Vikan - 19.09.2000, Blaðsíða 19

(icorgína lialöi mikil
áliril'á sl jórninál síns
tínia |iótt auövitaö
væru áhrirhcnnar
nicst aö t jaldahaki af'
því luín var kona.
helstu deilumál og það sem
efst var á baugi í pólitíkinni á
hverjum tíma var rætt. Hún
gekk meira að segja sjálf um
götur Lundúna árið 1784 til
að hvetja fólk til að kjósa
„whiggana“. Þetta þótti jafn-
ingjum hennar ókvenleg
hegðun og margar lafðirnar
hneyksluðust á gerðum henn-
ar. Þeim þótti þetta alltof al-
þýðleg hegðun og viðurnefn-
ið „Doll Common“ eða al-
þýðudúkkan varð til eftir
þennan atburð.
Spilafíkill með stöðugar
fiárhagsáhyggjur
Samtíðarkonur Georgínu
litu þó mjög upp til hennar
þegar tískan var annars veg-
ar og hún var, líkt og Oscar
Wilde síðar, það sem kallað er
„trend setter“. Ef Georgína
breytti sniðinu á kjólum sín-
um eða bætti á þá slaufu mátti
bóka að flestar aðrar konur í
samkvæmislífi Lundúnaborg-
ar gerðu slíkt hið sama. Hún
hafði einnig mikil áhrif á
stjórnmálaleiðtoga síns tíma
þótt auðvitað væri það á bak
við tjöldin og hún skrifaði
skáldsögur sem voru þó
aldrei gefnar út. Hún átti í
ótal ástarævintýrum við ýmsa
frammámenn í samfélaginu
og mál Clintons og Lewinskys
þætti sennilega barnaleikur
samanborið við margt ástar-
makkið sem hún stóð í. Hún
spilaði fjárhættuspil alla sína
tíð þótt það tíðkaðist sannar-
lega ekki að konur iðkuðu
slíkt. Hún var í raun spilafík-
ill og tapaði oft háum fjár-
hæðum.
Líferni hennar má lfkja við
áhættufíkn því hún bjó
stöðugt við þá hættu að hátt-
erni hennar yrði gert opin-
bert. Enski aðallinn hefur
jafnan lokað augunum fyrir
því sem aðalsfólkið gerir svo
lengi sem ekkert kemst upp.
Þótt allir vissu um ástarævin-
týri Georgínu og spilasam-
kvæmin sem hún sótti um
nætur var ekki talað um það.
Hún varð að ljúga að manni
sínum til að fá peninga til að
borga spilaskuldir og oft grát-
bað hún vini sína um lán. En
líkt og aðrir fíklar gat hún
aldrei stillt sig um að spila
með peningana sem hún fékk
lánaða. Georgína var alltaf
stórskuldug og áhyggjur
vegna þess hvfldu oft þungt á
henni.
Ævisöguritari hennar Am-
anda Foreman leiðir getum
að því að spilafíknin hafi í
raun verið uppreisn Ge-
orgínu gegn samfélaginu.
Hún hafði litla stjórn gerðum
manns síns og móðir hennar
var ákaflega gagnrýnin á dótt-
ur sína og kröfuhörð svo
næturævintýrin voru hennar
aðferð til að mótmæla en
vegna þess að óhugsandi var
á þeim tíma að kona gerði op-
inbera uppreisn reyndi hún
stöðugt að breiða yfir verstu
uppátæki sín við spilaborðið.
Þótt kaldhæðnislegt sé var
það þó harðneskja móður
hennar og stöðug gagnrýni
sem hvatti dótturina til að
reyna að standa sig betur.
Hún átti sér þann draum að
hafa áhrif á gang sögunnar
með því að reyna að sannfæra
aðra um ágæti upplýsinga-
stefnunnar og vann að því
leynt og ljóst alla tíð.
Líkt og Díana var Georgína
alltaf undir smásjá fjölmiðla
og gróur þær sem voru henni
samtíða vissu fátt skemmti-
legra en að tala um hana og
uppátæki hennar. Elísabet
(kölluð Bess) Foster var besta
vinkona Georgínu þrátt fyrir
það að aðeins nokkrum mán-
uðum eftir að þær kynntust
var Bess orðin ástkona her-
togans af Devonshire. Það
virtist ekki hafa áhrif á vin-
áttu þeirra en þó Georgína
virðist sannarlega betri vinur
en Bess ef marka má þau bréf
sem þær skrifuðu hvor
annarri. í einu bréfi segir Ge-
orgína: „Ég get ekki sagt nei.
Ég segi aldrei nei við neinn
jafnvel þegar ég veit að ein-
hver er notfæra sér mig.“ Hún
vildi augljóslega að öllum lík-
aði vel við sig og óttaðist það
mjög að fólki hætti þykja til
hennar koma.
Ævi Georgínu er í raun
þroskasaga hugrakkrar konu
sem vill læra að þekkja sjálfa
sig og hafa áhrif á samtíma
sinn á eigin forsendum. Hún
hafði það sannarlega en hún
getur ekki síður haft áhrif á
konur nú tveimur öldum
seinna. Ævisaga hennar Ge-
orgina: Duchess of Devons-
hire er snilldarlega skrifuð af
Amöndu Foreman. Amanda
er dóttir handritshöfundar frá
Hollywood sem varð að flýja
land á McCarthy tímanum í
Bandaríkjunum. Fjölskyldan
settist að í Bretlandi og þeg-
ar Amanda var að skrifa
doktorsritgerð sína við Ox-
fordháskóla rakst hún á
bréfasafn Georgínu og heill-
aðist af konunni sem bréfin
lýstu svo vel. Hún hætti við að
skrifa um tíðarandann með-
al aðalsins á nítjándu öld og
hóf að skrifa um Georgínu í
staðinn. Doktorsritgerðin var
síðar gefin út lítið breytt og sú
saga hlaut hin virtu bók-
menntaverðlaun White
Bread í Englandi.
Vikan
19