Vikan - 28.09.1967, Síða 49

Modess „Blue Shield" eykur öryggi og hreinlæti,
því blá plasthimnan heldur bindinu rakaþéttu að
neðan og á hiiður.um. Bindið tekur betur og
iafnara raka og nýtist því fuilkornlega. Silki-
mjúkt yfirborð og V-mynduð lögur gerir notkun
þess óviðjafnanlega þægiiega.
Aldrei hefur bindi verið gert svc öruggt
og þægi'egt
Modess
DÖMUBINDI
Elnkaumboð: GLÓBUS h.f.
ing, sem knýr mig til að skrifa;
en þér skiljið mig kannski ekki.
Nú, lifið svo heill og munið, að
hvernig sem þér annars hugsið
um mig, — er ég þó yðar ein-
lægasta, tryggasta vinkona
Magdalena Thoresen.“
Auðsætt er, að Grími hefur
ekki litizt á blikuna, þegar æsku-
vinkona hans hélt fast við þá
hugsun að gerast rithöfundur,
enda ekki í samræmi við róman-
tík aldarinnar, sem lagði reið-
innar ósköp upp úr „kvindelig
blufærdighed“. Tímabili blúndu-
buxna í Skandinavíu var ekki
lokið, engin sokkalaus ást til, —
Kærlighed uden strömper aðeins
á pappírnum.
Bergen var smábær og freist-
andi gð vinna að því, að enginn
gæti brotið boðorð meðalmennsk-
unnar. f bænum virðast hafa bú-
ið nokkrar fjölskyldur í ætt við
Bakkabræður og höfðu einhvern
veginn komizt til efna og valda.
Þær mynduðu samfélag heitagra
gegn prestsfrúnni, Ole Bull, Ib-
sen og síðar Björnstjerne Björn-
son og öðrum af því sauðahúsi.
Frú Thoresen var bersyndug,
fylgdi ekki manni sínum til
kirkju, heldur fúskaði við leik-
ritagerð og var upp á heiminn.
Og nú á frúin í höggi við æsku-
vin sinn og biður hann að
skilja kveneðlið. Líklega hefur
Grímur ekki bitið á agnið. Kon-
ur áttu ekki að bera tilfinningar
sínar á torg. Þær áttu að vera
dularfullar eins og ævintýri. Og
hver hefur gaman af að lesa
ævintýrin aftur á bak? —
Danska skáldið Poul Möller —
mikill ástamaður — taldi hik'
laust, að sú kona, sem ekki sveip-
aði sig andlegri dul, væri mun
ókvenlegri en sú, sem ekki hirti
um að skýla nekt sinni. Ritaði
hann um þessi efni og lagði ríka
áherzlu á, hve viðurstyggilegt
það væri af konu að gera rit-
störf að atvinnu sinni.1) Lengi
eimdi eftir af þesari dúðaást.
Orð skáldsins finna hljómgrunn
enn í dag:
Fegurð hrífur hugann rneir*
ef hjúpað er,
svo andann gruni enn þá fleir'
en augað sér.
Utanlandsför frú Thoresen
varð henni bæði til gagns og
gamans. Nú var hún ákveðnari
en nokkru sinni fyrr að helga
skáldskapnum allar tómstundir.
Árið 1857 hverfur Ibsen frá
Bergen, en Björnstjerne Björn-
son er ráðinn að leikhúsinu.
Hann hafði samið fyrsta leikrit
sitt fyrir tveim árum, stóð nú á
hálfþrítugu, en frú Thoresen var
38 ára.
Björnson varð brátt heima-
gangur hjá prestshjónunum og
einlægur aðdáandi frúarinnar.
1) Skáldið notar orðið vcdcrtsyggeUgt
og auðkennir til frekari áréttingar.
Þau drógust hvert að öðru sem
sumherjar, sem elskendur. Hann
var alger andstæða Ibsens í fram-
komu, minnti á norska veðurfar-
ið. Hann gat tekið allan heiminn
í faðm sér, gælt við hann í gleði
og gáska, tyftað hann í reiði
sinni; ávallt barmafullur af lífs-
þrótti, djörfung, hugsjónum. Frú
Thoresen líkti honum við guðinn
Júpiter. Um kynningu þeirra
farast henni svo orð:
,,Þá endurfæddist ég, mér varð
ljóst, hvar ég stóð, og hér var í
rauninni að finna vísinn til þess,
að ég varð skáldkona. Enginn
hefur verið mér eins andlega
skyldur og hann; hann var í raun
og sannleika andlegur faðir
minn. Ég hlaut að elska hann.“ -
Síðar nefndi Björnson samband
þeirra „andlegt hjónaband“.
