Vikan - 02.07.1987, Blaðsíða 55

aðinn“ víða - ég fékk aldrei að fylgjast
með breytingunum á líkama þínum þeg-
ar við áttum barn í vændum. Ég stóð
aldrei í anddyri fæðingarheimilisins,
smeykur og spenntur með blóm i hönd-
um, og heyrði fyrstu gráthljóðin. Ég
fékk raunar að heyra fregnina þegar
allt var um garð gengið, en það var loft-
skeytamaðurinn sem tók við henni, og
skipstjórinn opnaði flösku af þessu til-
efni. Strákarnir supu á og brostu og
óskuðu til hamingju og þráin og sökn-
uðurinn leyndu sér ekki í veðurbitnu
svipmóti þeirra.
Enginn ætti að búa við svona aðstæð-
ur, María. Strákarnir okkar þekkja mig
varla þegar ég kem heim. Mér finnst
þeir vera feimnir við að hafa ókunnan
mann á heimilinu. Og svo þegar við
erum farnir að kynnast og erum að ráð-
gera veiðiferð heldur skipið úr höfn.
Ég kveð Lúnu. Hún vill aldrei taka
greiðslu fyrir síðustu nóttina. Hún segir:
Hana færðu ókeypis af því að mér þyk-
ir vænt um þig. Þú sem kemur til mín
yfir ókunn höf tvisvar á ári, þú sem ert
mér alltaf góður, þú sem getur grátið
hjá mér. Mér geðjast vel að sterkum
mönnum sem gráta. Það eru þeir þrótt-
litlu sem eru orðljótir og hrottafullir.
Hún kemur til mín með gimstein á
grannri gullfesti. Þú skalt fara með hann
til hennar sem þú átt í landinu langt í
norðri - hennar sem er móðir barnanna
þinna - hennar sem þú hugsar alltaf um
þegar þú sefur hjá mér. Segðu henni að
hjarta þitt hafi ég aldrei eignast. Segðu
henni að af öllum þeim karlmönnum,
sem hafa til mín leitað, séu það aðeins
þeir með þrána sem ég geymi í hjarta
mínu.
Þegar við höfum eignast nógu mörg
skuldabréf skulum við kaupa okkur
bóndabýli, María. En við þurfum að
geta séð þaðan til sjávar. Þá hætti ég
sjómennsku fyrir fullt og allt. Það hlýtur
að vera skrýtin tilfinning að hafa brott-
farardaginn ekki lengur hangandi yfir
höfði sér; að vera kyrr í landi með góðri
samvisku þegar skipið heldur úr höfn.
Vakna á nýjum morgnum án þefs af
súru kaffi og olíu og karlmönnum -
vakna hjá konu og börnum og til bú-
starfa á býli sínu! Guð minn góður,
hvílíkt ævintýr!
En - því miður - ég hef víst harla lítið
vit á jarðyrkju og búfénaði. Það er
kannski erfitt að stunda búskap? Það
er kannski eitthvað sem er ættgengt, eitt-
hvað sem er manni eiginlegt? Ég er alls
ekki viss um að það eigi við mig.
Kannski mundi mig langa aftur á sjóinn
- gleyma ökrum og engjum og aðeins
góna til hafs og gæta að því hvort ég
sæi ekki skip í fjarska? Ef til vill mundi
ég sakna öldugangsins og að hafa ekki
káetugólf undir fótum, sakna gnýsins í
kjalsoginu, gargsins í mávunum, pilta
sem syngja á frívaktinni, sólseturs í
logni, staðvinda og hitabeltisnátta?
Bull og vitleysa! Ég er enn á besta aldri
og við eigum ekki ótakmarkaðan tíma
fram undan. Ég vil fara aftur til náttúr-
unnar - ekki láta snuða mig um allt!
Og svo losna ég auk þess við að skrifa
þetta bréf...
Og svo er það kvöld eitt að lestun er
lokið, kranarnir eru hljóðir sem steinn
og þá ber við rauðan kvöldhimin, allar
skrár og skýrslur í lagi og skipið blæs í
fyrsta sinn. Strákarnir standa við borð-
stokkinn. Flestir eru fölir og þreyttir
eftir slarkið í landi, sumir enn undir
áhrifum en allir þó stilltir og rólegir og
margir horfa með eftirvæntingu til hafs.
Þarna standa þeir Ragnar og Lárus.
