Vikan - 20.01.1995, Page 36

STJORNMAL
Salome liggja í fööurgarði
hennar. Faðir hennar, Þork-
ell Sigurðsson, tók virkan
þátt í stjórnmálum þótt ekki
bæri mikið á því opinberlega
og aldrei færi hann í fram-
boð. Má ugglaust rekja það
til þess að hann var vélstjóri
á togurum og því oft og iðu-
lega úti á sjó. Því mæddi
uppeldi Salome og systkina
hennar þriggja mest á móð-
ur þeirra, Önnu Þ. Sigurðar-
dóttur. Anna lét hins vegar
stjórnmálin að mestu liggja
milli hluta. Þegar Þorkell var
í landi fór Salome vítt og
breitt um bæinn með honum
og fylgdist með því hvernig
hann breiddi út áróður fyrir
Sjálfstæðisflokkinn.
„Þannig má segja að ég
sé fædd inn í Sjálfstæðis-
flokkinn og við það hef ég
verið mjög sátt. Ég stóð allt-
af dyggilega með pabba
hvar sem hann ræddi um
pólitík. Á þann hátt drakk ég
f mig pólitíkina, enda hef ég
verið mikil sjálfstæðiskona
síðan ég man eftir mér. Til
dæmis sárnaði mér alltaf
þegar pabbi var á kafi í
kosningaundirbúningi og
mamma var að stríða hon-
um með því að segjast ekki
ætla að kjósa. En auðvitað
kaus hún alltaf."
MÁTTI EKKI TAKA
ÞÁTT í ÁSTANDINU
Hvernig var að eiga pabba
sem var alltaf úti á sjó? „Það
var oft erfitt og einkum leið
okkur illa meðan á stríðinu
stóð. Hann var á skipi, sem
sigldi iðulega með aflann til
Bretlands, og við fengum
aldrei að vita af afdrifum
áhafnarinnar fyrr en búið var
að selja fiskinn. Þær voru
því ófáar andvökunæturnar
Þegar dró að kosn- okkf.
■ngum komst ég að aynnaog
þvi að ég væri eig- mömmu
inlega ekki á rétl- og við
um lista, að ég væri vorum
þarna í framboði ðiarnan
með kommúnistum! hennj á
nóttunni, pabbamegin í rúm-
inu. En pabbi komst heilu og
höldnu gegnum stríðið þrátt
fyrir að hann tæki sér eigin-
lega aldrei frí. Einu skiptin,
sem það gerðist, voru þegar
við vorum fermdar systurn-
ar.“
Hvað er þér minnisstæð-
ast hvað sjálfa þig varðar frá
stríðsárunum? „Þá var hið
svokallaða ástand í al-
gleymi. Hermenn, bæði
breskir og bandarískir, fluttu
með sér nýja strauma sem
ungar stúlkur voru, margar
hverjar, viðkvæmar fyrir. En
það þótti ekki gott að fara í
ástandið. Hermenn í búning-
um, prýddir gylltum hnöpp-
um, flautandi á eftir stelpum.
Þetta kitlaði vissulega vissar
taugar í okkur.
En ég fékk aldrei leyfi for-
eldra minna til þess að um-
Mér finnst ég
miklu kraftmeiri
nú en nokkru sinni
fyrr og þess albúin
að bæta við mig
fjórum úrum.
gangast hermennina," segir
Salome og þess má geta að
framangreind fröken Ragn-
heiður, skólastjóri Kvenna-
skólans, sem þar hélt uppi
ströngum aga, lagði enn-
fremur blátt bann við því að
nemendur skólans ættu
nokkur samskipti við her-
mennina. „Það næsta, sem
ég komst ástandinu," segir
Salome, „var þegar banda-
rískur kvikmyndagerðarmað-
ur bauð mér og frænkum
mínum á stórviðburð þann
þegar Marléne Dietrich kom
fram á skemmtun fyrir her-
mennina hér í Reykjavík.
Það atvikaðist þannig að ég
var við heyskap á býli föð-
ursystur minnar sem hún rak
í Laugabrekku þar sem nú er
Suðurlandsbraut hér [
Reykjavík. Við vorum úti á
túni að raka, þar sem List-
hús í Laugardal stendur
núna, þegar amerískir kvik-
myndatökumenn komu að
okkur. Þeir tóku meðal ann-
ars myndir af mér þar sem
ég var við raksturinn og sú
mynd hefur verið sýnd hér í
sjónvarpi nokkrum sinnum."
SÁ MARLÉNE DIETRICH
í MÚLAKAMPI
„Kvikmyndagerðarmaðurinn
vildi síðar sýna okkur mynd-
ina, þeir voru jú dálítið klókir
sumir. Það endaði með því
að föðursystir mín, sem var
ekki eins harðlega and-
snúinn hermönnum og for-
eldrar mínir voru, bauð kvik-
myndagerðarmanninum
heim til þess að sýna okkur
myndina.
Það leiddi síðan til þess
að hann bauð okkur frænk-
unum inn í Múlakamp á
skemmtun hjá Marléne
Dietrich. Og það gat enginn
neitað okkur um, ekki einu
sinni mamma og pabbi sem
þó voru alls ekki hrifin og
hringdu mörg símtöl til þess
að kynna sér málavöxtu.
