Vikan - 04.05.1978, Síða 48

Þetta er saga um tvær manneskjur, sem hittust einn góðan veðurdag í Napölí.
ÞAU rákusi hvort á annað. þar sem
þau reikuðu um safnið. En sannleik-
urinn var sá, að þau höfðu hvert i sinu
lagi undirbúið og skipulagt þetta litla
atvik.
Hann var enskur. hún amerisk. Hann
sagði: „Ó, afsakaðu". Hún sagði: „Ó.
fyrirgefðu." Og bæði létu sem þetta
hefði verið óvart.
Siðan varð svolítil þögn, af þvi að
hann — Alan Crewe — hafði i rauninni
ekki dreymt til enda dagdraum sinn um
að spjalla við þessa stúlku. Hann var
dálítiðfeiminn.
Hún — Shelley Crosland — hafði
ekki vanist öðru en ameriskri fram-
hleypni og beið eftir því, að hann hæfi
samræðurnar.
En hann gerði það ekki — og þess
vegna varð þögn. Það hefði getað endað
þannig. Þau hefðu getað sagt: „Þetta var
mér að kenna" (hann). eða brosað með
umburðarlyndi (hún! og haldið áfram
göngu sinni um þetta fagra safn,
Capodimonte Museum, í Napðli. Úti var
steikjandi hiti.
En kannski var það einmiti vegna
hitans og kannski vegna þess, að þau
voru bæði langt að heiman og svolítið
einmana, að hvorugt þeirra var fúst til
að láta hárvið sitja.
Þess vcgna stóðu þau nú þarna, hálf-
brosandi og vandræðaleg og horfðu
hvert á annað. Hcnni varð sntám saman
Ijóst. að hann mundi ekki vera af áleitnu
gerðinni, og hún ákvað að taka ntálið i
sínar hendur.
Hún brosti á þann háu. að honunt
fannst þau vera í eins konar samsæri.
„Reyndar er notalegt að hcyra einhvern
biðjast afsökunar á því að rekast á
ntann."
Hann greip boltann. Hann gat vel
gerl að gamni sinu. þótt hann væri
feiminn. „Þetta er rótt hjá þér.” sagði
hann. „Ég licld helst, að Ílalarnir rekist
viljandi á mann lil þcss að geta siðan
sýnt dónaskap. Ég geri það bara til þess
að fá tækifæri lil að biðjast afsökunar.”
„Það likar ntér betur.”
„Þú ert amerisk, er það ekki? Mér
heyrist þaðá hreimnum."
HÚN kinkaði kolli. „Rélt er það. Og
þú ert cnskur. svo að þú fyrirlítur
trúlega okkur Ameríkanana, sem þvæl-
untst hér um Evrópu. stráum um okkur
dollurunt og þvöðrum á börunum og
lökum myndir og allt þetta. scnt fólk er
alltaf að kvelja mig nteð."
Gott hjá henni, hugsaði hann.
„Hamingjan góða. nei”. sagði hann.
„Mér finnst gaman að rekast á
Amerikana. að minnsta kosti þá. sent
eru kvenkyns. Þcir tala ekki nándar
nærri eins hátt."
Þclta var dálilið vogað. hugsuðu þau
bæði.
„Þetta voru kannski dálilið vafasamir
gullhamrar. en betri en engir." sagði hún
brosandi. Svo varð aftur þögn. en styttri
i þetta sinn.
„Hvað finnst þér svo um Napóli?”
Stúlkan varð aftur að hafa frumkvæðið i
samræðunum.
„Ja. þetla er nú bara annar dagurinn
minn hér. svo að ég ætti naumast að
hafa myndað mér skoðun,” svaraði
hann. „En ég veit ekki... ég finn til
vissrarandúðar.”
„Ó? Hvað er að?" Einhvern veginn
varð að halda samræðunum gangandi.
