Heima er bezt - 01.01.1968, Qupperneq 37
„Þú hefur ekkert vit á stríði fremur en ég,“ sagði
Vala gröm, og hann varð að játa, að í raun og veru
þekkti hann lítið til þess, en þó meira en hún, enda
hefði hann orðið að taka þátt í erfiðum æfingum svo
mörgum vikum skipti, áður en hann var látinn svífa
til jarðar norður á íslandi.
Völu fannst það næstum ofurmannlegt hugrekki
að þora að stökkva út úr flugvél í háa lofti. Aldrei
myndi hún öðlast slíkan kjark.
Eina nóttina flutti Úlh sig heim í fjárhúshlöðu.
Það mátti ekki tæpara standa. Daginn eftir negldi
Sveinn bóndi alla hlera vel og vendilega fyrir hlöðu-
vindaugun. Pilturinn sat nú eins og refur í greni.
Vala færði honum vatn og mat gegnum loftop efst á
stafninum. Það var svo lítið, að með hægu móti var
aðeins hægt að stinga hönd þar í gegn. Hlaðan var
óvenju full af heyi, svo tJlli gat ekki gengið upprétt-
ur undir miðju þakinu.
Þetta var ömurleg ævi, en hann hafði þó nægan yl.
Hann gróf sig langt ofan í heyið og leið furðanlega
á nóttunni, en dagarnir voru langir og þó sérstaklega
kvöldin „svörtu sem sót“, eins og hann sagði. Á dag-
inn lá hann við loftopið og horfði út. Það fór fátt
fram hjá honum sem utan dyra skeði á Hamri þetta
haust.
Loks þoldi hann ekki þetta fangelsi lengur, gróf
sig niður með hlöðuþilinu fjárhússmegin, losaði þar
um tvær breiðar fjalir og skreið út. Vala varð dauð-
hrædd, þegar hún vissi um ferðir hans, en tJlli sagð-
ist heldur vilja drepast heldur en vera lokaður inni
dag eftir dag í þessu fangelsi. Hún bjó svo um fjal-
irnar að hann gat ýtt þeim sitt til hvorrar hliðar, en
fest þær aftur tryggilega á eftir sér að innanverðu.
Nú lék tJlli lausum hala á nóttunni, en svaf í holu
sinni á daginn. Haustið var mjög kalt, en snjólaust
var þó í byggð. Vala var hrædd um að Úlli gætti
ekki að sér, þegar færi að snjóa og færi út, en þá gat
farið illa. Krakkarnir yrðu ekki lengi að uppgötva
för, sem lægju aðeins frá og að hlöðunni, þau voru
alls staðar að snuðra eins og litlir hvolpar.
Jafnvel Snati gamli var vís til að hlaupa ofan að
hlöðu með trýnið niður við jörð og hringsnúast þar.
En til allrar hamingju var hann alltof stirður og gam-
all til að komast upp á hlöðuveggina, sem voru rúm-
lega mannhæðar háir.
Einn daginn kom gestur að Hamri, maður innan
frá Hauganesi. Hafði hann margar fréttir að segja
og miklar, bæði sannar og lognar, allt vel þegið í
einangruninni, því þar lifir fólkið svo miklu tilbreyt-
ingarlausara lífi en það sem í þéttbýlinu bjó, þótt
ekki væri á stærri stað en Hauganes var þá.
Það sem Völu fannst mestu fréttirnar og verstu
var, að nú ætti að fara á alla bæi sveitarinnar og leita
eftir njósnurum. Bretar væru vissir um að bændur
væru þeim hliðhollir og héldu þá á laun. Sveinn
margbölvaði sér upp á, að rækist hann á Þjóðverja
skyldi hann brytja hann í spað.
„Og éta hann?“ spurði Harpa, henni þótti of
margt vera lagt sér til munns að hennar dómi. Allir
fóru að hlæja, svo stelpa hélt áfram:
„Ég skyldi éta Þjóðverjaspað með beztu lyst, væri
það ekki af ólseigum eða úldnum karli.“
„Guð hjálpi þér að hafa svona orðbragð,“ sagði
Manga. Henni var of illa við þá þjóð til þess, að hún
gæti lagt sér nafn hennar í munn auk heldur talað
um að éta það.
„Mannakjöt er víst kóngafæða,“ sagði Grímsi.
„Ekki veit ég það,“ sagði gesturinn. „En því hefur
verið fleygt, að þeim þarna úti þyki vissara að taka
þá skárstu af óvinunum og sjóða þá niður í dósir, ef
ske kynni að þeir yrðu uppiskroppa með kjöt fyrir
herinn. Það eru þau fádæma feikn af kjöti sem her-
inn þarf, og allt er það í dósum, svo það er ekki að
vita nema eitthvað sé hæft í þessu. Ekki lýg ég því í
það minnsta,“ sagði gesturinn að lokum og fékk sér
í nefið hjá Sveini.
Talinu var nú beint að veðurfari og skepnuhöld-
um, fiskeríi og tundurduflahættunni, sem alltaf bar
á góma, bæri gest að garði.
Vala sá sér færi að laumast út. Hún sagði Úlla
fréttirnar. Hann var fáorður, en hét því með sjálf-
um sér, að þó hann næðist skyldi hann aldrei játa að
neinn hefði hjálpað sér eða vitað af sér. Ætti hann
að halda til fjalls? Vala sagði að það gæti hann ekki,
illa klæddur og matarlaus. Þá væri betra að vera tek-
inn til fanga en farast úr hungri og kulda á fjöllum
uppi.
Bara að ég gæti talið Möngu trú um, að þú værir
huldumaður, þá myndi hún fela þig í kofanum
sínum.
Úlli hló. Hann vissi hvernig stóð á, að hann fékk
mjólkursopann kvölds og morgna. En það væri ekki
til neins að reyna að gabba gömlu konuna svo mikið.
Manga var ekki heimsk, bara hjátrúarfull, en að álfa-
Heima er bezt 33