Eftir að Björnson kom að leik-
húsinu, mátti segja, að uppreisn-
arástand ríkti í bænum. Lög-
reglu var jafnvel sigað á þá,
sem bezt unnu þar að þjóðlegri
list. Þennan erfiða tíma stóð
Magdalena Thoresen við hlið
Björnsons. Flokkur hans brýndi
vopnin í stofunni hjá henni.
Sumir voru efins um, hvort þessi
angurgapi væri með réttu ráði.
Honum varð ekki á að ganga
troðna slóð. Kvenþjóðinni kom
þó saman um, að hann væri að
minnsta kosti skemmtilega vit-
laus. Sumar gættu að vísu sóma
síns og byrgðu þá skoðun í
barmi, því að þetta var voða-
maður. Hann elskaði storma og
stríð, vildi leggja máttarstólpa
að velli, kom með fangið fullt
af vori og sól inn í norskt þjóð-
líf:
Jeg vælger mig april,
fordi den stormer, fejer,
fordi den smiler, smælter,
fordi den ævner ejer,
fordi den kræfter vælter, —
i den blir somren til!
Þennan streng sló Hannes Haf-
stein íslenzku æskufólki framan
af árum. Eru ekki kyn, þótt ann-
arlegur fiðringur færi um göm-
ul sálarhróf við svo skyndilega
vorkomu eftir ísavetur.
Magdalena Thoresen átti dýr-
lega daga um þessar mundir.
Hún minnist á bráðfleygar, stoln-
ar stundir. Hún sinnti sjálf hús-
freyjustörfum og annaðist sjúk-
an mann sinn. Að listinni vann
hún milli búrs og eldhúss. Að
sögn hennar sjálfrar var á orði
haft, að hún hugsaði ekki um
annað en „að tildra sér til, daðra
og skrifa kómedíur.“ — Gamlar
konur urðu ósköp skrýtilegar til
augnanna, er þær horfðu á eftir
prestsfrúnni á götu.
Tígristönn
Framhald af bls. 23
— Sjáið til þess, ma'am. Hann
tók þétt í hönd hennar, og hún
fann þrótt hans og karlmennsku.
— Ég á þrjú eða fjögur heimili,
en þér getið alltaf náð til mfn f
gegnum New York skrifstofuna,
þegar ég er ekki þar. Þeir vita um
hverja mína hreyfingu. Heimsækið
mig ,hvenær sem vel stendur á fyr-
ir yður, eða hringið í mig á eftir.
Þér hafið kallað einu sinni, og ég
kom þjótandi. Hann brosti, og
þetta hrukkótta andlit bjó allt í
einu yfir unglingslegum þokka. —
Bn fyrir alla muni látið yður ekki
finnast, að þér skuldið mér neitt.
— Þakka yður fyrir. Ég skal gera
sem þér segið. Þrátt fyrir brosið
var hann jafn nær um, hvort hún
átti við að heimsækja hann, eða
hún skildi ekki láta sér finnast að
hún skuldaði honum neitt.
Hann kinkaði kolli, án þess að
kryfja þetta frekar til mergjar og
sagði: — Ég býst við, að það sem
þér eruð að gera, hvað sem það
er, hljóti að vera stórkostlegt. Far-
ið varlega. Ég mun hugsa til yðar.
Hann sleppti hönd hennar. Kink-
aði kolli til Ferriers og gekk til
dyra. Þegar hann kom fram f sal-
inn, var andlit hans tjáningarlaust
á ný.
7.
Hún vaknaði allt í einu og vissi,
að það voru fleiri í herberginu.
Herbergi hennar lá framantil f hó-
telinu, ekki meira en mflu frá spila-
vftinu, sem hún hafði yfirgefið
tveimur klukkustundum fyrr.
Hún hreyfði sig ofurlftið, eins og
f svefni, og renndi höndinni undir
koddann, til að grípa litla kongó-
vopnið sem var þar. Svo bylti hún
sér yfir á bakið og önnur hendin
kastaðist út yfir rúmbrfkina. — (
myrkrinu lokuðust fingur hennar
varlega um varalitshulstrið, sem
stóð rétt við lampann á lága nátt-
borðinu.
Þetta varalitshulstur hafði orðið
til f vinnustofu Garvins. Úr þvf
39. tbi. VIKAN 49