„I rauninni veit ég það ekki. Ég á við,
ég þekki þessa Napólísöngva og „Sjá
Napóli og dey siðan” og allt það. En það
er eins og eitthvað sé ekki eins og það á
að vera. Mér finnst eins og þetta ætti að
vera einhvern veginn öðru vísi.”
Þau gengu nú samhliða um safnið og
létu sem þau væru jafnfram að líta á
safngripina. Honum fannst sér ekki hafa
tekist nógu vel upp, svo að hann flýtti
sér að reyna að bæta um betur.
„En ég hef auðvitað bara verið hér i
tvo daga. Eflaust á ég eftir að skipta um
skoðun. Þetta eru aðeins fyrstu
viðbrögðin.”
Svo datt honurn allt i einu nokkuð i
hug.
„Hvað finnst þér um Napólí?” spurði
hann.
Þau stönsuðu á göngu sinni. og hún
hallaði sér upp að dýrðlegri marmara-
súlu, setti stút á munninn og virtist
hugsandi. Ekki bara hugsandi, líka sæt,
hugsaði Alan.
„Já... ég kom hingað bara í gær, svo
að ég býst ekki við. að ég hafi einu sinni
séð eins rnikið og þú," byrjaði hún. „Ég
fór reyndar í gönguferð í gærkvöldi. og
það var svona hálf skuggalegt, þú veist.
Þeir lýsa ekki alltof vel göturnar hjá sér,
nokkrar gamlar perur á stangli. Það var
dálítið draugalegt. En ég reikaði svona
um nokkrar götur. leit inn i húsasund og
þar fram eftir götunum. Og ég held
bara. að ég hafi orðið svolilið hrifin.”
Hann kinkaði kolli. Hún hélt áfram.
„Ég á við. New York — þar sem ég á
heima — er slæm og ansi sóðaleg á
köflum, en ég held hún jafnist ekki á við
Napöli. Ekki eins sóðaleg, en heldur ekki
eins litrik."
„Kannski ekki.”
Og kannski. hugsaði hann. ætti ég að
sýna svolítið ákveðnari viðbrögð en ég
hef gert.
„Ég er ekki borgarbarn. skilurðu.”
sagði hann. „Ég á hcima i Kcnt. Þetta er
kannski bara of mikið fyrir mig ... ” Þau
fundu bæði, að þessi athugasemd var
ekki beinlínis innlegg í umræðurnar.
fremur uppfylling. Svo að þau ræddu
þaðekki frekar.
„Ætlarðu að dveljast lengi í Evrópu?”
spurði hann.
„Það er nú eiginlega undir þvi komið,
hvað mér tekst að láta peningana
endast lengi.”
Hann kinkaði kolli. „Þaðsama hér.”
„Hvað hefurðu verið lengi á Ítalíu?”
spurði hún.
„Um það bil mánuð, tæplega þó."
„Hvar hefurðu verið? í Róm?”
„Já ég var þar i hálfan mánuð. Þar á
undan var ég á Norður-ltaliu. Mér leið
vel þar. Það ersvalara."
„Það mátti nú vera. Það er ægilega
heitt hér. Um miðjan daginn blátt áfram
dregst ég að einhverju kaffihúsinu og
hangi þar yfir kók, þar til það versta er
gengið yfir.”
HVORUGT hafði áhuga á að benda á
þá staðreynd, að nú var einmitt miður
dagur og sólin hvað miskunnarlausust,
en hún stóð nú þarna, i stað þess að
hanga yfir kóki á einhverju veitinga-
húsinu.
„Já, það er afar heitt hérna.”
„Hvort það er. Og ef ég sprangaði hér
um i stuttbuxum, eins og ég er vön
heima — ja. þú veist. hvernig þessir
ítalir eru. þeir bara góna og flauta, og ég
yrði bara að fara og skipta."
„Ég veit, þeir eru hræðilegir," sagði
hann. Svo lagði Itann alúð i röddina:
„Það hlýtur að vera svolitið erfitt fyrir
stúlku að ferðast um i þessu landi."
Þögn. Siðan lykilspurning: „Ertu ein á
ferð?"
