er pannig með bækurnar hans
fyrir liann margar bækur, tímarit Halldórs, þvi oftar sem þær eru
og greinar og fylgdi þeim eftir, lesnar, pvi skemmtilegri eru þær.
þangað til fullprentað var. Ég hafði Síðustu bókina hans, Paradísar-
pannig nokltra æfingu, sem hefur heimt, las ég upphátt fyrir gamla,
Vestur|)^bfl
HARÐPLASTIÐ
Á BORÐ OG VEGGI.
FÆST í ÝMSUM LITUM
OG MYNSTRUM.
SIGHVATUR EINARSSON & Co.
SKIPHOLTI 15.
SlMAR 24133 — 24137.
skriftir sjálfur eða haft aðra rit-
ara. Það er nefnilega ekki eins létf
og pað lítur út fyrir að skrifa, til
þess þarf feikilega vinnu og mikla
nákvæmni.
— Lesið þér svo bækur manns
yðar, eftir að pær eru komnar út?
komið að góðum notum, því að þetta
er oft og tíðum nokkurt verk. Fyrstu
drögin að nýju skáldverki skrifar
Halldór með hendinni, en vélritar
einnig sjálfur fyrsta afrit, þvi að
pað er ekki fyrir nokkurn mann
að lesa handritin hans. Þetta afrit
krotar hann svo allt út, breytir
og umsemur og fær inér siðan til
að vélrita, svo að hann geti betur
áttað sig á pví, þegar það er hreint
og óútkrotað. Þetta afrit mitt er svo
aftur tekið og umskrifað og lagað,
og pannig gengur þetta koll af kolli
einum fjórum eða fimm sinnum.
Svona var þetta með Para-
disarheimt t. d., en svo hefur
hann líka oft annazt þessar um-
íslenzka konu úti i Iíaupmannahöfn
núna í haust. Hún hafði lesið allar
hans bækur, en var nú orðin næst-
um blind, svo að hún gat ekki lesið
pessa. Og það verð ég að segja, aldrei
las ég hana mér til meiri ánægju
en þá. Gamla konan gleymdi öllu
öðru, gleymdi að tala dönsku við
manninn sinn og gleymdi að elda
matinn, en stundum greip hún fast
i handlegginn á mér og bað mig að
staldra við, svo að hún gæti notið
setningarinnar og talað um hana.
Einu sinni sagði hún við mig:
„Mikið óhemju-ósköp er þetta vel
sagt, þó að það sé ljótt.“ Hún tárað-
ist oft, þessi áttræða kona, sem bú-
in var að vera að heiman i fimmtiu
ár, enda var hún bókelsk, fann hvað
feitt var á stykkinu í skáldskap.
Faðir þessarar konu var Símon
Dalaskáld.
— Svo langar mig að spyrja sí-
gildu spurningarinnar: Er von á
nokkurri bók i bráð?*
— Nei, það held ég mér sé áreið-
anlega óhætt að segja, ekki fyrst
um sinn.
— Þurfið þér nú ekki vel að gæta
þess, að maðurinn yðar hafi næði,
þegar hann skrifar?
— Jú, ég reyni að sjá um, að
hann þurfi sem minnst að standa
í smáamstri. Hann fer venjulega til
útlanda vor og haust, og þá reyni
ég að geyma ýmislegt, sem þarf að
gera, þangað til.
— Dvelst hann þá erlendis til að
skrifa?
— Já, honum finnst mjög gott að
skrifa á hótelum erlendis. Þá er
hann einn og getur skrifað i ró og
næði, en samt i margmenni, því að
hann er mjög mannblendinn.
— Hver er hans bezta afþreying
eða hvíld?
* Siðan þetta er skrifað er komið
i ljós að Halldór er búinn að skrifa
leikrit.
ytKAN 35