Vikan - 02.07.1987, Blaðsíða 54

Bréfið sem aldrei var sent
En sannleikurinn er sagna bestur og
sem betur fer haga ekki allir sér þannig.
Ragnar og Lárus eru trúaðir piltar, þeir
fara á kvöldsamkomur í sjómannakirkj-
unni, fá þar kaffi og kökur og koma
alltaf allsgáðir um borð. Ég hygg að
þeir sæki líka guðsþjónustur í katólskum
kirkjum. Og hvers vegna skyldu þeir
ekki gera það? Það er vafalaust sá sami
guð sem þeir dýrka þar þó að bænirnar
séu aðrar.
Og svo er það hann Hákon. Ég kenni
í brjósti um hann því að ég held að
hann sé einangraðri en nokkur þeirra
hinna. Hann er mikill hófsmaður á
áfenga drykki, ég held ég hafi aldrei séð
hann ölvaðan. En hann er kynvilltur,
hann fer í land eins og aðrir en velur
sínar eigin leiðir. Líklega finnur hann
litla hamingju í ókunnri höfn og það
er sami þunglyndisblærinn i augum hans
þegar við höldum aftur úr höfn. Hann
er duglegur og geðþekkur náungi og
strákarnir eru góðir við hann og láta
hann í friði. Það væri nú líka annað
hvort!
Og ekki má ég gleyma skipstjóranum.
Á honum hvíla nú lítil störf lengur því
að honum hefur farið mjög mikið aftur
þetta síðasta ár. Aldurinn sækir snemma
að sumum. Hann drekkur líka minna
en fyrr og ræðir stundum aðeins litið
eitt við okkur með ölglas í hendi - okk-
ur sem yngri erum og höfum okkar föstu
störfum að gegna. Þetta er síðasta ferð-
in hans, þá fer hann á eftirlaun. Ég
hygg að hann muni ekki lifa lengi.
Eg sagði við sjómannaprestinn að ég
væri þreyttur á að skrifa sunnudagsbréf
- finnst þér að ég geti sagt frá öllu eins
og það er?
Þá svaraði hann strax en brosti fremur
dapurlega: Ég held ég þori tæpast að
mæla með því. Það er stundum mann-
úðlegra að gleyma sumu af sannleikan-
um. En ég ætla að gefa þér annað ráð:
Þegar þú hefur lokið við að skrifa bréf-
ið, sem þú sendir, sestu þá aftur fljótt
niður og skrifaðu hið raunverulega bréf.
Endurskrifaðu það svo aftur og aftur í
hverri nýrri höfn og skrifaðu um allt
eins og það er.
Þetta var gott ráð. Ég á nú þegar stór-
an bunka af bréfum í kistu minni. Við
hvert nýtt bréf, sem ég kem þar fyrir,
finnst mér ég vera ofurlítið meiri per-
sóna en fyrr því að ef ég get ekki verið
heiðarlegur gagnvart þér sem bíður min
hinum megin á hnettinum þá get ég að
minnsta kosti verið heiðarlegur gagn-
vart sjálfum mér.
Á morgun höldum við áfram - áfram
út á hinar stóru, bláu stormavíðáttur
sem hafa engan sjóndeildarhring. Þar
ristum við kjölrák sem hverfur fljótt
aftur, og leið okkar er gleymd að eilífu.
Strákarnir eru farnir í land. Þeir dreifa
sér flestir á knæpur og kaffihús á hafnar-
svæðinu og drekka þar og drabba til
morguns.
Skipstjórinn hrýtur í klefa sínum.
Vörður blístrar viðkvæman slagara.
Því næst fer ég til Lúnu. Sá sem siglt
hefur hálfan mannsaldur þarf ekki að
sækja knæpur. Ég hringi í símanúmer
og heyri þekkta rödd sem talar fram-
andi tungumál, það er eins og ástaratlot
við hljóðhimnurnar. Ég fæ mér leigubíl
upp í gamla borgarhlutann undir fjall-
inu. Ég geng inn bogagöng og mörg
hús, sem slúta inn, eru báðum megin.
Síðan geng ég inn í port, upp nokkrar
tröppur að hurð úr tré, sem gefur af sér
góða angan, og inn í stofu með mörgum
blómum og unaðslegum ilmi af þeim
og kvenlegum snyrtiefnum. Hér er engin
áfengisfýla né ölvaðir, háværir sjómenn
í ástaflatigsi. Hér er allt kyrrt og hljótt,
aðeins lágvær ástarorð og suðurafrísk
nótt. Gullrauður máni birtist milli fram-
andi trjáa.