,,Já, alein. Ég kom hingað til að öðlast
reynslu." Þögn. Hlátur. „Á réttan hátt,
skilurðu. Og mér fannst eitthvað öfug-
snúið að fara að binda mig við notaleg-
an, lítinn hóp allan tímann, þar sem ég
ætlaði mér að lenda i einhverju,
skilurðu, nýjum aðstæðum. reyna eitt-
hvað.”
Hann kinkaði kolli. Hún kinkaði kolli.
„Allir mínir kunningjar sögðu, að ég
væri brjáluð að æða hingað ein. Þeir
voru sannfærðir um. að mér yrði
nauðgað, eða ég veit ekki hvað. En mér
gæti allt eins verið nauðgað á leiðinni
heim úr vinnu — ég kenni litlum
börnum.”
Þau brostu hvort til annars.
„Og hvað sögðu vinir þínir við þvi?"
„Þeir voru jafn sannfærðir og áður
um, að ég væri brjáluð og mér yrði
nauðgað.”
Þau hlóu bæði.
„Hvað hefur þú verið lengi á Ítalíu?"
spurði hann.,
„Um það bil sex vikur. Og allt hefur
gengið vel, ef þú skyldir hafa ætlað þér
að spyrja. Ég hef orðið að hrista af mér
nokkra gæja, en án mikillar fyrirhafnar.
Þeir hafa yfirleitt ekkert illt i hyggju,
greyin.”
Þau reikuðu áfram, snertust öðru
hverju.
„Ædarðu að, vera lengi i Napoli?"
spurði Shelley.
í þetta sinn greip hann ekki lykil-
spurninguna.
„Nei, ætli það. Ég lit svona i kringum
mig, ogsvoerégá bakogburt."
Hann áttaði sig of seint og reyndi að
bæta um betur: „Hvað um þig?
Verðurðu lengi hér?”
„Ætli það verði ekki eitthvað svipað.
Ég athuga, hvað bærinn hefur upp á að
bjóða, en ég á ekki von á, að ég dveljist
lengi.”
Hefði hann áttaði sig strax, hefði
hann gefið i skyn, að hann yrði um sinn.
og hún hefði þá liklega sagst ætla að
vera lengur. En hún hafði bjargað því,
sem bjargað varð. Shelley var lika Ijóst,
að hún hafði bjargað þeim út úr
ógöngum, og það var ekkert því til fyrir-
stöðu. að þau gætu fylgst að í
skoðunarferðunt, jafnvel haldist í
hendur, snætt að lokum á ódýrum stað,
hlegið saman yfir spaghettiinu og
drukkið vin og ef til vill haldist í hendur,
þegar þau fylgdust að út á götuna aft-
ur...
Þar sem hún var amerisk og hafði
meiri æfingu i því að breyta hugmynd i
veruleika, spilaði hún nú út því, sem á
hendinni var.
„Jæja,” sagði hún. „ég held það sé
tinti til kominn, að ég fái mér eitthvað i
svanginn. Þetta var Ijómandi safn."
Og þar sem hann var enskur og hefði
þurft aðeins meiri uppörvun, þá sagði
hann: „Já, það fannst ntér lika."
Þegar henni varð Ijóst, að hún fengi
engin viðbrögð við þessu augljósa boði,
fann hún sjálfstraustið og bjartsýnina
dvína.
„Jæja. það var gaman að tala við þig,"
sagði hún og horfði á hann með siðasta
tækifærið i augnatillitinu.
Og Alan leitaði að tækifærinu í huga
sér, en ekki í augnatilliti hennar. „Það
var indælt að tala ensku til tilbreyt-
ingar," sagði hann.
„Njóttu ítaliu."
„Sömuleiðis."
„Blessaður."
„Blessuð."
Og hún gekk burt. Og hann varð eftir.
Og bæði veltu þvi fyrir sér lengi á eftir,
hvað hefði getaðorðið. _ .
Endir.
SMÁSAGA EFTIR NICHOLAS ROE
í leit að
œvintýri