Æskan - 01.04.1966, Blaðsíða 30

GruncívalíaratriSi ílu^sins.
IV.
Fluglyftikraftur myndast víð-
ast hvar við flugvænginn, og sé
liann mældur, kemur liann fram
eins og sýnt er á 9. mynd.
Til þess að sýna fluglyfti-
kraftinn er hentugra að sýna
bessar kraftlinur með einni
línu dreginni frá þeim stað,
sem heildarkrafturinn kemur
fram. Þessi punktur r þekktur
sem þrýstingsmiðja („center of
pressure"), sjá 10. mynd.
Sé gert ráð fyrir t. d. 100
hnúta (185 km/klst.) stöðugu
loftstreymi, eykst lyftikraftur-
inn, ef áfallshornið er stækkað.
Um leið færist þrýstingsmiðjan
fram eins og getið verður hér
á eftir.
Um leið og flugvængur mynd-
ar iyftikraft, myndast því mið-
ur annar óæskilegri kraftur,
sem er þekktur sem spyrna,
drag eða ioftviðnám (,,drag“).
Það er ijóst, að hlutur i vökva-
eða ioftstreymi hlýtur að valda
nokkru viðnámi. Þar sem átak
lyftikraftsins myndar rétt horn
við stefnu loftstraumsins, þá er
líka rétt liorn milli spyrnunnar
og lyftikraftsins (sjá ll.mynd).
Nú skulum við othuga lyfti-
kraftinn, spyrnuna og þrýst-
ingsmiðjuna við ýmis áfalls-
horn. Á teikningunum á 12.
mynd sést, að lyftikrafturinn
verður meiri og þrýstingsmiðj-
an færist fram, þegar áfalls-
hornið stækkar. Um leið vex
spyrnan, fyrst hægt upp að um
það hil 4°, en siðan fljótar eftir
LVFTIKBAFTUR
10. mynd: Lyftikrafturinn verkar frá þrýstingsmiðjunni.
LYFTIKRAFTUR
þvi sem hornið stækkar. Til
]>ess að ná sem mestri flug-
hæfni er keppt að því oð ná
sem mestum Iyftikrafti og um
leið reynt að draga sem mest úr
Hlut'
spyrnunni, loftviðnáminu- a/
fallið þarna á milli („b®st
drag ratio“) er hagkvæmast
—4° (sjá 12. mynd).
178