Heima er bezt - 01.09.1956, Síða 40

HVAÐ
UNGUR
NEMUR
ÞÁTTUR ÆSKUNNAR
RITSTJÓRI:
STEFÁN JÓNSSON
NÁMSTJÓRI
HELGAFELL - VOR í EYJUM
Breiðafjarðarbyggðir eru sögulega merkar að
fornu og nýju. Þar eru margir sögustaðir, en
Helgafell í Þórsnesi er tvímælalaust frægastur
sögustaður í byggðum Breiðafjarðar. Eg vil
leiða ykkur með mér upp á Helgafell á kyrru, björtu
vorkvöldi. Þá er útsýn þaðan fegurst. En allir, sem
ganga á Helgafell, þurfa að kunna uppgöngureglurnar
og fylgja þeim fast, annars hefur gangan á fellið ekki
fullt gildi, samkvæmt þjóðtrúnni. En uppgönguregl-
urnar eru þessar:
Fyrst skal ganga heim að bænum, en hann stendur
suðvestan undir fellinu, fagurlega settur. Blómabrekka
fögur á bak við bæinn er þakin blómum. Mest ber á
flækjujurtinni (vicia cracca), og þegar hún stendur í
fullum blóma, er brekkan alblá til að sjá. Rétt ofan við
kirkjugarðinn er leiði Guðrúnar Ósvífursdóttur. Þar er
numið staðar. Frá leiðinu er svo gengið á fellið. Þegar
gangan er hafin, má enginn tala, ekki hlæja og ekki
líta til baka.
Allir eiga að ganga prúðir og hljóðir upp á fellið og
festa hugann við fagra hugsjón eða ósk, sem hver og
einn hugsar sér að bera fram í huganum, þegar komið
er upp á fellið.
Þegar upp er komið, er þar allstórt grjótbyrgi, hlað-
ið úr stórgrýti — vafalaust mjög gamalt, og ef til vill
frá söguöld. Skal ganga inn í byrgið, snúa andliti í
austurátt og bera fram óskir sínar í hljóði, en enginn
má segja, hvers óskað er.
Ekki er því að leyna, að svo er að sjá, sem einhver
dulin öfl helgi þessa göngu á fellið. Kyrrð og alvara
færist yfir hópinn. Enginn vill missa af réttinum til að
bera fram óskir sínar á fellinu, en sá réttur fellur niður,
ef reglur eru brotnar.
Oft hef ég gengið á Fellið með glöðum hópi æsku-
manna. A göngunni heim að bænum leika allir á als
oddi. Hlátrar óma, og hnyttin svör fljúga, en við leiðið
stillast allir. Helgi staðarins grípur hugina. Hér er líka
óskastaður. Vaka ekki hljóðar óskir í brjósti hvers
einasta ungmennis? Á Helgafelli er hollt að setja sér
mark til að keppa að og bera fram hljóðar óskir um
framtíðina.
Þjóðtrú og trú á dulin öfl er rík í eðli íslendinga.
Heill og óheill fylgja ýmsum sögulegum stöðum allt frá
fyrstu byggð landsins. Fáir vilja ganga í berhögg við
fornar venjur og sagnir, en margir láta þessi mál hlut-
laus. Ekki veit ég hve sterk er trúin á Helgafell sem
320 Heima er bezt