Vikan - 15.10.1992, Blaðsíða 40

IfANAH Miy
nvnnii iviiN
Kæra Jóna Rúna!
Þetta er fimmta bréfiö sem ég byrja á tii þín
og öll hin hafa lent í ruslafötunni. Mér finnst
bara aö ég veröi aö fá þitt álit á ákveðnum
málum. Ég er á milli tvítugs og þrítugs og
reyndar löngu oröinn pabbi þriggja barna. Ég
hefþaö á margan hátt gott því mér gengur vel
í vinnu og er reyndar yfirmaður í stjórnsýslu.
Ég á mjög fallegt einbýlishús og allt inn í það
iíka. Börnin mín eru heilbrigö og góðir krakk-
ar, finnst mér.
Konan mín er aftur á móti máliö sem ég vil
ræöa um viö þig. Ég viröist engan veginn geta
gert henni til hæfis, hvernig sem ég reyni.
Hún gagnrýnir mig sífellt og lætur börnin
hlusta á eins og þaö sé allt í lagi. Auövitaö fæ
ég ýmsu ráðiö en þó aldrei nema hún sam-
þykki fyrst, hvort sem er meö uppeldi barn-
anna eöa kaup á dauðum hlutum eöa bara yf-
irleitt hvernig viö skipuleggjum eöa eyðum
tíma okkar saman.
Hún er sjaldan ánægö, alveg sama þó aö
ég reyni aö veita henni og börnunum allt. Hún
vinnur litillega utan heimilis og notar launin
sín eins og hún vill. Hún sinnir félagsmálum
og þá ber ég ábyrgö á heimilinu. Ég þvæ oft-
ast þvottinn og tek iíka mikiö til. Þegar ég kem
heim eftir erfiöa vinnu bíða mín hin og þessi
húsverk og ef ég mótmæli fer allt upp í loft.
Hún missir oft stjórn á geði sínu og það sem
er kannski ömurlegast af öllu er aö hún veður
í mig meö kjafti og klóm, ef hún hefur minnstu
tilfinningu þess aö hún sé að veröa undir þeg-
ar við erum að þrasa. Ég hef tvisvar fengiö
glóöarauga og einu sinni rifbeinsbrotnaöi ég
þegar hún lét kústinn vaða í mig meö ofsaafli.
Ég er sennilega að brotna saman og þess
vegna skrifa ég þér. Ég finn aö eftir því sem
lengra iíöur safnast upp í mér meiri reiöi í
hennar garö, reiöi sem ég viröist ekki geta lát-
iö brjótast út. Mér finnst stundum eins og hún
þoli mig bara alls ekki. Ég held þrátt fyrir allt
aö ég elski hana og langar innilega til aö þetta
geti gengiö hjá okkur, ekki síst barnanna
vegna ef hægt væri. Ég er sífellt þreyttur og
stundum langar mig, þó skömm sé aö segja
frá því, aö binda enda á líf mitt. Hvaö get ég
gert? Getur veriö aö ég sé svo gjörsamlega
misheppnaöur eins og hún vill meina? Á ég
aö lemja hana á móti, þó ég hafi andúö á of-
beldi?
Vinsamlegast hand-
skrifið bréf til Jónu Rúnu
og látiö fylgja fullt nafn
og kenni-tölu, ásamt
dulnefni. Svörin byggjast
á innsæi Jónu Rúnu og
rithandarlestri og því
míður er alls ekki hægt
að fá þau i einkabréfi.
Utnáskrift er:
Jóna Rúna Kvaran,
Kambsvegi 25,
104 Reykjavík
Vitanlega er ég alls ekki gallalaus. Ég á til
dæmis mjög erfitt meö að tjá tilfinningar í oröi.
Ég er frekar þung týpa, alla vega ekkert sér-
staklega uppglenntur þegar ég kem þreyttur
heim. Getur veriö aö þetta ástand sé mitt
karma? Ég hef áhyggjur út af tilfinningaþroska
barnanna vegna þessa ástands. Helduröu
ekki aö þetta skaöi framtíö þeirra? Ef ég skil
við hana er eins og ég sé aö bregðast þeim.
Elsku Jóna Rúna, viltu reyna að leiðbeina
mér, ég veit aö þú skilur svona lagaö vegna
þess aö ég heflesiö mikiö afþvi sem þú hefur
skrifaö og vonast eftir aö ég fái náð fyrir þín-
um augum og aö þú svarir mér.
Með ofsalega góöum kveöjum og fyrirfram
þakklæti,
Jón
Elskulegi Jón!
