Vikan - 28.08.1980, Blaðsíða 9

Vikan og Heimilisiðnaðarfélag íslands
Ijósm.: Jkn Smart
Að vefa tuskuteppi er bæði skemmti-
legt og hagkvæmt. Þau geta verið
ótrúlega sterk og, þegar vel til tekst,
mjög lalleg. Ivafið er við höndina á
hverju heimili, þar sem eru gömul föt og
fataefnisafgangar. Svo er einnig viða
hægt að kaupa vægu verði margs konar
afklippur I fataverksmiðjum og verk
stæðum.
Eins og önnur gólfteppi þurfa tusku-
teppi að vera sterk og stíf, svo þau liggi
slétt á gólfinu, en þvælist ekki saman
undir fótum manna. Til að ná þessum
eiginleikum eru ýmis ráð. Með tiltölu-
lega þéttri uppistöðu, grófu ívafi,
breiðum tuskuræmum eða margföldum
og hörðum slætti er hægt að fá þykk og
stinn teppi, en þá liggur uppistaðan óhjá-
kvæmilega ofan á, og það verður hún,
sem slitnar fyrst. Tuskurnar reynast yfir-
leitt sterkari en uppistaðan, jafnvel þó til
hennar sé vandað. Teppi, sem ofin eru
þannig, að tuskurnar hylja uppistöðuna,
brekánsvend, endast því betur og geta
orðið ágætlega stif. Uppistaðan þarl' þá
að vera tiltölulega gisin og tuskuræm
urnar hæfilega mjóar.
Rétt er að nota aðeins eina tegund
efna í sömu mottuna, t.d. bómullarefni i
eina, ullarefni i aðra, prjónaefni i þriðju
o.s.frv. Ekki skiptir máli þó efnin séu
misþykk. þau rná klippa eða rifa í
misbreiðar ræmur. þannig að þær fylli
álika mikið. Ráðlegast er að klippa ekki
tuskurnar fyrr en búið er að setja upp i
vefstólinn. Þá er hægt að reyna mismun-
andi breiðar ræmur og leita að þeirri
breidd, sem best hentar.
Þegar klippt eru niður gömul föt. eru
allir saumar og faldar fjarlægðir. Klippt/
er eftir þræði, endarnir klipptir á ská og
saumaðir þannig sanian i saumavél eða
höndum. Koma þá samskeytin undir
nokkra uppistöðuþræði. Ef hver flik eða
litur er undinn í sér hnykil, sést magn
hvets litar og samstæðra lita, er þá hægt
að gera uppdráll i samræmi við það.
Þegar tuskur eiga að hylja uppi-
stöðuna, verður að gefa upp í. Það er gert
þannig, að ivafið er dregið upp i einn
stóran boga (eða marga minni, ef teppið
er breitt), skipt um skammel og slegið
þéttingsfast. Ef gefið er hæfilega mikið
upp i. hylsl uppistaðan og voðin hcldur
breiddinni, dregst ekki inn. Gangi illa að
láta uppistöðuna hverfa. eru ræmurnar
of breiðar eða uppistaðan of þétt. dugi
ekki meiri uppigjöf.
Sem uppistöðu í tuskuteppi er ágætt
að nota bómullarnetagarn nr. 12/6
(hafaldagarn). Nælonnetagarn er einnig
Itægt að nota. Það er afar sterkt en
nokkuð hált og óþjált. Stundum er notað
hampgarn. Það er mjög misjafnt. Þri-
eða fjórþætt hampgarn með góðum
snúð, þó ekki hart. er allsterkt. Ef
sérstaklega er til tuskuteppisins vandað.
er uppistaðan höfð úr hör. l.d. 8/3 cða
8/4.
Hér fer á eftir uppskrift fvrir tusku
teppin á myndinni.
Uppistaða: Bómullarnetagarn nr. 12/6
(Netting twine).
ívaf: Þykkt ullarefni, um 2 cm breiðar
ræmur.
Breiddiskeid: 70 cm.
Skeið: 30/10, 1 þr. i haf., 1 þr. i tönn. Í
jöðrum 2 þr. í haf. og tönn.
Þráðafjöldi: 212.
Teppið er ofið þannig, að uppistaðan
hylst. Ræmurnar eru undnar á teppa-
skyttur og notaður er spanstokkur.
Inndráttar- og uppbindingar- og
stigmunstur fyrir tuskuteppi.
Fyrst og síðast eru ofin 8-10 fyrirdrög úr
sama efni og uppistaðan. Þau koma í veg
l'yrir að fvrstu og siöustu fyrirdrögin
losni og renni frá, þegar klippt er niður.
Frágangur tuskutcppa cr margvislegiir.
en hver sem hann er. er óhjákvæmilegt
að byrja á þvi að hnýta upp á uppi-
stöðuna fast upp við voðina. Stundum cr
það látið nægja, en verður að teljast
lélegur frágangur. Sterkara er að snúa
kögur eða flétta úr uppistöðuendunum.
er þá aukaspottum oft bætt inni til að fá
kögrið þéttara og sterkara.
Heimilisiðnaðarfélagið —
Sigriöur Haildórsdnllir
35. tbl. Vikan 9