Vikan - 24.01.1991, Blaðsíða 9

klaustri þar sem hún missti móður sína ung.
Hún fer ekkert út nema í kirkju og þar kynnist
hún hertoganum sem kann sannarlega að
skjalla konur. En ég held samt að hann hafi
orðið hrifinn af henni - svo fremi aö hann hafi
verið fær um það.“
Og fyrir þá sem ekki þekkja til óperunnar er
það um hana að segja að Rigoletto er ein
þekktasta og vinsælasta ópera allra tíma. Hún
var samin 1851 og átti sinn þátt í heimsfrægð
Verdis. Óperan Rigoletto var frumsýnd á ís-
landi á hundrað ára afmæli hennar. Það var í
Þjóðleikhúsinu skömmu eftir opnun þess,
1951. Þótti þá mörgum hin mesta óráðsía að
leggja út I flutning slíks stórvirkis en óperan
fékk mjög lofsamlega dóma. ( annað sinn var
hún sýnd á tíu ára afmæli Þjóðleikhússins
1960. En um hvað fjailar þessi ópera? Hún
segir frá harmsögu hirðfíflsins Rigolettos sem
er f þjónustu hins spillta hertoga af Mantúa. Sá
gerir sér það að leik að táldraga sem flestar
konur. Rigoletto hefur það að atvinnu að vera
illgjörn rógstunga en heldur einum þætti tilveru
sinnar algjörlega leyndum. Hann á dótturina
Gildu sem hann elskar fölskvalaust af lífi og
sál. Óperan fjallar um hefnd, formælingar og
leikflækju, ytra líf hirðfíflsins leggur innra líf
þess í rúst. Eiturtungan, sem hann hefur beint
að öðrum, beinist í lokin að honum sjálfum.
Sverðið, sem hann ætlaði hertoganum, lendir í
líkama einkadótturinnar Gildu. Öll hlutverk
óperunnar eru í höndum íslenskra söngvara
nema hlutverk Rigolettos, það er sem fyrr segir
Kostas Paskalis sem fer með það fyrst um sinn
en hann er einn þekktasti Rigolettosöngvari (
heimi, hefur sungið hlutverkið um fjögur hundr-
uð sinnum um heim allan.
Tal okkar beinist að íslenskum söngvurum
og Diddú er spurð hvað hún vilji segja um þá
yfirlýsingu Kristjáns Jóhannssonar að það séu
engir almennilegir söngvarar á íslandi.
„Mér finnst mikið um góða söngvara hér á
landi,“ segir Diddú. „Það eru auðvitað margir
farnir utan vegna þess hve atvinnuöryggi hér
er í lágmarki. Það er alltaf verið að tala um að
þeir verstu sitji eftir og gert lítið úr okkur sem
erum hér heima. En það vilja ekki allir búa er-
lendis og þeir sem eru hér byggja upp það tón-
listarlíf sem er I landinu."
- Þú hefur verið syngjandi frá fyrstu tíð, er
það ekki?
„Jú, svo er mér sagt. Við erum talsvert mikið
í tónlistinni, fjölskyldan. Foreldrar mínir sungu
oft saman dúetta, einn bróðir minn er nú í
söngnámi og tvö systkini mín eru að syngja í
hljómsveitum. Afgangurinn syngur í baði. En
við systkinin höfum farið í nám á fullorðinsár-
um, ekkert okkar var í tónlistarskóla þegar við
vorum yngri. Við höfum greinilega verið lengi
að finna okkar farveg."
- Nú eru tíu ár frá því aö þú hófst söngnám
eftir að hafa sungið með Spilverkinu. Hvenær
tókstu ákvörðun um að verða óperusöngkona?
„Aldrei," svarar hún að bragði. „Þetta hefur
bara æxlast svona einhvern veginn. Ég ætlaði
bara að læra að nota hljóðfæriö mitt rétt. Ég
hafði lengi framan af litla rödd en með því að
spila rétt á hljóðfærið hefur raddstyrkurinn auk-
ist. Það skiptir miklu máli að æfa sig rétt og
gæta að mataræðinu."
- Hver er helsti munurinn á því að syngja
dægurlög og óperuhlutverk?
