Vikan - 21.02.1963, Blaðsíða 18

Framhald af bls. 11.
FANMR KILMANJARO
„Ég læt þig um það“, sagði hann. „Ég er
þreyttur".
Nú sá hann járnbrautarstöðina í Karagatch
fyrir hugskotsjónum sínum og hann stóð hjá
farangrinum og það voru framljósin á Austur-
landahraðlestinni, sem nú rufu myrkrið og hann
var að yfirgefa Þrakíu eftir undanhaldið. Þetta
var eitt af því, sem hann hafði geymt sér að
skrifa um, eins það, þegar hann sat við morgun-
verðarborðið, horfði út um gluggann og sá snjó-
inn á fjöllunum í Búlgaríu og ritari Nansens-
stofnunarinnar spurði gamla manninn hvort
þetta væri snjór og gamli maðurinn leit þang-
að og sagði. Nei þetta er ekki snjór. Það er of
snemma árs til að geta verið snjór. Og ritar-
inn endurtók við hinar stúlkurnar. Nei, Nei,
þið skiljið það. Þetta er ekki snjór og þau sögðu
öll. Þetta er ekki snjór okkur hefur skjátlazt.
En víst var það snjór og hann sendi fólkið út
þangað, þegar hann framkvæmdi íbúaskiptin.
Og snjór var það sem það óð þangað til það
varð úti um veturinn.
Það var líka snjór, sem féll í jólavikunni
um árið uppi í Guertal, árið sem þeir höfðust
við í bústað skógarhöggsmannsins þar sem stóri
ferhyrndi postulínsarinninn fyllti hálfa stofuna
og þeir sváfu á dýnum troðnum beykilaufi, það
var þegar liðhlaupinn kom blóðrisa á fótunum
út úr snjónum. Hann sagði að lögreglan væri
á hælum sér og þeir gáfu honum ullarsokka
og töfðu lögreglumennina með rabbi þangað til
fennt var í slóð hans.
I Schrunz, á jóladaginn, var snjóbirtan slík að
skar í augun þegar maður leit út úr vínkránni
og sá alla vera að koma heim úr kirkjunni.
Það var þegar þeir gengu sleðatroðna, hland-
gula brautina meðfram ánni milli brattra furu-
ásanna, skíðin lágu þungt á öxlunum, og þar
sem þeir fóru brunrennuna miklu niður jökul-
inn fyrir ofan Madlener-skálann, mjöllin var
mjúk að sjá eins og þeyttur rjómi á köku og
duftiétt í sér og hann mundi hið hljóðlausa
hraða skrið þegar maður renndi sér niður eins
og fugl.
Þeir sátu tepptir í snjó og stórhríð í Madlener-
skálanum í það skiptið og spiluðu í reykjar-
stybbunni af skriðljósinu og boðin hækkuðu
stöðugt eftir því sem herra Lent tapaði meiru.
Loks tapaði hann öllu. Öllu, skíðaskólapening-
unum og öllum gróðanum af starfstímabilinu
og loks ei?um sínum. Hann gat séð hann fyrir
sér með sitt langa nef, þegar hann tók spilin
og hóf síðan sagnirnar, „Sans Voir“. Þá var
stöðugt spilað. Maður spilaði þegar ekki var
nógur snjór og maður spilaði þegar allt fór
í kaf í snjó. Honum varð hugsað um það hve
miklum hluta ævinnar hann hefði eytt við fjár-
hættuspil.
En hann hafði aldrei skrifað orð um það, eða
um þann kalda og bjarta jóladag og fjöllin
sem umluktu flugvélina þegar Barker flaug
yfir víglínuna til að varpa sprengjum á jóla-
leyfislest austurrísku liðsforingjanna, rak flótta
þeirra með vélbyssuskothríð. Hann minntist
þess þegar Barker kom á eftir inn í borðskál-
ann og fór að segja þeim af þessu. Og þagnar-
innar, sem sló á hópinn þegar einhver'jum varð
að orði. „Djöfulsins morðhundurinn þinn“.
