Vikan - 13.12.1990, Blaðsíða 18

// Á margan hátt
tóku íslendingar
betur við sér en
Norðurlandaþjóð-
irnar og ef til vill
höfðu unglingarnir
hér betri fjárráð.
Það kom strax upp
viðleitni til að gera
rokkið íslenskt með
því að semja texta
sem sameinuðu
áhriffrá bandaríska
rokkinu og því sem
var að gerast á
íslandi. //
UÓSM: KRISTJÁN LOGASON
alaði VIÐ
áannað
HUNDRAÐ
anns
VIÐTAL VIÐ GEST GUÐMUNDSSON
eðal útgáfubóka hjá
Forlaginu nú fyrir jól-
in er Ftokksaga ís-
lands 1955-1990 sem Gestur
Guðmundsson félagsfræðing-
ur hefur tekið saman og fært f
letur. í þeim tilgangi að forvitn-
ast lítillega um sögu rokksins
heimsótti ég Gest á heimili
hans við Baldursgötuna í
Fteykjavík. Gestur bjó um tíma
í Kaupmannahöfn eða i heilan
áratug. Var þar við nám í
félagsfræði og síðar stundaði
hann kennslu við Kaupmanna-
hafnarháskóla. Gestur hefur
jafnframt því að hann ritaði
rokksöguna verið að fást við
ritstörf og rannsóknir á sögu
atvinnulýöræðis á íslandi,
norrænt samanburðarverkefni
um atvinnulýðræði. Innan tíð-
ar kemur út á dönsku ritgerð
eftir Gest Guðmundsson,
byggð á þeim rannsóknum.
Gestur kveðst hafa ánægju af
að vinna að ólíkum verkefnum
og hann hefur áður staðið að
útgáfu bókar. Árið 1987 kom
út bók Gests og sambýliskonu
hans, Kristínar Ólafsdóttur,
68, hugarflug úr viðjum
vanans, saga hinnar svoköll-
uðu 68 kynslóðar.
- Hver var aðdragandi
þess að þú hófst að rita rokk-
söguna?
„Ég hafði áður fengist við
rannsóknir á alþjóðlegri ungl-
ingamenningu og hafði hug á
því að fjalla um Island. Hef
alltaf verið áhugamaður um
rokkið. Ég skil rokkið sem
hjartslátt æskunnar á hverj-
um tírna."
- Þú hefur auðvitað orðið
að afla þér heimilda víða?
„Já, ég tók viðtöl við starf-
andi rokktónlistarmenn. Talaði
við á annaö hundrað manns
og tók þar af lengri viðtöl við
tuttugu manns. Ég hef hlustað
mig í gegnum rokksöguna j
sem er mikil vinna. Fór yfir
dagblöð, vikublöð, dægurlaga-
texta og unglingablöð."
- Þú rekur söguna frá því j
fyrstu tónar rokksins bárust til
(slands?
„Það var svolítið erfitt að
finna hvenær fyrstu tónarnir
bárust til landsins. Það var þó
töluvert í gegnum Kanaútvarp-
ið og herinn á Keflavíkurflug-
velli. Sjómenn komu með plöt- f
ur erlendis frá og þannig barst
nokkuð af tónlistinni um |
landið. (
Fyrri hluta árs 1957 skellur
rokkið svo yfir sem æði. Plötur
fara að berast f plötubúðir,
helstu danshljómsveitir taka
rokkið inn á prógrammið og fá
til liðs við sig unga rokksöngv- (
ara, Óla Presley, Sigga
Johnnie. í upphafi voru gagn-
fræðaskólarnir helstu uppeld- j
ismiðstöðvar rokksins. Og árið
1957, í febrúar, mars, koma
fyrstu rokkmyndirnar til Is- 1
lands til dæmis Rock around
the Clock í Stjörnubíó." (
- Að hvaða leyti er saga
rokksins á Islandi frábrugðin
sögu rokksins erlendis? I
„Á margan hátt tóku íslend-
ingar betur við sér en Norður-
landaþjóðirnar og ef til vill
höfðu unglingarnir hér betri
fjárráð. Það kemur strax upp
viðleitni til að gera rokkið ís-
lenskt með því að semja texta
sem sameinuðu áhrif frá (
bandaríska rokkinu og þvi
sem var að gerast á Islandi.
Jón Sigurðsson bankamaður
skrifaöi texta um upplausn
bændasamfélagsins, saman-
ber Lóa litla á Brú og Óli rokk-
ari, og svo geröi hann líka
texta um líf og fjör æskunnar,
æsku að skemmta sér, sjó-
mannatextar hans voru einnig
öðruvísi. Þessi viöleitni lá á
bftlaárunum, þá voru menn
aðallega að stæla bresku bítl-
ana, en kemur aftur um 1975
með textum Megasar, Stuð-
manna og Þorsteins Eggerts-
sonar. I upphafi voru það fyrst
og fremst reyndir dægurlaga-
flytjendur sem áttu uppruna í
annarri tónlist en rokkinu. Frá
og með Hljómum taka þeir við
sem alast upp með rokkinu. Á
árunum upp úr 1975 eru bæði
komnir lagahöfundar og texta-
höfundar. Það er til dæmis
leyndardómurinn á bak við
velgengni Sykurmolanna að
þeir eru ekki að líkja eftir því
sem er að gerast úti í heimi
heldur standa föstum rótum í
félagslegu umhverfi sínu á ís-
landi... “
1 8 VIKAN 25. TBL. 1990