Vikan - 18.12.1969, Blaðsíða 10

Nú er komin út bólc eftir Norman Zierold, sem heitir ein-
faldlega GARBO, og þar kemur fram að Greta Garbo er
alls eklci sú ráðgáta, sem stöðugt liefur verið talað um.
I’essi sögulega sœnska kvikmyndastjarna á ennþá milljónir
aðdáenda um allan heim, þótt hún sé orðin 64 ára, og hefur
ekki leikið í kvikmynd síðan árið 1941 ■ Hin „einmana“
Greta á fjöldann allan af vinum, og lifir skemmtilegu
samkvœmislífi, bæði heima hjá sér og á ferðalögum um
heiminn........
FYRSTI HLUTI
Hinir gömlu Grikkir áttu sína
guði, miðaldirnar dýrlinga, og
lengi hafa kóngar og drottning-
ar átt sína aðdáendur. Nú, en þó
sérstaklega á veldistímum Holly-
wood, eru það kvikmyndastjörn-
urnar, sem eru tilbeðnar. Þær
voru bornar fram fyrir áhorfend-
ur í geysistórum kvikmyndaver-
um Metro-Goldwyn-Mayer, Para-
mount, Warner Brothers og Fox,
og var stjórnað af harðsvíruðum
einvaldsdrottnum (hinum svo-
kölluðu mógúlum).
Áhorfendur gerðu þessu fólki
upp einkalíf í samræmi við þau
Hinn margrómaði vangasvipur er
ennþá heillandi.
D D
hlutverk sem það túlkaði á kvik-
myndatjaldinu. Douglas Fair-
banks eldri var hin dæmigerða,
hrausta hetja (hann lék Zorro,
Hróa Hött o. fl.). Humprey Bo-
gart var ekki hinn fúli skúrkur,
sem hann sýndi á tjaldinu, í
einkalífi sínu, þvert á móti. Þó
voru tvær stjörnur, sem venju-
lega léku hlutverk í samræmi
við sinn eigin persónuleika, og
það voru þau Gary Cooper og
Katherine Hepburn.
Theda Bara, sem eiginlega var
fyrsta gleðikona og mannæta
kvikmyndanna, var skikkanleg
og góðlát Gyðingastúlka frá Cin-
cinnati, sem aldrei flekaði nokk-
urn mann í einkalífi sínu. Rud-
olph Valentino var ítalskur pilt-
ur, sem reyndi að halda ímynd-
inni frá kvikmyndunum, sem
„glæsilegasti elskhugi í lieimi“,
og það varð honum að falli. Það
sama má segja um stórstjörnurn-
ar Jean Harlow og Marilyn Mon-
roe.
En líf þeirrar konu, sem hér
verður fjallað um, og sem var
hin ókrýnda drottning kvik-
myndanna i meira en þrjá ára-
tugi, hefur hvorki verið harm-
saga né dans á rósum. Það verð-
ur auðvitað ekki hægt að líta
burt frá afdrifaríkum atvikum í
lífi hennar, en þau hafa ekki
orðið orsök ofdrykkju, eiturlyfja-
nautnar eða sjálfsmorðstilrauna.
Hún var listakona í eðli sínu,
greind og heilbrigð í hugsunar-
hætti, og það hefur orðið henni
að leiðarstjörnu í lífinu.
Greta Garbo kom til Holly-
wood, þegar hin miklu kvik-
myndafélög voru í öllu sínu
veldi. Kvikmyndirnar frá Holly-
wood, sem þá voru þöglar, voru
allsráðandi á heimsmarkaðnum.
Charlie Chaplin var frægasti
skopleikari heimsins, Mary Pick-
ford var „unnusta alls heimsins".
Gloria Swanson var hin dæmi-
gerða heimskona, og kórónaði
þann orðstír með því að giftast
markgreifa af evrópskum ættum.
Garbo var alveg ný týpa í
Hollywood. Hún var hávaxin og
axlabreið, á þeim tíma, þegar
stjörnurnar voru yfirleitt mjög
smávaxnar; hún var hugsandi og
hlédræg, þegar það var í tízku
að vera kátur og gáskafullur.
Forráðamenn MGM grufluðu út
í það, hvernig bezt væri að aug-
lýsa hana, en það kom í ljós af
sjálfu sér. Fyrsta hlutverk henn-
ar var í kvikmyndinni „The
Torrent“, og hún hlaut mót-
tökur hjá nhorfendum, sem
tendruðu þann eld, er aldrei hef-
ur slokknað. Þegar hún túlkaði
ástina var hún ástríðufull, en
alltaf kvenleg. Hún átti aðdáend-
ur jafnt meðal kvenna og karla.
Svo var hún alltaf dálítið dular-
full og fjarræn, og það hafði
kyngimögnuð áhrif í landi, þar
sem kreppan vofði yfir, þótt al-
Hún er ekki svo einmana sem
almenningur heldur.