Þeir fóru líka í land og voru saman, ég
held að þeir hafi ekki farið í kirkju.
Þeir litu undan þegar þeir báðu um
sprautu í dag. Og þarna er Hákon, einn
á báti eins og venjulega. En ef til vill á
sjómannsstarfið ekkert illa við hann -
ja, hver veit?
Konur hafa hátt og veifa á hafnar-
bakkanum. Það gera konur hvar sem
er í heiminum, hvort sem þær hafa
ástæðu til þess eða ekki. En ég veit að
einhvers staðar langt að baki stendur
Lúna, fjarlæg og tiginmannleg, hún lyft-
ir blóðrauðu handklæði yfir höfði sér
og veifar til skips sem er á förum. í
nótt ætla ég að sofa með kinnina við
flíkina sem hún gaf mér. Fyrstu dagarn-
ir eftir að siglt er úr höfn eru ekki svo
afleitir. Þá una menn við minningar
þeirra viðburða sem þeir hafa notið
þar. Það er ekki fyrr en nokkru seinna
sem hin mikla, óslökkvandi þrá gagn-
tekur mann.
En nú er stefnt í norðurátt. Og þegar
við erum komnir nógu langt fel ég flík-
ina sem Lúna gaf mér. Þá gref ég upp
úr kistu minni dásamlegan lítinn hlut
úr kniplaleggingum og slæðum eða hvað
það nú heitir. Honum eru ekki tengdar
neinar minningar frá heitum löndum
heldur birta norrænna nátta og ljúf ang-
an af henni sem er móðir drengjanna
minna. Og þegar við erum komnir aftur
inn á hina norrænu breiddargráðu verð-
ur þráin að vissu og lifið léttara en fyrr.
Ég hygg að ég kaupi aldrei þennan
búgarð. Eg veit að ég mundi aldrei
kunna þar við mig - aldrei festa þar
rætur. Þrá mín til sjávarins yrði alltaf
jafnsterk og fyrr og mundi aldrei láta
mig í friði. Ég mundi bara reika þar um
ráðvilltur eins og skógarbjörn í búri.
Auk þess verð ég að stunda starf mitt
eins lengi og ég get, ég verð að vinna
mér inn peninga svo að drengirnir okk-
ar geti losnað við að sigla um höfin sjö.
Nei, ég veit vel að ég gæti aldrei sinnt
venjulegum bústörfum sómasamlega,
aldrei hugsað um kvikfénað, akra og
engi eins og vera ber. Ég mundi víst
alltaf þrá hafið - þrá að hafa vaggandi
þilfarsplanka undir fótum, þrá hinar
stóru, bláu víðáttur hafsins, storma og
stillur, sólarupprás og sólarlag, garg
mávanna, nið kjölrákarinnar sem alltaf
þurrkar út sín eigin spor og hverfur. Já,
ef til vill mundi ég einnig þrá hið hrjúfa
karlasamfélag þarna úti þar sem ekkert
milt og hlýtt getur orðið til og dafnað.
En hvað á ég að gera við bréfið sem
ég skrifa á frívaktinni? Ég hygg að prest-
urinn mæli ekki með því að ég sendi það.
Mun sá tími nokkru sinni ganga í garð
að menn fleygi frá sér hinni venju-
bundnu kápu hræsninnar sem útslitinni
flík - svo að þeir geti verið heiðarlegir
gagnvart þeim sem þeim þykir vænt um?
Eg hygg tæpast.
Nei, þú verður að hafa siglt lengi sjálf-
ur til þess að geta skilið þetta. Þú verður
að hafa siglt árum saman um öll höfin
sjö, haft daga og nætur og vikur og
mánuði með sjó allt í kringum þig án
þess að sjá nokkru sinni til lands - og
síðan það sama endurtekið að nýju.
Hvernig ættir þú að geta skilið að
Lúna, María og Kirsiberjablóm eru ein
og sama konan - leyndardómsfull
þrenning sem sjómaður þarfnast og sem
hann getur verið trúr?
Eða gætirðu kannski skilið það engu
að síður? Ég hygg að ég þori ekki að
ábyrgjast það.
En ég hef hérna^ handa þér gimstein á
grannri gullfesti. Ég keypti hann að mig
minnir í lítilli verslun í einu af strætunum
þröngu að baki torgsins, í einni fegurstu
borg jarðarinnar.
27. TBL VIKAN 55