Mér fannst stórkostlegt að
sjá þarna þessa frægu kvik-
myndastjörnu og þótti hún
ógurlega flott, bæði í klæða-
burði og líkamsvexti. Það
var líka deginum Ijósara að
hinn bandaríski kvikmynda-
gerðarmaður þóttist ekki lítill
karl þegar hann kom til
skemmtunarinnar með þrjár
íslenskar dömur upp á arm-
inn!“ segir Salome og hlær
hljóðlega með sjálfri sér.
Um sumarið, að loknu
námi í Kvennaskólanum árið
1945, gerðist Salome sel-
skapsdama og barnapía hjá
Aðalheiði Þorkelsdóttur, eig-
inkonu Guðmundar Ólafs-
sonar bakarameistara. „Ég
var hjá Aðalheiði í sumarbú-
stað í Mosfellsbæ þetta
sumar og það var á marga
lund eins og að vera í hús-
mæðraskóla. Við sumarbú-
staðinn var ennfremur falleg-
ur garður og í honum sund-
laug þannig að ég lifði
lúxuslífi í vistinni.
Og þarna í Mosfellssveit-
inni kynntist ég ungum
manni. Vinkona mín bjó í
sveitinni og ég fór með henni
á íþróttamót ungmennafé-
lagsins seint um sumarið.
Við fórum á dansleik og þar
bauð mér upp ungur og
myndarlegur maður og við
hann hef ég dansað síðan,"
segir Salome sem fæst
raunar ekki til að viðurkenna
að þar hafi verið komin
fyrsta ástin, en jú, með þeim
fyrstu. Hann heitir Jóel Krist-
inn Jóelsson.
FYRSTA BARNIÐ
FÆDDI HÚN í FJÓSI
Jóel var garðyrkjumaður á
Stóra-Fljóti í Biskupstungum
þegar þau giftu sig. Við það
hátíðlega tækifæri gekk Sal-
ome með fyrsta barn þeirra
hjóna. Þegar þau fluttu sam-
an að Stóra-Fljóti var innrétt-
uð fyrir þau íbúð í gömlu fjósi
sem reyndar hafði lengi stað-
ið ónotað. „Þannig að ég ól
fyrsta barnið mitt árið 1947 í
fjósi,“ segir Salome sposk.
Hvað þótti reykvískri pjatt-
rófu um það að vera komið
fyrir í fjósi uppi ( sveit? „Það
var ekkert mál, enda hef ég
alltaf verið fljót að laga mig
að breyttum aðstæðum og
er alls ekki snobbuð. Mestu
viðbrigðin hafa sennilega
verið þau að þarna var ekk-
ert rafmagn. Eg þurfti því að
notast við olíuvél við elda-
mennskuna og sem betur fer
voru fá vitni að frumraunum
mínum á því sviði búskapar-
ins. Ég er líka svo heppin að
eiga umburðarlyndan mann
svo þetta fór allt saman vel.
Þarna vorum við í eitt ár eða
þangað til við fluttum á
heimaslóðir Jóels [ Mosfells-
sveitina."
Salome vill ekki orða það
svo að fyrstu búskaparárin
hafi þau búið fátæklega þótt
þau hafi byrjað smátt og
jafnvel smærra en margir
aðrir. Hún tamdi sér nýtni,
enda varð svo að vera þar
sem fjármagn, til dæmis til
fatakaupa, var naumt
skammtað. „Ég saumaði allt
og prjónaði, bæði á sjálfa
mig og börnin, í raun og veru
allar götur þar til ég var kos-
in á þing. Eg saumaði gjarn-
an á börnin upp úr gömlum
Þingið á, að mínu
mati, ekki að vera
vettvangur fyrir
stúdentapólitík.
fötum af mér og gjarnan
„venti“ ég sem kallað er og
felst í því að saumum er
sprett upp, efninu snúið við
og síðan er flíkin saumuð
saman aftur. Ég hafði alltaf
mínar eigin hugmyndir um
útlit og hannaði margt sjálf
og það geri ég enn þann dag
í dag. Að vísu hef ég lítið
saumað á sjálfa mig upp á
síðkastið en það gæti nú far-
ið að breytast. í starfi þing-
forseta safnast manni mikið
af fötum og hver veit nema
ég geti notað eitthvað af
þeim til þess að sauma nýtt!
Síðan hef ég haft gaman af
því að spá og spekúlera í föt
með tengdadóttur minni,
Sigrúnu Hjálmtýsdóttur -
Diddú, en í hennar starfi er
klæðaburður veigamikið at-
riði.“ Fær hún þá að skoða í
fataskápinn þinn? „Það hef-
ur komið fyrir, já, já,“ svarar
Salome og lítið bros laumast
yfir varir hennar.
Við laumumst hins vegar
aftur í fortíðina. Langaði þig
ekki á sínum tíma til að
halda áfram í námi? „Það
var ekki á dagskránni.
Kvennaskólanám var þess
eðlis að að því loknu kom
3Ó VIKAN 1. TBL. 1995