Æskan - 01.04.1966, Page 12

• LESKAFLI
ESPERQHTO
Þessi kafli er sérstaklega ætlaður til að æfa ykkur í
meðferð forskeyta og viðskeyta, einkum þeirra, sem ekki
hafa verið tekin til meðíerðar áður. Þá er bezt fyrir ykkur
að fletta upp á blaðsíðu 293. Þar er í sambandi við orða-
safnið yfirlit um esperanto málfræðina, m. a. forskeyti
og viðskeyti.
Mia bopatro estas laboristo, sed mia bofrato estas
sipestro.
Pordontt sinjoro, mi miskomprenis vin.
Siggi miskalkulis, li devas rekalkuli.
En la pratempo oni (maður, ntenn óákveðið fornafn)
uzis ilojn el stono.
Gunnar foriris (fór burt) hierau kaj revenos hodiaú.
William svaraði með skoti úr riffli
sínum, því hann hafði ekki tapað
snarræði sínu, þótt að honurn væri
komið óvörum.
Hvítu mennirnir, sem höfðu heyrt
stríðsöskrið og skotið, komu öslandi
upp eftir, því að þeir höfðu saknað
drengsins um leið. Þeir fundu Willi-
am dragandi særðan Indíána á eftir
sér.
„Þetta er minn Indíáni, piltar!“
kallaði hann sigri hrósandi.
„Vissulega,“ sagði yfirmaðurinn,
„þetta var bara skrambi vel gert af
þér.“ Og síðan helltu þeir hrósyrðum
yfir hann.
„Ég er ekki eins þreyttur og ég var,
og ég geri ráð fyrir, að ég geti hangið
í ykkur, það sem eftir er,“ sagði
William með merkissvip.
Þeir brutust áfram alla nóttina, þar
til þeir komu auga á virkið, og kom-
ust þangað heilir á húfi um morgun-
inn eftir nokkurn bardaga við rauð-
skinnana, sem enn voru á hælum
þeirra.
★ í næsta blaði:
William hittir Villta Bill.
Jónas Hallgrímsson estis Islandano, H. C. Anderse11
estis Dano.
La kamparanoj kolektas safojn printemjre kaj aútune-
La luno estas videbla dum la nokto kaj la suno estaS
videbla dum la tago.
Vitro estas travidebla (gagnsætt), sed muro ne estas tra
videbla.
Gullfoss estas fama pro sia beleco.
Nonno (Jón Sveinsson) skribis librojn pri sia juneco-
La montego Everest estas 8848 (okmil okcent kvardek
ok) metrojn alta.
Knabo, kiu multe legas, estas legema.
Estas je la 9-a vespere kaj la knabineto estas dormeiö ■
Kelkaj geknaboj staras ce la lageto en Reykjavík kaJ
donas panerojn al la anasoj.
Kudristino uzas fingringon, por ke la kudrilo ne p’k11
sian fingron. (piki stinga).
La knabo metis sian kandelon en kandelingon.
Pomujoj kreskas en Danujo. (kreskas vaxa).
La mastrino (húsmóðir) versis lakton en laktujon.
Juna viro estas junulo. Juna virino estas junulu10'
Junaj viroj kaj virinoj estas gejunuloj. Maljunaj viriu°J
estas maljunulinoj.
Episkopo (biskup) Brynjólfur Sveinsson estis ricul°
Bólu-Hjálmar estis malriculo.
La krokodilo estas rampulo. (rampi skríða).
La infanoj ofte nomas siajn gepatrojn pacjo (Pa°
kaj panjo (mamma).
Reglur.
Auk jress sem uj táknar ílát, er það einnig notað
tré, sem kennd eru við ávöxt sinn, og lönd, sem keu11
eru við þjóðina.
Kafujo kaffikanna.
Dano Dani, Danujo Danmörk.
piro pera, pirujo perutré. .g
Þegar þjóðin er kennd við landið, er notað viðskey1-1
an.
Islandano íslendingur.
Oft standa tvö viðskeyti saman svo sem junul*0
kudristino, maljunulino. I síðasta orðinu er forskeyt1
tvö viðskeyti.
Forskeyti og viðskeyti eru líka notuð sem
Malo gagnstæða, emo hneigð, eco eiginleiki, ajo 1
ur, estro yfirmaður.
Por ke til þess að. Piku boðháttur. Boðháttu1
alltaf notaður á eftir por ke.