Það voru sömu Austurríkismennirnir sem þeir
drápu þá og sem gengu seinna með honum á
skíðum.Nei, ekki þeir sömu. Hans, sem var skíða-
félagi hans allt það ár, hafði verið í keisara-
legu skyttusveitinni og er þeir fóru saman á
héraveiðar upp í dalverpið fyrir ofan sögunar-
mylluna höfðu þeir rætt um bardagann á
Pasubio og árásina á Pertica og Asalone og hann
hafði aldrei skrifað eitt orð um það. Ekki held-
ur um það, sem gerðlst að Monte Corno, eða Siete
Commum, eða að Arsiedo.
Hve marga vetur hafði hann dvalizt í Voral-
fjöllunum og Aralfjöllunum? Þeir voru fjórir
og hann minntist náungans sem vildi selja hon-
um refinn, þegar þeir gengu til Bludenz til að
kaupa gjafir, og hins sterka bragðs af góðu
kirsuberja-brennivíni og hvernig lausamjöllin
rauk um þá þegar þeir brunuðu með hrópum
og köllum síðasta spölinn fram á brekkubrún-
ina beint framaf, síðan gegnum trjágarðinn í
þrem beygjum og yfir skurðinn upp á ísi lagð-
an veginn bak við krána. Hnykkti lausum fót-
böndum, sparn við skíðunum og reisti þau upp
við timburvegginn á kránni, bjarmann af lampa-
ljósinu lagði út um gluggann og fyrir innan,
í reykmettaðri, nývína-angandi hlýjunni, var
leikið á harmóniku.
„Hvar dvöldumst við í París?“ spurði hann
konuna sína, sem sat hjá honum á tjaldstól,
þesí>a stundina í Afríku.
„Að Crillon. Það veiztu."
„Hví skyldi ég vita það?“
„Við dvöldumst þar alltaf".
„Nei. Ekki alltaf.“
„Þar og að Pavillion Henri-Quatre í St.
Germain. Þú sagðist hafa ást á þeim stöðum“.
„Ástin er mykjuhaugur", sagði Harry. „Og
ég er haninn sem hreykir sér upp á hann til
að gala“.
„Ef þú verður að kveðja“, sagði hún, „er það
þá óhjákvæmileg nauðsyn fyrir þig að ganga
á milli bols og höfuðs á öllu því sem þú skilur
við? Ertu nauðbeygður að drepa hestinn þinn
og konuna þína, og brenna söðli þínum og her-
týgjum?"
„Já,“ sagði hann. Þessir andskotans peningar
þinir voru hertýgi mín. Sverð mitt og skjöldur".
„Byrjaðu ekki“.
„Þá það. Ég skal sleppa því. Ekki langar mig
til að særa þig“.
„Það var helzt til seint séð“.
„Þá það. Þá held ég áfram að særa þig.
Það er öllu skemmtilegra. Þann eina leik, sem
ég hef í raun og veru nokkurn tíma haft gaman
af að eiga við þig get ég ekki leikið nú“.
„Nei, þetta er ekki satt. Það var margt annað,
sem þú nauzt með mér og ég gerði allt, sem þú
fórst fram á við mig“.
„Ó, í öllum guðanna bænum, hættu þessu
gorti“. ,
Honum varð litið á hana og sá að hún grét.
„Hlustaðu á mig“, sagði hann. „Heldurðu að
ég hafi einhverja skemmtun af þessu? Ég veit
ekki hvers vegna ég geri það. Það er tilraun
til að myrða í því skyni að mega sjálfur halda
lífi, geri ég ráð fyrir. Ég var hinn rólegasti
þegar við byrjuðum að tala saman. Það var
ekki ætlun mín að koma þessu af stað, og nú
er ég snarbrjálaður og eins grimmúðlegur við
þig og ég get frekast orðið. Taktu ekki neitt
mark á því, vina mín, sem ég segi. Raunveru-
lega elska ég þig. Þú veizt að ég elska þig.
Ég hef aldrei unnað neinni annarri á sama hátt
og ég elska þig“.
Hann brá fyrir sig þeirri venjulegu lygi sem
aflaði honum viðurværis.
„Þú ert mér góður“.
skáldskap. Rotnun og skáldskap. Rotnuðum
skáldskap“.
„Hættu þessu, Harry, hvers vegna þarftu
endilega að breytast í djöful núna?“
„Ég vil ekkert eftir skilja“, sagði maðurinn.
„Ég vil ekkert eftir skilja“.
Það var komið kvöld og hann hafði sofið.
