Vikan - 12.12.2000, Síða 45
Smásaga eftir Maeve Binchy. Þórunn Stefánsdóttir þýddi
borainn
hundruð sextíu og fimm dögum
ársins. Noel og Avril héldu geð-
heilsunni með því að innlima
báða þessa höfðingja í jólahald
heimilisins. Þau lumuðu líka á
fleiri hjálparmeðulum, svo sem
hressilegum göngutúr eftir
blessun páfans. Þau voru sam-
mála um að ef þau ættu ekki
smá stund með sjálfum sér, þar
sem ömmurnar væru hvergi í
sjónmáli, myndu þau neyðast
til að borða jólamatinn í spenni-
treyju undir eftiriiti hjúkrunar-
fólks. Það skipti engu máli
hvernig viðraði, göngunni
slepptu þau ekki. Þau mættu
fleiri fjölskyldum á göngunni og
veltu því fyrir sér hvort þar færu
hamingjusamar fjölskyldur eða
fjölskyldur eins og þeirra, sem
líktust púðurtunnu eða eldfjalli,
sem biði þess í laumi að láta til
skarar skríða.
Ömmunum voru bornirsterk-
irdrykkirundirorðum drottning-
ar og svo var komið að jólamál-
tíðinni sjálfri. Pakkarnir voru
opnaðir við undirleik háværra
hrotna og svo var komið að því
að segja undrandi: Guð minn
góður, er klukkan orðin svona
margt? Hvað segið þið um kaffi
og kökur áður en við keyrum ykk-
ur heim?
Lífið varð ólíkt auðveldara eft-
ir að þau eignuðust myndbands-
tækið. Nú varekki lengurspurn-
ingin um það að æða af einni
sjónvarpsrásinni á aðra og ekki
var lengur nauðsyn að ákveða á
svipstundu á hvað ætti að horfa.
Síðustu tvö árin hafði fjölskyld-
an sökkt sér niður í jóladagskrá
sjónvarpsins af svo mikilli ná-
kvæmni að það jaðraði við brjál-
æði. Tónlistarmyndbönd voru al-
veg út úr myndinni; enginn hafði
geð í sér til að hlusta á gagn-
rýni kvennanna um klæðnað og
framkomu listamannanna.
Skemmtiþættir voru líka stór-
hættulegir. Það ærði óstöðugan
að fylgjast með augngotunum
milli hægindastólanna og hafa
áhyggur af því hvort amma Byr-
ne skildi brandarana og hlusta
á ömmu Dunne lýsa því yfir að
þótt líf hennar væri í veði gæti
hún ekki skilið hvers vegna
fræga fólkið, sem gert var grín að
í þessum skemmiþáttum, móðg-
aðistafslíkumsmámunum. Það
var eiginlega ekki nokkur leið
að gera ömmunum til hæfis og
geta sér til um hvernig myndi
liggja á þeim þetta árið. Eitt árið
var önnur þeirra siðvönd og hin
dónaleg, en það var alltaf
ómögulegt að geta sér til um
hvor yrði hvað. Þeim var eins
farið og jólagjöfunum, annað-
hvort voru þær eins og
veislumáltíð eða hung-
ursneyð.
Ann var upp með
sér að fá að velja
skemmtiatriðin
en viður-
kenndi að það
hefði margs
konar vanda-
mál í för með
sér. Ef þau
tækju upp
Back to the
Future, sem
var á dagskrá á
Rás 1 í hádeginu,
yrði hægt að horfa á
myndina klukkan fimm. En
myndu ömmurnar sætta sig við
það? Ann var nokkurn veginn
viss um að krakkarnir myndu
vilja horfa á The Empire Strikes
Back. Þau vonuðust til að hún
kæmi þeirri mynd inn í upptöku-
skipulagið. En myndin vará dag-
skrá frá klukkan fjögur til klukk-
an sex og þá væru þau senni-
lega að horfa á eitthvað annað,
eitthvað sem þegar væri búið að
taka upp á myndband. Það
þýddi að þau gætu ekki tekið
upp mynd á sama tíma.