Takk fyrir gott bréf og einlægt. Þaö er vissu-
lega uppörvandi fyrir mig að vita að þú og
aðrir lesið eitthvað af því sem ég skrifa og
hafið mögulega gagn og gaman af. Eins og
þér og öðrum lesendum ætti að vera orðið
kunnugt kem ég ekki í staö sérfróðra þegar
kemur að umfjöllun og leiðbeiningum sem
einungis er hægt að fá frá fagfólki. Mér eru
takmörk sett í umfjöllun minni og þá aðallega
þau að ég bý ekki yfir neinni þeirri þekkingu
sem teljast má fagleg. Ég styðst við hyggjuvit
mitt, innsæi og langvinna reynsluþekkingu.
Auövitað reyni ég bara á lengri tíma að
svara öllum þeim fjölda sem hefur skrifað mér
og vonast til að þið sýnið mér biðlund þó
hægt gangi í þessum efnum. Ég ætla að í-
huga aðstæður þínar og mögulega gefa þér
einhverja þá leiðsögn sem duga mætti til um-
hugsunar fyrir þig og aðra í svipaðri aðstöðu,
til viðmiðunar við annað og ögn hefðbundnara
en mín umfjöllun verður.
YFIRGANGUR ALDREI HEPPILEGUR
Vissulega verður að segjast eins og er aö
hvers kyns yfirgangur í sambúð er fráleitur
enda þótt slíkur hegðunarannmarki viðgangist
í samskiptum furðu margra þegar kemur að
hjónabandinu sem slíku. Þegar tveir einstakl-
ingar ákveöa að eyða ævinni saman meö því
að gifta sig og stofna heimili og eignast börn
eru venjulegast á bak við slíka ákvörðun
margþættar tilfinningar og langanir sem eru
oftast i eðli sínu af hinu góöa og ættu því að
vera báðum aðilum til góðs.
Það er aö sjálfsögðu töluverður vandi að
deila sjálfum sér í því návígi sem hjónabandiö
er. Ekki síst er vandi aö deila jafnframt kjörum
og kvöðum sem koma í kjölfar slíkrar ákvörð-
unar og hljóta að varða báða sambúðaraðil-
ana. Eins og glögglega kemur fram í frásögn
þinni er í gangi í hjónabandi þínu umtalsvert
ofríki eiginkonu þinnar sem virðist ganga það
langt stundum að þér er gjörsamlega ofboðið
á heilbrigðan og sanngjarnan máta.
RANGHUGMYNDIR
OG VALDNÍDSLA
Sú valdníðsla sem kemur fram í því að hún
hunsar þinn vilja í ýmsum málum og undir-
strikar sinn aftur á móti með ótæpilegri gagn-
rýni, ranghugmyndum, reiðilestrum og ofbeldi
fellur náttúrlega undir ofríki sem auðveldlega
má telja andlegt og líkamlegt ofbeldi. Hvort
sem hún sættist á slíka niðurstöðu eða ekki
varðandi hegðun hennar og atferli breytir það
því ekki að þetta virðist atferlið sem hún á-
stundar og brýtur þar með gróflega á þér sem
manneskju.
Sannleikur hvers máls þarf að fá allt aðra
meöhöndlun en taugaveiklunarkennt atferli
þess sem veður í maka sinn með kjafti og
klóm. Þú getur ekki vanvirt sjálfur sjónarmið
þín í samskiptum ykkar með því að láta eins
og þessi grófa valdníðsla hennar sé réttiætan-
leg og sanngjörn. Gagnkvæm virðing, heiðar-
leiki og þýðar tilfinningar eru þeir þættir sam-
búðarformsins sem ættu að vera sem mest
ríkjandi í sambúðinni, hvað sem öllum frekju-
gangi og hegðunarörðugleikum maka líður.
STARFSFRAMI
Þú segist vera sáttur við starf sitt og eiga þar
mikla og jákvæða möguleika og það er virki-
lega jákvætt fyrir þig. Séð frá mér er hætt við
að þér gangi erfiðlega að njóta þín í vinnunni
meö allar þær kvaðir á bakinu sem bíða þín
þegar heim er komið jafnframt. Þú virðist
aldrei vita hverju þú nákvæmlega átt von á
þegar heim er komið og ekkert undarlegt þó
þyrmi yfir þig og þú bæði finnir til uppgjafar og
kvíða inn á milli, satt best að segja. Eins virð-
ist alveg Ijóst að hún áttar sig sýnilega ekki á
að mikið þrek þarf í störf sem falla undir á-
byrgð þá sem stjórnsýsla, í hvaöa mynd sem
er, alltaf er. Hver nærir þig til dæmis heima?
Ef þú gætir ekki réttar þíns gerir enginn það
fyrir þig, heima að minnsta kosti.
Þegar komiö er heim eftir langan vinnudag,
hvort sem um er að ræða karl eða konu, ættu
heimilisstörf ekki einungis að bíða þess aðil-
ans sem er úti á vinnumarkaðinum allan dag-
inn eins og þú ert. Slíkt er ósanngjarnt nema
40 VIKAN 21.TBL. 1992