Vikan - 03.03.1977, Blaðsíða 17

Slökkviliðssýning n Lækjartorgi um 1920. Þar sjást tveir „sjálf-
heldu” stigar, tveir slönguvagnar og dregin dæla, svo og slökkvi-
bifreiðarnar tvær.
— Þetta hefur verið nokkuð
strangur vinnutími hjá ykkur?
— O-ég læt það allt vera. Við
vorum eiginlega þarna einráðir,
höfðum engan yfirmann á staðnum
og fórum stundum frá, þegar okkur
hentaði og okkur fannst óhætt. Ég
man t.d. einu sinni eftirþví, að Karl
fór á einum hestinum ríðandi á ball,
sem haldið var uppi á Kjalarnesi. Og
það fór allt vel.
— Fóruð þið stundum í slíkar
ferðir?
— Yfirleitt ekki á hestunum. Við
áttum síðar saman bíl, Overland hét
hann, og keyrðum oft aðra í honum,
eða fórum sjálfir. Einu sinni var
það, að við Kalli ákváðum að
skreppa upp að Árbæ í bílnum.
Auðvitað var þá einhver annar á
verði á stöðinni á meðan. En að
Árbæ var þá ekkert kaffi né aðrar
veitingar að fá, svo að við héldum
áfram upp að Lögbergi, en það var
sama sagan þar. Þetta var í ágætis-
veðri, svo við ákváðum að halda
lengra, þangað til við komum að
Kolviðarhóli. Þar fengum við kaffi,
á meðan húsbóndinn lá í rúminu
með brennivínsflöskuna undir
koddanum. Svo héldum við áfram
og ætluðum að skreppa til Selfoss.
Á þeirri leið mættum við tveim
mönnum, á hestum. Þeir voru
slompaðir og kátir, en fræddu
okkur á því, að þeir hefðu týnt
flösku með spiritusi einhversstaðar
á leiðinni. Við héldum svo áfram, og
þú mátt trúa því, að við höfðum
góðar gætur á veginum og höfðum
þá flöskuna í huga. Og viti menn. Á
leiðinni meðfram Ingólfsfjalli lá
flaskan og beið. Við vorum fljótir að
stoppa og innbyrða flöskuna, og nú
var öllu meiri ástæða til að flýta sér
til Selfoss, þvi þar vissum við að við
næðum í blöndu. Og það var gert
fúslega. En i bæinn komum við ekki
fyrr en síðla nætur.
— Það hefur margt verið brallað í
þá daga engu síður en nú?
— Já, blessaður vertu. Ungir
menn eru alltaf ungir, þó að þeir
verði það ekki nema einu sinni.
— Hvar voru þá helst haldin böll
í Reykjavík?
— Það var t.d. Hótel Reykjavík,
sem brann að vísu 1915, en svo var
Hótel ísland, þar sem Hallæris-
planið er nú. Báran var nú hérna
rétt hjá okkur, og þar var oft glatt á
hjalla.
— Já, hún var víst vinsæll staður
i þá daga, og þar hefur oft verið
mikið fjör?
— Já, ekki er þvi að leyna, að
fjörið var oftast mikið og vel tekið
til höndunum. Ég held bara, að
hvert einasta ball þar hafi endað
með slagsmálum.
— Það hefur þvi verið á rökum
reist þetta gamla orðtak: „Slagur í
Húsið við hliðina á slökkvistöðinni
var í upphr.fi byggt og notað sem
ishús (byggt 1910), og var ís tekinn
af Tjörninni á vetrum*
Bárunni,” sem lengi var á vörum
manna hér og útfært á ýmsa visu.
— Já, það er óhætt að segja, að
þar hafi verið slagur. Strákar voru
fjörugir i þá daga engu siður en nú
og létu oft hendur skipta, þótt litið
tilefni væri.
— Mansu, hver var þinn fyrsti
slagur við eldinn eftir að þú hófst
störf sem brunavörður?
— Það mun hafa verið, þegar
kviknaði i húsinu að Lækjargötu
10. Það var tveggja hæða timbur-
hús, sem brann til kaldra kola. Þá
voru eingöngu notaðar handknúnar
dælur og tæki, sem dregin voru með
handafli. En þá var veðurofsinn
mikill og frostið gífurlegt, svo að
við áttum erfitt með allar hreyfing-
ar, því allt stokkfraus utan á okkur.
— Þá hafa jafnvel hestarnir ekki
verið komnir til sögunnar?
— Nei, það var ekki fyrr en síðar.
Það stóð heldur ékki lengi, kannski
eitt til tvö ár, en þá kom fyrsti
bíllinn.
— Hestarnir hafa nú samt verið
sögulegur kafli í slökkviliðinu?
— Mikil ósköp, það skeði margt i
sambandi við þá. Þeir voru líka oft
lánaðir öðrum til smáflutninga, og
einn þeirra datt niður dauður fyrir
vagni sem hann var að draga. Hann
var að flytja oliutunnur neðan frá
höfn, þegar hann datt skyndilega
niður dauður í Aðalstrætinu. Lík-
lega fengið hjartaslag eða eitthvað
svoleiðis.
— Svo tóku bilarnir við?
— Já, fyrst „Model T” eða gamli
Ford, eins og hann var nefndur.
Þeir voru svo endurnýjaðir upp úr
1930. Nokkru síðar kom svo stór og
glæsilegur slökkvibíll, smiðaður al-
gjörlega erlendis. Hann hét
„Hansa-Loyd” og það var stór-
glæsilegur bill að sjá. Allur kopar-
sleginn, stór og mikill á „mass-
ífum” dekkjum. Það var mikil
eftirsjá i því, að hann skyldi vera
seldur til Selfoss, þar sem hann
eyðilagðist á skömmum tíma. Hann
myndi áreiðanlega vera nokkurra
miljóna virði i dag. Hans síðasta
meistaraverk var í febrúar 1944,
þegar Hótel ísland brann eina mikla
frostnótt. Þá dældi hann vatni til að
verja næstu hús alla nóttina undir
stjórn Guðvalds Jónssonar, sem
oftast var með þann bil og ók
honum svo síðasta spölinn austur á
Selfoss, en bæjarsjóður gildnaði um
4000 krónur, að ég held.
KARLSSON
sem eyðir flösu í
raun og veru.
(slenskar leiðbeiningar
á flöskunni.
Crisan flösusjampó
fæst í apótekum,
snyrtivöruverslunum og
flestum matvöru-
verslunum.
HALLDÓR JÓNSSON HF.
Dugguvogi 8
9. TBL. VIKAN 17