Vikan - 09.05.1968, Side 15

hvítvoðungar eru í raun og veru ekki svo veik-
burða, sem þeir líta út tyrir að vera.
Hugsið ykkur bara hvað_ þetta litla barn er
búið að ganga í gegnuml Það hefur orðið að
ertiða til þess að sjá dagsins Ijós, það hefur
orðið að ryðjast í gegnum þröngan gang, orðið
fyrir alls konar þrýstingi og hjaski, og að lokum
er það tekið upp á fótunum og slegið ( boss-
ann, til að geta dregið fyrstu andartökin.
Þau eru auðvitað hjálparvana, en það er líka
töluverður kraftur í þeim, þessum nýju heims-
borgurum. Þau heimta aðstoð, og þau láta það
í Ijós með því að orga! En þau eru furðu líf-
seig, jafnvel við erfið skilyrði, sult og kulda,
sjúkdóm og vanhirðu halda þau lífi.
Öllu þessu gleymir hin nýbakaða móðir oft-
ast, þegar hún stendur með frumburð sinn (
fanginu, hátíðleg og svolítið hrædd við þessa
miklu ábyrgð sem henni er fengin ( hendur.
En þegar allt kemur til alls, er hún ekki ein
um þessa ábyrgð. Ef hún leyfir manni sínum
að taka þátt í umönnun barnsins, eru þau tvö
um ábyrgðina. Og það er mikill styrkur í þvi.
Þá geta þau betur tekið erfiðleikum, ef þeir
steðja að.
Maðurinn gleymir líka eigin áhyggjum, þegar
konan hans viðurkennir að hún sé Kka áhyggju-
full. — Vitleysa, vina mín, það er ekkert að ótt-
ast, segir hann. — Elskan mín, þú baðar barnið,
eins og þú hafir aldrei gert neitt annað. Þú
lærðir þetta á fæðingadeildinni, ég sá það sjálf-
ur. Svona nú, sýndu mér hvernig á að klæða
hann í skyrtuna, þá skaltu sjá . ,
Og þá kemst hún að því að hún er ekki svo
klaufaleg, og að barnið hrekkur ekki [ sundur
við minnstu snertingu, þau hafa ( sameiningu
yfirstigið fyrstu erfiðleikana.
Það er að segja ef hún leyfir honum að taka
þátt í þessu með sér En hve margar ungar
mæður haga sér þannig?
— Það er eins og ég hafi ekki auga fyrir
neinu öðru en barninu, sagði ung móðir einu
sinni við mig. — Eg get aldrei haft af honum
augun, ég geri ekki annað en vakta hann öll-
um stundum. Eg veit að maðurinn minn er við
höndina, og vinir og ættingjar koma til að óska
mér til hamingju. En það er eins og ég sjái þau
ekki. Það er eins og þetta fólk sé óraunverulegt,
aðeins barnið skiptir máli!
Það var einmitt þetta sem maðurinn hennar
kvartaði um við mig. Hann var kannski óþolin-
móður, vegna þess að konan hans hafði verið
lasin um meðgöngutlmann, og þurfti meira á
hjálp hans að halda en venjulega.
Þegar barnið var fætt hafði hann vonað að
þau gætu mætzt á miðri leið, en það tók langan
tíma.
Það er gömul regla sem segir að hjón eigi
að forðast samfarir, þar til barnið sé orðið sex
vikna. En ég vil vitna í heilsufræðing sem ég
þekki, hún segir:
— Ég ráðlegg konunni að bíða, þar til hún
hefur farið f síðustu skoðun eftir fæðingu, og
að sú skoðun sé jákvæð.
Sú skoðun fer venjulega fram sex vikum
eftir barnsburð. En mér er Ijóst að það fara ekki
a'llir eftir ráðum mínum. Eiginmennirnir geta þá
ekki beðið svo lengi.
Ég get vel skilið tilfinningar eiginmannsins.
£n skynsöm hjón eiga að sitja á sér þar til
skoðun hefur farið fram.
Það er ekkert óeðlilegt við það að heilbrigð-
um karlmanni getur fundizt biðin löng. Það var
líka erfið bið hjá konunni slðustu vikurnar fyrir
fæðingu.
Það er til ósköp einfalt ráð, til að viðhalda
hamingju hjónanna, það er að konan leyfi
manninum að eiga hlutdeild í umönnun litla
barnsins.
Samfarir eru bannaðar þessar fáu vikur, en
kona, sem elskar manninn sinn, getur á skiln-
ingsríkan hátt hjálpað honum yfir þá örðug-
leika, engu síður en hann hjálpaði henni yfir
örðugasta hjallann rétt á undan fæðingunni.
— Þér eigið þó ekki við að ég eigi að van-
rækja barnið hans vegna? spyrja sumar konur.
Auðvitað ekki. En smábarn er ekki eins og
mjólk [ potti, sem sýður út fyrir barmana, ef
augun eru tekin af henni andartak. Fyrstu vik-
urnar þarf barnið aðeins fæðu, svefn og um-
hirðu, þ. e. a. s. að því sé heitt og að bleijurn-
ar séu ekki votar. Ðarnið þarf ekki að láta kjá
við sig á þessum aldri, þótt það geti verið freist-
andi að skoða það sem nýtt og dásamlegt leik-
fang. — Lofið barninu að liggja [ friði, er gott
ráð fyrir ungu móðurina. Og ég vil ráðleggja
henni að nota vel timann til að hlúa að hjóna-
bandi sínu.
