Almanak Ólafs S. Thorgeirssonar - 01.01.1937, Blaðsíða 5

PáskatímabiliS.
Kirkjuþing-iö í Nicæa, er haldiö var áriö 325 eftir
Krists fæöing, ákvaö og leiddi í lög kirkjunnar, aö páska
hátíöin skyldi ætiö haldin vera hinn fyrsta sunnudag eftir
fyrsta tungl, er springi út næst eftir 20. marzmán. Sam-
kvæmt ákvæöi þess getur páskahátíöin átt sér staÖ á 35
daga tímabili, nefnilega á timabilinu frá 22. marz til 25.
apríl, aö þeim dögum báöum meÖtöldum. Þetta tímabil
er nefnt páskatímabiliö. Af þessu leröir, aö ef tungl væri
fult 21. marz, og 22. marz bæri upp á sunnudag, þá yröi
sá dagur (22.) páskadagur. Fyr á ári geta páskar aldrei
oröiö. Þetta átti sér staö áriö 1818. En sé tungl fult 18.
apríl og 18. april bæri upp ásunnudag, yröi næsti sunnu-
dagur páskadagur, nefnil.25. apríl. Þaö kom fyrir síöast
áriö 1886.
Sóltími.
Sólarhringur er sú tímalengd, ei líöur á milli þess, er
sólin gengur yfir ákveöna hádegislínu, og er þaö hin eÖli-
legasta skifting tímans. En sökum hinnar mismunandi
hreifingar jaröarinnar umhverfis sólina og sökum bugsins
á sólargangslínutmi (Ecliptic), er aldrei nákvæmlega jafn-
jangur tími milli þess, er sól gengur yfir ákveöna línu. Af
því leiöir, aö þaö er lítt mögulegt aÖ setja stundaklukku
eflir sól. Til aö ráöa bót á þessum mismun, setja menn
svo aö önnur sól sé til, og aö hún gangi meö jöfnum hraöa
þvert yfir miöjaröarlínuna. Er sú ímyndaöa sól þá stund.
um á undan og stundum á eftir hinni einu virkilegu sól.
Er sá mismunur mestur 16 mínútur. Réttur sóltími er
miöaöur viö hina virkilegu sól, en hinn svo kallaöi “meöal
sóltími11 aftur á móti, er miöaöur viö hina ímynduöu sól.
Til skýringar má geta þess aö þaö er aö eins á tveimui
dögum á árinu—á jafndægrum haust og vor—aö “meöal
sóltíma” og réttum sóltíma ber saman, því á þeim tveim
dögum aö eins er buglínan eöa sólargangslínan yfir
miðjaröai línunni.