Sólin var gengin undir bak við hæðirnar og
það teygðu sig skuggar þvert yfir sléttuna og
smærri dýrin stóðu á beit rétt hjá tjaldstæð-
inu; lutu snöggt höfði og vingsuðu dindlinum,
hann veitti því athygli hve þau héldu sig nú
sem fjærst kjarrskóginum. Fuglarnir höfðust
ekki lengur við niðri í grasinu. Þeir húktu allir
þunglamalega uppi í tré. Þeir voru enn fleiri
en áður. Einkavikapilturinn hans sat hjá rekki-
unni.
„Memsahib farin á veiðar", sagði pilturinn.
„Þarfnast Bwana ...“
„Einskis".
Hún hafði farið til að afla þeim kjöts og,
vitandi hve hann naut þess að virða fyrir sér
veiðidýrin, hafði hún farið það langt að hún
yrði ekki til að styggja þau burt úr þessum
litla krók sléttunnar, sem hann sá yfir. Hún
var alltaf hugulsöm, hugsaði hann. Mundi allt
sem hún vissi, eða hafði lesið, eða sem hún
hafði einhvern tíma heyrt.
Það var ekki hennar sök að hann hafði lifað
sjálfan sig þegar er hann tók saman vifí hana.
Hvernig gat kona vitað að maður meinti ekki
neitt af því, sem hann sagði; að hann talaði ein-
uneis af vana og til þess að vera þægilegur?
Eftir að hann meinti ekki lensur það sem hann
sagði, báru lygar hans meiri árangur í skiptum
við konur, en hann hafði náð meðan hann
sagði þeim sannleikann.
Það var ekki fyrst og fremst það að hann
laug, heldur hitt, að ekki var framar neinn sann-
leika að segja. Hann hafði lifað lífi sínu og því
var lokið og þá tók hann að lifa því aftur með
allt öðru fólki og við meiri peningaráð, á þeim
stöðum sem honum þóttu beztir, og nokkrum
nýjum.
Hann forðaðist allar hugleiðingar og það var
dásamlegt. Hann var innviðatraustur svo hann
fór ekki í hundana. eins og þeir flestir. og hann
lét sem hann hefði ekki neinn áhuga á því
starfi, sem hann lagði stund á áður, nú þegar
hann var ekki fær um bað lengur. En, við
sjálfan sig, sagði hann að hann ætlaði að skrifa
um þetta fólk; um bá vellríku; að hann væri í
rauninni ekki einn af beim heldur niósnari í
landi þeirra: að hann mundi yfirgefa það og
skrifa um það og einu sinni yrði þá skrifað
um það af manni sem þekkti það, sem hann
var að skrifa um. En hann mundi aldrei láta
af því verða. því að sérhver dagur sem hann
skrifaði ekki neitt, naut lífsþæginda, gekk á
mála þess sem hann fvrirleit. forheimskaði hann
og slævði vilja hans til starfs svo að hann. að
lokum. vann alls ekki neitt. Fólkið sem hann
umgekkst nú var mun hetra í viðkvnningu þegar
hann vann ekkert. f Afríku hafði hann verið
sælastur meðan hann var og hét. svo að hann
hafði leitað þanvað til að byria á nýian leik.
Þau höfðu búið þennan veiðileiðangur sem
minnstum þægindum. Það voru ekki neinar
mannraunir; en það var enginn munaður og
hann hafði búizt við pð hann mundi fá aftur
þiálfun á þann há-tt. Að það gæti í vissum skiln-
ingi eytt offitunni úr sál hans á sama hátt, og
hnefaleikarinn leitar upp í fjölb'n í þeim til-
gangi að brenna offituna úr líkama sínum.
Hún hafði kunnað þessu vel. Hún kvaðst
elska það. Hún elskaði allt sem var æsilest.
. sem hafði umhverfisbrevtinpu í för með sér,
■^þar sem var nvtt fólk og allt til ánægju. Og
j*l^hann hafði talið sér trú um að hann endur-
„Þú ert skækja“, sagði hann. „Þú ert forrík^heimti þrek sitt og löngun til starfa. Ef bví
skækja. Þetta er skáldlegt. Nú er ég fullur aflwH Framhald á bls. 40.
jg — VIKAN 8. tbl.