Æskan - 01.02.1983, Blaðsíða 7
lOfurlítið um Scimelágúst
- Þú ert meiri hlaupagarpurinn, sagöi bóndinn að
lokum.
- Já, sagði Samelágúst og stóð á öndinni af mæði.
Eitt langaði Samelágúst ákaflega mikið til að eignast.
Hann langaði að eignast kanínur. Tvær hvítar, fallegar
kanínur, karl og kerlingu. Þær áttu að verða fullorðnar og
eignast unga, svo að enginn í Smálöndum ætti eins marg-
ar kanínur. Hann óskaði þess svo heitt og innilega, að það
var nærri merkilegt, að þær skyldu ekki spretta upp úr
jörðinni fyrir framan hann.
Samelágúst vissi, að hægt var að fá kanínur keyptar.
Drengurinn hjá Jóhanni í Efrabæ hafði sagt honum, að
kanínur væru til sölu í bæ einum í nágrannasókninni. En
Þær kostuðu 25 aura hver. Tvær 50 aura - hvar átti
Samelágúst að fá þá peninga? Hann langaði líka að eiga
tunglið. Ekki var til neins að biðja pabba og mömmu um
Peninga. Það voru engir peningar til á fátækum heimilum í
Smálöndum á þeim tíma. Samelágúst bað guð á hverju
kvöldi um hjálp. Hann gat sent til hans gjafmildan millj-
ónera, en þeir ganga um með vasana fulla af peningum og
svo týna þeir 25 aurum þar og 25 aurum hér.
Guð sendi honum engan milljónera, en hann sendi
honum Sörensen stórkaupmann. Síðdegis á laugardegi í
júlí sat Samelágúst innan um gullmururnar á veg-
brúninni og hugsaði um ekkert sérstakt. Jú, ef til vill hefur
hann hugsað um kanínurnar, sem hann mundi aldrei fá,
Því að það gerði hann oft. Þá heyrði hann, að hestvagn
kom eftir veginum. Hann stökk á fætur til að opna hliðið.
Þetta var eitt af þeim mörgu hliðum, sem voru I Smá-
töndum áður fyrr, þegar fólki lá ekki neitt á og engir bílar
voru komnir.
Þarna kom Sörensen stórkaupmaður akandi í fína vagn-
lr|um sínum ásamt ökumanni og hestunum Títus og Júlla
fyrir. Stórkaupmaðurinn var þekktur maður í sveitinni.
Hann átti stóra verslun í stöðvarbænum. Nú var hann á
leið að heilsa upp á prestinn í Kirkjubæ. Hestarnir höfðu
dregið vagninn upp allar brekkurnar og nú voru þeir komn-
lr Þangað, sem Samelágúst átti heima. Héðan var sléttur
Vegur til Kirkjubæjar, en með mörgum hliðum. Og hér við
fyrsta hliðið stóð lítill, Ijóshærður drengur, hneigði sig
kurteislega og hélt grindinni fastri. - Stórkaupmaðurinn
hafði oft ekið þar um og vissi hvað það var óþægilegt fyrir
ökumanninn að opna öll þessi hlið. Hann hallaði sér út úr
vagninum og brosti til Samelágústs.
~ Heyrðu drengur, sagði hann. - Viltu aka með okkur
,ram að Kirkjubæ og opna hliðin fyrir okkur? Þú færð fimm
aura fyrir hvert hlið.
Samelágúst varð alveg undrandi. Fimm aura fyrir hvert
dlið! Hvort hann vildi aka með þeím að Kirkjubæ? Já, hann
skyldi aka með þeim heiminn á enda með þessum kjörum.
Hann hoppaði upp í vagninn. Innst inni óttaðist hann, að
^aupmaðurinn mundi ekki standa við þetta tilboð. Hann
5a9ði þetta ef til vill í gamni. en það var þó alltaf gaman að
aka í vagninum. Og það gat verið að kaupmaðurinn meinti
það, sem hann sagði.
Samelágúst opnaði hliðin alla leið til Kirkjubæjar, og
var snar í snúningum. Hann reiknaði kaupið í huganum
við hvert hlið. Alls voru hliðin þrettán á leiðinni - þrettán
blessaðar grindur. - Jæja, sagði kaupmaðurinn, þegar
þeir komu að Kirkjubæ. - Hvað áttu að fá mikið? Það
verður þú að reikna sjálfur.
En Samelágúst gat ekki fengið sig til að nefna þess háu
upphæð.
- Fimm sinnum þrettán, sagði kaupmaðurinn. - Hvað
er það mikið?
- Sextíu og fimm, hvíslaði Samelágúst, föiur og
spenntur.
Þetta var engin gamansemi. Sörensen kaupmaður tók
upp budduna og úr henni bjartan fimmtiueyring, einn
tíeyring og fimmeyring, og lét þá í lófann á Samelágúst. En
hann hneigði sig djúpt og þakkaði fyrir.
Og svo hljóp hann heim. Hann hljóp þess hálfu mílu í
einum spretti og stökk yfir allar grindurnar. Aldrei höfðu
léttari fætur stigið á þennan veg. Heima biðu bræður hans
forvitnir. Þeir höfðu séð Samelágúst í vagni kaupmanns-
ins.
En sá, sem kemur hlaupandi eftir vegbrúninni, svo að
svitinn bogar af honum, er ekki fátækur smálandadrengur,
sem kallaður er Samelágúst. Nei! Þetta er ríkur maður,
sem á mikið af peningum, kanínueigandinn Samelágúst,
næstum stórkaupmaður. Ef hægt er að hugsa sér stór-
kaupmann, sem hleypur svo hratt. Hvílík drýgindi, þegar
bræður hans hópast í kringum hann og spyrja og spyrja.
Hvílík hamingja að opna lófann og sýna þeim öll auðæfin.
Snemma á sunnudagsmorguninn fór Samelágúst til að
stofna til kanínubúskapar. Hann varð að ganga yfir eina
mílu til bæjarins í nágrannasókninni, þar sem kanínur voru
til sölu. Hann var svo ákafur að komast af stað, hann
hlakkaði svo til að eignast kanínur, að hann gleymdi að
hafa með sér nokkrar brauðsneiðar.
7