Ann velti því fyrir sér hvort þau
gætu tekið upp Storm Boy fyrr
um daginn, nafnið á myndinni
benti til þess að hún væri fjöl-
skylduvænni en kvikmyndin
Falling in Love. Þau þekktu
reyndar hvorki haus né sporð á
myndinni Falling in Love en þar
sem aðalhlutverkin voru í hönd-
um þeirra Meryl Streep og Ro-
berts De Niro var ekki ólíklegt að
eitthvað yrði um ástaratlot í
myndinni og enginn vissi hvern-
ig ömmurnar myndu bregðast
við slíku og þvílíku á skjánum.
Noel og Avril virtu fyrir sér al-
varlegt andlit dóttur
sinnar meðan hún
' reyndi að koma öllu
þessu heim og sam-
an. Framhaldsþáttur-
inn sem Mary og
John voru vön að
horfa á var alls
ekki inni í
myndinni,
ömmurnar
gætu
ekki
þolað hávaðann.
Einhver sjónvarps-
stöðin hafði á dag-
skrá sinni þátt sem kallaðist Play
the Game. Þættinum var lýst
sem gáskafullum jólagleðskap
en það kunni aldrei góðri lukku
að stýra að ganga út frá því að
gleðskapuryrði frúnum Bryne og
Dunne til ánægju og yndisauka.
Á annarri stöð var boðið upp á
þátt sem kallaðist Non-Stop
Christmas Show en það væri lík-
lega of sundurleitur þáttur fyrir
ömmurnar. Þær væru örugglega
til í að horfa á þáttinn um
drengjakórinn, sem væri allt í
lagi ef þær væru þá til í leyfa
krökkunum að horfa á þáttinn
með Johnny Logan sem fylgdi í
kjölfarið. Það þótti þeim ákaf-
lega ólíklegt.
Ann sagðist ætla að bera all-
ar ákvarðanir undir yngri systk-
ini sín, það hlyti að vera einhver
leiðtil þessað koma þessu heim
og saman. Líklega stæðu allar
fjölskyldur frammi fyrir vanda-
málum af þessu tagi á þessum
árstíma, lýsti hún yfir spekings-
lega. Vandamálið var bara það að
unglingarnir kvörtuðu og kvein-
uðu yfir því að fá ekki að horfa
á Top of the Pops, eins og þau
voru vön, og annað í þeim dúr
sem auðvitað var alveg út úr
myndinni. Þau gætu einfaldlega
ekki skilið að jólin væru ekki
bara hátíð barnanna.
Hjörtu Avrilar og Noels fylltust
sorg. Dóttir þeirra var ekki einu
sinni að reyna að vera kaldhæðn-
isleg. Hún hafði alist upp við það
að jólin væru tileinkuð ömmun-
um. Málið væri það að reyna að
gleðja þær og láta þeim líða vel,
hvort sem þeim líkaði það bet-
ur eða verr.
Avril hryllti við minningunni
um alla jóladagana sem amma
Dunne hafði virt hana fyrir sér
frá toppi til táar með saman-
kipraðar varir og fyrirlitningar-
svip og spurt hvenær hún æti-
aði að skipta um föt og fara í
jólafötin. Svo hafði hún bætt við
einhvers konar afsökunarbeiðni,
auðvitað væri Avril komin í jóla-
fötin. Hún væri skynsöm að vera
ekki of vel klædd í eldhúsinu.
Hún minntist annarra tilfella
þegar amma Byrne hafði grann-
skoðað miðann á léttvínsflösk-
unum, sem keyptar voru í stór-
markaðnum, og spurt Noel við
hvaða vínkaupmann hann versl-
aði og hvort þau hefðu valið eitt-
hvert sérstakt vín þetta árið. í öll-
um þessum tilfellum hafði Noel
kreist hönd Avrilar undir borð-
inu. Þetta skiptir ekki máli, sagði
hann. Öll lifum við lífinu á ólik-
an hátt.
Það var vissulega rétt, en
börnin þeirra upplifðu aldrei þau
jól sem þau áttu skilið. Hugsa
sér hvernig jólin væru ef ömm-
urnar væru ekki til. Það var allt
í lagi að láta sig dreyma.
Vikan
45