Vikan - 22.11.1962, Side 15

HAGYRÐINGANA MÁ HENGJA í GREIP SINNI, SVO EKKI EINN EINASTI
VERÐI EFTIR

lalsverð áherzla, aS varast bæri aS
rugla saman hagyrSingum og skáld-
um.
— ÞaS er lika tvennt ólíkt. Mér
er ekkert aumt um skáldskapinn.
Hann spjarar sig sjálfur og er sam-
ofinn úr fjölmörgum þáttum. ÞaS
er hægt aS skera af manni nefiS
og þá verSur holan eftir. Skáldskap-
ur verSur ekki upprættur. HagyrS-
ingana má hins vegar hengja i greip
sinni, svo ekki einn einasti verSi
eftir. Hagmælskan er einungis leikni
á því nótnaborSi, sem hefSbundin
ljóSagerS hefur leikiS á.
— HeldurSu aS þeir verSi drepn-
ir?
— Tökum til dæmis bráSsnjallan
hagyrSing eins og Þorstein frá
Hamri. Hann keppist sjálfsagt viS
]jaS að drepa hagyrSinginn í sjálf-
um sér og öSrum og nefni ég hann
aSeins af þvi, aS ég tel mig ekki
skita út á mér tungubleSilinn á því
að hafa nafn hans uppí mér.
— Mundirðu fá vont bragð i
munninn á því aS nefna einhverja
aðra?
— Sem skáld eru þeir liverri
moldvörpu blindari, þótt þeir geti
ef til vill veriS sæmilegir menn.
— HefurSu svipaSar skoðanir um
smásagna- og skáldsagnahöfunda
okkar.
— Ég á frenmr litiS eftir þá. Þeir
rembast mest viS aS koma út mörg-
um bindum. Hvort þaS er lesiS veit
ég ekki. En meginhluti manna vcrS-
ur aS vinna meira og minna andlaus
störf, stjórna færibandi niöri 1
Grænmetiskjallara og tina úr
skcmmdum kartöflum. Þeir hafa aS-
eins ákveSiS og takmarkaS fjár-
magn í bækur og takmarkaSan tima
til þess aS lesa þær. Ég var far-
kcnnari á fjórSa tug ára og gat ekki
haft meS mér bækur af þeirri á-
stæSu, aS hryggurinn á klárnum
mínum átti sín takmörk. í þessi ár
gat ég aldrei lesiS bók, svo lestur
væri. Ég varð aS vinna fyrir skepn-
unum minum á sumrin og það
leyfði ekki lestur neina i snarheit-
um. Sá lestur fór fyrir ofan garð
og neðan og gleymdist. Ég hef til
dæmis aldrei getað gert mér ljósa
byggingu og innihald Ljósvíkings-
ins, sem ég ias á þessum árum.
Uuphafið var gleymt, þegar ég lauk
iestri bókarinnar.
— Þú verður svo fúll á svipinn
við þessa endurminningu, aS halda
mætti, að þér hefði þótt sagan af
Ólafi Kárasyni, Ljósviking, harla
iitils virði.
— Mér fór svipað og GuSvarSi
frænda minum GuSvarSssvni, sem
var montinn og var gabbaður til að
jafnhenda kýrvömb með ðllu inni-
haldi. Hann rauk á vömbina og kom
henni upp á bringu sér í fyrstu at-
rennu en ekki liærra. í annari til-
raun tók liann enn snarpara við-
bragð og kom henni alla ieið upp,
en þá rifnaði vömbin og innihaldið
fór yfir hann.
— Fór Ljósvíkingurinn þannig
yfir þig?
— Ójá, — aftur á móti finnst mér
vænt um suma kafla i honum. Og
endirinn á Sölku Vö'ku er dýrasta
gjof Laxness til mín. Það mundu
vist atómskáld kaíla ljóð í óbundnu
máli. Það er svona: „Ó, ó, voSa,
voða.“
— Viltu gera það fyrir mig að
vera svona á svipinn, þegar ég læt
taka myndina af þér?
— ÞaS veit ég ekki. En biddu
ljósmyndarann að taka myndina
þannig, að ég verði sem líkastur
frænda mínum, Birni á Löngumýri,
þvi það er Birni illa við.
— Þið eriið rætnir NorSlendingar.
— Það hafa allir mannflokkar sin
cinkenni, en þrír þeirra komast bezt
áfram eftir því sem mér liefur verið
tjáð. ÞaS eru kaþólikkar, kommar
og Gyðingar. Þeir hafa allir for-
skrift og samstöðu. Ég held þetta
sé rétt. Varstu búinn að skrifa þetta
niður með atómskáldin?
— Já, ég var eitthvað búinn að
skrifa um þau. Viltu bæta einhverju
við?
— Væri ég fræðimaður mundi ég
taka þessi kver þeirra og hakka
þau niSur og sýna framá rökvillur,
þvætting og meiningarleysi.
— Eru ekki atómskáldin flest í
flokki komma?
— Flest en ekki öll. Einstaka
íhaldsmenn liafa öfundazt yfir vel-
gengni atómskáldanna og snarað sér
á bekk með þedm. Meira að segja
magistcrar í islenzkum fræðum. Það
er ótrúlegt að slíkir menn hafi ekki
vit á því hvað þeir eru að gera. Ja,
þvílikt og annað eins. Það verSur
ekki á þá logið. Hérna á ég bækur
eftir ]iessa fugla, til dæmis atóm-
kver, sem eitt skáidið hefur sent
kollega sínum að gjöf og meira að
segja áritað. En sá liefur ekki haft
meiri ínætur á moðsuSunni en svo,
að hann fór með hana til fornbók-
sala og seldi hana þar fyrir slikk.
Og þar keypti ég hana. Já, það er
gaman að eiga svona kver til minn-
ingar um þá.
—- Ertu ekki næturvörður?
— Næturvörður hjá Skeljungi og
sef á daginn.
— Tekurðu með þér þessi kver
þeirra i nælurvörzluna?
— Nei, ég mundi kveikja í stöð-
inni með þeim. En ég hef Eglu með.
Og ies lielzt það sem ég kann bezt.
Mér er hugsvölun að þvi, þegar
dimmt er og hvasst á Skerjafirði
að fara með þetta erindi úr Eglu:
„Þél höggur stórt fyrir stáli
stafnkvígs á veg jafnan
út með elja meitli
andærr jötunn vandar.
En svalbrjóstaður selju
sverfur eyrarvanur þeiri
gestilsálft með gustum
gandur og stál fyrir branda.“
— Fyrirgefðu fávizku mína, en
hvað er stafnkvígur?
— Naut með stafni auðvitað, eða
skip. Skip, sem öslar sjói.
— En veiztu að ort hefur verið
svo?
„. . . . Strandakirkja í Skerjafirði
hrygnir veiðibjöllunni."
— Nei, en ég þekki markið á þess-
ari snilld. Það er nóg.
— Lestu Eglu alla nóttina?
— Nei, ég dunda mér við að
skrifa.
Framhald á bls. 41.
VIKAN X5