Byrjið um fram allt ekki á því að bjóða heim
vinum og ættingjum, til að skoða barnið. Það
getur haft truflandi áhrif á það að sjá margt
fólk í kringum sig, sem stöðugt er að kjá við
það. Það getur líka komið fyrir að barnið æli
yfir einhvern gestinn, en móðirin er þá oftast
dauðþreylt eftir sllkar heimsóknir, svo hún hef-
ur ekki rænu á að sinna manni sínum sem skyldi.
Móðirin er líka oft eftir sig eftir barnsburð-
inn, svo hún þarf að hlífa sér og spara kraftana,
reyna þá að beina þeim ( þá átt sem sízt má
verða út undan.
En afar og ömmur hafa sérstöðu, þeim er það
nauðsyn að kynnast þessu nýja barnabarni, og
heimsókn þeirra getur líka styrkt sambandið
milli ungu foreldranna. Mæður og tengdamæður
eiga að vita hvernig ungu konunni líður, þær
hafa sjálfar haft reynsluna, og geta orðið að
liði með ráðum og dáð.
Það er ekki lítils virði að vita barnið í góðum
höndum, ef foreldrana langar til að lyfta sér
upp. Ég vil ráðleggja þér, unga kona, að fara
út með manninum þínum, ef þú hefur heilsu og
ástæður til, fara út með honum einum, eins og
svo þúsund sinnum áður, þegar þið voruð ( til-
hugalífinu. Láttu hann finna á ný að þú ert sama
stúlkan, sú sem hann var svo innilega ástfang-
inn af!
Það er líka annað sem gerir samband við
mæður og tengdamæður ákjósanlegt, og það er
að þær hafa innilegan áhuga á því að vita allt
um þig og barnið þitt. Þú hefur þörf fyrir að
hafa konu að trúnaðarvini, hún þreytist ekki á
því að heyra hve dásamlegt þér finnst það að
vera orðin móðir.
Fyrsta barnið sýnir það ennþá greinilegar að
hjónaband er ekki aðeins samband milli tveggja
mannvera. Þið eruð orðin fjölskylda, og það
tryggir fjölskylduböndin að hafa samgang við
eldri kynslóðina.
Barnið stuðlar líka að kynnum við nábúana.
Barnlaus hjón geta hagað Kfi sfnu eftir eigin
geðþótta, þau geta komið og farið, án þess að
þurfa að fá einhvern til þess að sitja heima.
Barnlaus hjón geta haldið sfnum fyrri venjum,
og geta notið samvistanna án þess að hafa
áhyggjur af börnunum. En þegar börnin eru
komin, eru hjónin meira háð umhverfinu, ná-
grönnum og vinum.
Það er þægileg tilfinning að geta hjálpað öðr-
um, og ánægjan eykst ef einhver býður fram
aðstoð stna. Það er ekkert sem tryggir eins sam-
búð manna, eins og það að geta hjálpað hver
öðrum.
— Ég hélt að þau væru aðeins kjánalegir
krakkar, sagði eldri kona við mig, þegar hún
talaði um nágranna sína, ung hjón, sem bjuggu
[ næstu íbúð. — En svo kom unga konan til mín
einn daginn, og bað mig að hjálpa sér við barn-
ið, því að hún hafði brennt sig á hendinni. Hún
var elskuleg og látlaus, og nú erum við beztu
vinir, þrátt fyrir þrjátíu ára aldursmun.
Hið siðferðilega þjóðfélag er byggt upp af
fjölskyldum, sem í raun og veru er háð sam-
starfi, og það rennur upp fyrir unga fólkinu,
þegar það eignast börn.
Það verður mikil breyting á heimilinu við til-
komu barnsins. Það krefst mikils af foreldrun-
um, sérstaklega fórnfýsi, sem áður var ef til vill
óþekkt hugtak.
Þau verða að fórna eigin þægindum, nætur-
svefni, peningum, tíma og skemmtunum, án þess
að telja það eftir, eða að krefjast endurgjalds.
Þetta verður ný hlið af ástúðlegri sambúð.
Litla barnið þarf aðeins að vaxa og þrtfast
vel, þá finnst öllum það vera dásamlegt.
Ef barnið er lystugt, jafnvel gráðugt, þá er
það kostur, þegar það skælir er það dásamlegt
og hávær öskur vekja hrifningu. Það vekur aldr-
ei eins mikla ánægju og á meðan það er vöggu-
barn. Það er ergilegt að maður skuK ekki muna
það skemmtilega skeið æskunnar.
Ef allt er ( lagi með hjónabandið, þá tengir
barnið foreldrana ennþá sterkari böndum. Þang-
að til hefur kynferðislffið Ifklega verið sterkasti
þátturinn í samlífi þeirra, en nú eiga þau það
sameiginlegt að verja og vernda afkvæmi sitt,
fyrir utan það að nú hafa þau líklega ótæmandi
samtalsefni — daglega framför barnsins. Þau
geta hlegið sameiginlega að klaufalegum til-
raunum barnsins til að hafa allt eftir fullorðna
fólkinu, og hlegið að sjálfum sér, þegar þau
vilja sýnast virðulegir foreldrar. Ef rétt er á
haldið og vilji og ástúð fyrir hendi, getur þetta
haldizt ævilangt.
En það geta líka margir örðugleikar orðið á
vegi ungu hjónanna. Konur geta haft óþægindi
og orðið fyrir truflunum við barnsburð, ekki ein-
Framhald á bls. 31.
18. tbi. yiKAN 15