„Það er mjög mikill líkamlegur munur. Þaö
tekur mörg ár að þjálfa upp raddstyrkinn. Þeg-
ar sungin eru dægurlög þarf maður ekki nema
rétt að hvísla í míkrófóninn. Ef söngvarar eiga
að endast vel þurfa þeir að hlúa vel að rödd-
inni. Fólk gerir sér oft ekki grein fyrir því hvað
þetta er viðkvæmt hljóðfæri. Það þarf að passa
vel upp á mataræði og svefn en það er það
sem röddin nærist helst á. Fyrir sýningar borða
ég til dæmis aldrei kryddaðan mat, því það
getur ert raddböndin, drekk ekki kalt vatn og
borða ekki hnetur. Þeir sem syngja við Óper-
una fá svo lág laun að þeir þurfa að taka að sér
alls kyns vinnu þess á milli, syngja á árshátíð-
um og þess háttar, oft á tíðum í miklum reyk
sem fer illa með röddina. Erlendis eru sýningar
færri í hverri viku og því fær röddin meiri tíma
til að hvíla sig á milli. Mín ósk er sú að í fram-
tíðinni verði búiö svo um hnútana að við fáum
meiri tíma til að hvíla okkur á milli sýninga."
- Áttu þér fleiri draumahutverk?
„Já, en röddin gæti farið að breytast og þá
gætu önnur hlutverk farið að henta mér, hlut-
verk sem passa ekki röddinni núna.“
- Hvað tekur svo við?
„Við förum í lokjanúartil Þrándheims en þar
hefur mér boðist að syngja í Brúðkaupi Fígar-
„Það var verið að setja hana í poka.“ Það er
Kostar Paskalis sem er í hlutverki Rigoiettos.
ós. Við förúm þangað öll fjölskyldan. Maðurinn
minn spilar á franskt horn í Sinfóníunni svo
hann situr í hljómsveitargryfjunni meðan ég er
aö spangóla. Það er þægilegt þegar áhuga-
málin fara saman en þegar við komum heim
tölum við helst ekki um tónlist. Og vinir okkar
eru ekkert frekar tónlistarfólk."
Diddú er orðin óróleg og horfir út um
gluggann. „Þarna koma þær,“ segir hún svo
og inn á gólfið koma tvær hnátur sem setjast
við borðið hjá okkur.
- Hvað heitið þið?
„Ég heiti Valdís og hún heitir Salóme," svar-
ar önnur kotroskin. „Ég var að koma frá því að
syngja við brúðkaup ( Landakotskirkju," segir
Diddú til útskýringar. „Þær fóru með frænku
sinni á jólatrésskemmtun á meöan."
- Var gaman?
I „Já, jólasveinninn gaf okkur mandarinur og
■ Ég fór að gráta þeg-
ar ég var kölluð ein
fram, ég varð eitthvað
svo lítil innan í mér
við þetta. En maður
verður að læra að
taka á móti þessu.
■ Eftir að ég kynntist
þessu hlutverki á ítal-
íu hlutverki á Ítalíu
var það ofarlega á
óskalistanum ...
■ Gilda er gersemi.
Hún er eina góða
manneskjan í þessari
Óperu. Hún er heil-
steypt og heilög.
■ Ef söngvarar eiga
að endast vel þurfa
þeir að hlú vel að
röddinni. Fólk gerir
sér oft ekki grein fyrir
því hvað þetta er við-
kæmt hljóðfæri.
konfekt. Við ætlum aö bursta tennurnar þegar
við komum heim,“ svarar Valdís aftur fyrir þær
báðar.
„Veistu þaö, það var maður á jólatrés-
skemmtuninni sem sagðist ætla að eiga
okkur,“ segir Salóme sem hefur fengið málið,
hermir eftir manninum á jólatrésskemmtuninni
og grettir sig: „Má ég ekki eiga ykkur, stelpur?"
- Hafið þið séð mömmu ykkar syngja í
Óperunni?
Þögn í smástund. Svo segir Valdís: „Við
sáum hana en ég vil ekki sjá neitt ljótt.“
- Hvað var svona Ijótt?
„Það var verið að setja hana í poka.“
„Þið vitið að þetta er bara í þykjustunni,"
segir móðir þeirra hughreystandi.
„Það er alveg sama.“ Valdís er áköf á
svipinn. „Ég vil ekki sjá neitt ljótt.“
- Hvað eruð þið gamlar, stelpur?
„Við verðum fimm á morgun."
- Verður ekki afmælisveisla?
„Hún verður seinna," svarar móðir þeirra.
„Mamma þarf að syngja f Óperunni á
morgun."
Hnáturnar hennar Diddúar fá sér súkkulaði-
tár í bolla og Diddú er spurð hvort hún sjái fyrir
sér hvaö hún verði að gera eftir tíu ár.
„Ég hef ekki hugmynd um það. Ég sá það
alls ekki fyrir fyrir tíu árum að ég ætti eftir að
syngja aðalhlutverk í vinsælustu óperu allra
tíma. Kannski verð ég bara komin í allt aðra
vinnu." □
2. TBL1991 VIKAN 9