Lúna þekkir karlmenn áreiðanlega
vel. Hún veit að það er ekki aðeins lík-
aminn sem hefur þörf fyrir að hafa
samband við konu.
Stundum vakna ég snemma og fylgist
með ljósaskiptunum í herberginu þegar
dagurinn nálgast. Það líður aðeins stutt
stund, þá fær birtan gullinn blæ og fyrr
en varir er blessuð sólin komin upp,
stigin upp yfir hafflötinn. Allir litirnir í
herberginu koma undursamlega í ljós
og það er sem þeir safnist allir saman
um Lúnu sem enn sefur værum svefni,
safnist saman um handleggi hennar og
háls og brjóst og kinnar, hrifandi leikur
ljóss og skugga um kvenlega fegurð, um
kvenleg form og línur. Það er friður og
fullnæging ofar öllum skilningi. Það er
óslökkvandi þrá frá hundrað dögum og
nóttum um borð í einmanalegu skipi
sem fær sína hamingjusömu fullnæg-
ingu.
Nei, þú getur víst ekki skilið þetta,
María. Til þess að geta skilið það þurfa
menn að hafa lifað árum saman í því
andlausa og hrjúfa karlasamfélagi sem
ríkir á skútu er siglir um öll heimsins
höf, þar sem kona er aðeins draumur i
kojunni og æsandi umræðuefni á frí-
vaktinni, þar sem þráin vakir eins og
eilift hungur í huganum og gerir mann
þunglyndan, bitran og einmana.
En þessar hljóðu, sólgylltu morgun-
stundir, þegar Lúna sefur, svala þránni
ekki síður en ástaleikirnir í flauels-
myrkrinu. Það kemur fyrir að ég fer á
fætur og rölti nakinn um herbergið og
fer höndum um fatnað og hluti sem hún
á - og það kemur fyrir að ég bið hana
um að leyfa mér að fara með litla flík
til að leggja undir vangann á löngum,
einmanalegum nóttum þegar öldurnar
gjálfra við skipshliðina.
Eru þetta svik við þig, María? Nei,
það fmnst mér ekki því að þú ert hinum
megin á hnettinum þar sem nú er ævin-
týralegur, norrænn vetur. En þegar þú
kemur til mín, hér á þessum slóðum,
þá heitirðu Lúna og ert af öðrum kyn-
þætti en þó engu að síður sú sama. Og
komirðu til mín lengra austur frá, í ríki
sólaruppkomunnar, þá heitirðu Kirsi-
berjablóm og ert i þunnum silkisloppi
en þrátt fyrir það sú sama.
En lífið er nú áreiðanlega léttara fyrir
þig, María, þótt ég viti að þú eigir oft
við erfiðleika að stríða. En þú hefur
karlmenn daglega í kringum þig, sérð
þá og talar við þá, og auk þess hefurðu
drengina okkar hjá þér. Og svo líður
manni alltaf betur i svala loftslaginu
heima í Noregi en í þitanum mikla á
þessum suðlægu slóðu'm.
Þú veist vel að ég leita ekki til vændis-
kvenna, sæki ekki knæpur og drekk þar
frá mér vitið þegar ég er í höfn. Treyst-
irðu mér kannski ekki? Um það vildi
ég gjarna fá að vita. Þú skrifar aldrei
neitt um það, þú skrifar aðeins sams
konar bréf og þú færð sjálf. Um það
er líka tilgangslaust að tala. Öðru hverju
brýst fram hjá mér eins konar uppreisn.
Væri ekki betra að við sýndum hvort
öðru fullan trúnað? Ef ég spyrði þig nú
til dæmis einhvern daginn: Hefurðu
kannski karlmann hjá þér þegar ég er
fjarverandi?
Það er undarlegt þetta líf sem við lif-
um, María. Ég er aðeins heima hjá þér
nokkrar stopular stundir, aðeins svo
lengi að barn geti orðið til. Svo heldur
skipið áfram. Og ég fer á mis vtö flest
það sem eiginmaður á kröfu til. Ég sá
aldrei þegar þú þurftir að leggja kjólana
þína til hliðar og kaupa „tækifærisfatn-
54 VIKAN 27. TBL