Kyndill - 01.03.1932, Blaðsíða 11

Jufnaðarstefnan
Kyndill
jafnaðarstefnunnar vísindalegan grundvöll. Af seinnii
tima jafnaðarstefnu-rithöfundum og brautryðjendum er
rétt að nefna Loiiis Blanc, Englendinginn Robert Oiwn
og Þjóðverjana Rodbertus, Wilhelm Weitling og Fer-
difumd Lassalle. Og p6 fékk jafnaðarstefnan ekki' fastan,
visindálegan grundvöll fyrr en þjóðmegunarfræðingur-
inn Karl Marx kom fram með skoðanir sínar. f sam-
vinnu viið Friedrich Engels samdi hann mörg ritverk,
þar á meðal „Kommúnista-áuarpio“, sesm í raun og veru
ber eángöngu málýtnis-svip, og aðaliit sitt „Auðmagni6“,
en í pví grundvallaði hann kenningar jafnaðarstefn-
unnar af svo miklum skarpleik og snilli, að allir rit-
höfundar jafnaðarstefnunnar hafa síðan notað það sem
heimdildamt. Hann sýnir fram á, að 6aga mannkynsins
er stéttabaráttusaga, og að þjóðfélagið þxoskar sig frá
gömiu þjóðskipulagi til nýs. Núverandi auðvaldsþjóð-
féiag hlýtur að fæða af sér þjóðfélag jafnaðahstefn-
unnar, þar sem stéttaskiftingin líður undir lok og arð-
ránið hverfur.
Rit Karls Marx vöktu mikla athygli og voru þýdd
á fjölda fungumála. Jafnaðarstefnan vann jafnt og þétt
fylgLsmenn og hreyfingin hófst til öflugrar sóknar í
fok 19. aldar.
ÁTið 1906 náði visir þessarar hreyfingar hingað til
iands, og voru fyrstu talsmenn hennar Þorsteum Er-
Ungsson skáld og Pétur G. Gudmwidsson, en hreyf-
fogin hér grundvaliaðist ekki fyrr en með stofnun.
Alpýdusmnbands iskmds árið 1916, og hefir hún nu
náð tryggri fótfestu hér aðallega meðal verkalýðsins.
5