Vikan - 12.12.2000, Blaðsíða 61

mæðra eða vinkvenna til þess
að biðja um pössun á meðan
þær leggja sig. í því samfélagi
sem við búum í, gerum við
ósjálfrátt þær kröfur til nýbak-
aðra mæðra að þær standi upp-
réttar á meðan barnið vakir og
svo þegar unginn sefur, geti þær
sinnt heimilisstörfum, bakað og
tekið á móti gestum! Þessar
mömmursem eru alltaf að hvíla
sig og segjast vera þreyttar
hljóta bara að vera latar eða
hvað?
Vaktaskipti við vögguna
Það er ágæt aðferð fyrir for-
eldra óværra barna að skipu-
leggja hvíldarstundir fyrir hvort
annað. Mamman fær kannski
að hvila sig þegar pabbinn kem-
ur heim úr vinnunni, svo geta
þau skipt með sér verkum og
pabbinn leggur sig. Ef barnið
grætur mikið á næturnar þarf
líka að skipuleggja tímann vel
þannig að báðir foreldrar nái
að hvíla sig yfir nóttina. Það er
líka vinna að hugsa um ungbarn
og þess vegna þurfa mömmur
að hlaða batteríin á nóttunni,
rétt eins og feðurnir.
Ef eldri börn eru til staðar
vandast oft málin. Þau ná
kannski ekki að hvílast yfir nótt-
ina vegna grátsins, þau upplifa
En allt of margar
mæður halda að
þær séu ómögu-
legar ef þær
leita eftir aðstoð
og eru of stoltar
til að biðja um
hjálp. Þær
hringja ekki til
mæðra, tengda-
mæðra eða vin-
kvenna til að
biðja um pössun
á meðan þær
leggja sig.
Sig einmana og afbrýðisemi út
í þetta litla óargadýr getur
blossað upp. Það þarf að passa
mjög vel upp á eldri systkini
órólegu barnanna og þegar
hvíldarstund gefst, er ágætt að
taka eldra barnið/ eldri börnin
í lestrarstund eða gera eitthvað
í rólegheitum svo allir á heim-
ilinu nái að slaka á. Ömmur,
afar og frænkur geta svo sann-
arlega lagt hönd á plóginn hvað
varðar eldri börnin og boðið
þeim í heimsóknir eða sinnt
þeim inni á heimilinu.
Foreldrar sem hafa gengið
Nýfædd börn
eru svo yndis-
lega sæt og
saklaus. Því
miður fylgja
engar leiðbein-
ingar með þeim
og stundum
nægir ekki að
elska þau ofur-
heitt og vilja
gera allt fyrir
þau.
með börn sín um gólf, margar
nætur í röð, í margar vikur í
senn, vita vel að hægt er að
missa þolinmæðina. Þeir þurfa
ekki að skammast sín fyrir hugs-
anirnar sem þjóta í gegnum
hugann klukkan sex að morgni
þegar þeir eru búnir að reyna
allt til að svæfa barnið þá nótt-
ina og kannski líka næturnar á
undan. Þeir eru nánast tilbún-
ir að gefa bláókunnugri mann-
eskju barnið sitt. Það er ekki
af mannvonsku heldur er til-
hugsunin um svefnfrið einfald-
lega svo freistandi. Foreldrar
erfiðu barnanna þekkja líka þá
tilfinningu sem brýst út þegar
barnið vaknar um leið og það
er lagt niður eftir að þeim hef-
ur tekist að svæfa það eftir
margar og erfiðar tilraunir.
Fæstir vilja vera reiðir út í ný-
fædda barnið sitt en það er bara
mannlegt að verða örvæntng-
arfullur þegar þolinmæðin er á
þrotum. Þaðerengin tilviljun að
það að halda fólki vakandi í
langan tíma, leyfa því að sofna
í nokkrar mínútur og vekja það
svo aftur er þekkt pyntingaað-
ferð. Slíkt getur gert hvern
mann brjálaðan.
Að sjálfsögðu getur fólk orð-
ið sjálfu sér og barninu hættu-
legt þegar það er orðið aðfram-
komið af þreytu og álagi. Þeg-
ar reiðin heltekur foreldrana er
tímabært að fara út af heimil-
inu í smástund, koma krílinu í
hendurnar á einhverjum út-
hvíldum og skreppa í heimsókn
til mömmu, eða tengdó og fá
hefur grenjað og hversu marg-
ar andvökunætur það veldur í
hverri viku. Erfitt ungbarn get-
ur svo sannarlega tekið á taug-
arnar og áiagið sem því fylgir
hefur brotið upp mörg hjóna-
bönd. Foreldrargrátgjörnu ung-
barnanna verða að vera vel á
verði og ekki gleyma að rækta
að sofa í friði og ró. Foreldrar
erfiðu barnanna verða líka að
taka einn dag í einu, því ann-
ars er hætta á að þeir tapi geð-
heilsunni. Það er líka ágætt að
reyna að einblína á allt það já-
kvæða sem barnið gefur þeim
á hverjum degi í stað þess að
telja klukkustundirnarsem það
sambandið sín á milli í amstr-
inu og hafa hugfast að það er
líf fyrir utan grátinn. Og þeir
mega heldur ekki gleyma því
að einn góðan veðurdag eiga
þeir eftir að horfa til baka og
brosa þegar þeir rifja upp allar
andvökunæturnar.
Nokkur ráð fyrir foreldra ungbarna sem gráta mikið:
• Takiðmarkágrátnum. Ungbörn grátaekki af frekju. Þaugráta
af því að þau þarfnast athygli, umönnunar eða finna til.
• Farið með barnið til læknis og látið líta á það ef það grætur
mikið. Látið skynsemina ráða um hvað sé eðlilegt og hvað
ekki. Það léttir á foreldrum að fá úr því skorið að ekkert lík-
amlegt amar að barninu.
• Oft gráta ungbörn vegna óöryggis. Vefjið teppi utan um það,
leyfið því að vera í magapoka framan á ykkur eða finnið út
við hvaða aðstæður barnið finnur fyrir miklu öryggi.
• Reynið að koma í veg fyrir mikinn gestagang meðan þið
eruð að kynnast barninu og það ykkur. Barnið finnur fljótt
ef þið eruð stressuð.
• Ef þið eruð orðin þreytt á barninu, biðjið þá aðstandendur um
aðstoð. í langflestum fjölskyldum vilja ættingjar hjálpa til
og finnst sjálfsagt mál að létta undir með nýbökuðum for-
eldrum. Notið tækifærið og skreppið í bíó eða á kaffihús og
gleymið grátnum í smástund. Ekki gleyma að rækta ykkur
sjálf. Farið í sund, nudd, jóga eða finnið hvaða aðferð hent-
ar ykkur hverju sinni til að slaka á.
Vikan
61