Heimilisblaðið - 01.12.1957, Blaðsíða 20
kynbræður, tryggð, sem átti sumardag einn
þrjátíu árum síðar eftir að hafa eftirminni-
legar afleiðingar.
Sem stjórnandi Hampton-kórsins tókst
Moton að safna á næstu árum nokkrum
milljónum dollara til handa sínum gamla
skóla og komu þessir peningar að góðum
notum. Þegar skólastjóri Tuskegee-skólans,
Booker Washington, hinn frægi leiðtogi
negranna, andaðist árið 1915, voru allir
sammála um að útnefna hinn 48 ára gamla
Moton sem eftirmann hans. Og Moton fram-
fylgdi af dugnaði og áhuga því, sem Booker
Washington hafði lagt grundvöll að.
Árið 1922 ákvað bandaríska stjórnin að
stofnsetja sjúkrahús fyrir negra í Tuskegee,
sem höfðu örkmulazt í fyrra stríði. Tuske-
gee var bezt til þess fallin af öllum borgum
í Alabama. Aðalgatan, breið og fögur, var
umkringd af skuggasælum trjám, og bak við
þau liggja hin stóru, hvítu hús plantekrueig-
endanna, mitt í fallegum görðum. Borgar-
búarnir geta því verið hreyknir af borg
sinni, og þeir hafa alltaf sýnt áhuga á negra-
skólanum og fjölmennt á árshátíð hans og
hljómleika, til að hlýða á hinn frábæra kór.
Bæjaryfirvöldin og Tuskegee-skólinn
lögðu í sameiningu fram stórt landssvæði
til byggingar hinu nýja sjúkrahúsi. Þegar
byggingunni var lokið, sneri bandaríska
stjórnin sér til Motons og spurði hann, hvort
hann teldi það ráðlegt, að starfsfólk spítal-
ans væru negrar?
Moton svaraði: ,,Þar sem allir sjúkling-
arnir eru negrar og negralæknar fá ekki eins
og sakir standa leyfi til að starfa í einu ein-
asta sjúkrahúsi, tel ég sanngjarna ráðstöfim
að gefa þeim tækifæri þarna.“ Þar með
ákvað stjórnin að ráða negralækna að hinu
nýbyggða sjúkrahúsi.
En þegar þetta varð heyrum kunnugt, risu
upp mótmæli í Alabama, því að í suðræn-
um borgum eru læknarnir alltaf sjálfsagðir
þátttakendur í samkvæmislífinu, og Tuske-
gee-borgarar voru farnir að hlakka til þess
að bjóða hina ungu lækna velkomna í sam-
kvæmi sín. Það varð því mikið áfall fyrir
þá, að það skyldu vera negrar, sem þeir
þyrftu að taka á móti á heimilum sínum. Ku
Klux Klan skaraði strax að eldinum. Fjand-
skapurinn varð brátt svo mikill, að lands-
stjóri Alabama ásamt þingmönnum og bæj-
arstjórn komu boðum til Hvíta hússins ulU
að endurskoða ákvörðun stjórnarinnai--
ar forsetinn svaraði neitandi, versn3
ástandið í Alabama um allan helming-
Nú tók Ku Klux Klan-ofbeldisflokkur'nI1
málið í sínar hendur fyrir alvöru. HaUn
sendi Moton harðorð hótunarbréf og kra
ist þess, að hann afturkallaði bréf sitt
stjórnarinnar, annars myndi félagsskapur
inn ráðgera heimsókn í skólann og sjá s'°
um, að honum snerist hugur fljótlega-
Klux Klan hafði aldrei haft miklu fyl§' n _
fagna í Tuskegee, en ógnun þessi olli ábyr&
armönnum borgarinnar áhyggjum.
Næsta dag, brennandi heitan sumaráa£'
náði æsingin í Tuskegee hámarki sínu. ,
ugu æðstu menn borgarinnar ákváðu að n^
tali af Moton til þess að reyna að komast 3
samningum við hann. í sendinefndinni v°, _
meðal annars borgardómarinn, bankastj°r
inn ásamt stærstu plantekrueigendunu*n
Dómarinn talaði fyrstur: ,,Við erum kom
til yðar, því að við berum bæði umhypJ_
fyrir Tuskegee-skólanum og yður persónU
lega. Eins og þér vitið hefur enginn ne'
verið drepinn án dóms og laga í þessum
síðan Booker Washington stofnsetti þenn^
skóla, en ástandið er mjög alvarlegb ^
okkur finnst, að það sé skylda okkar
biðja yður að afturkalla bréf yðar til stjó’1^
arinnar, svo að við komumst hjá ógnun
Ku Klux Klan.“ .;
Dr. Moton svaraði rólega: „Það vseri e
heiðarlegt, hvorki gagnvart sjálfum men
J>e
yður, ef ég breytti orðalagi í tillögu m111 _
til stjórnarinnar. Það er mín innsta saJjn,
færing, að negralæknar eigi að fá þetta
færi. Ég hef hugsað mál þetta frá öllum k
um,“ sagði hann. ,,Ég er 55 ára gamall* ,
hef fengið fleiri tækifæri í lífinu en e&
átt skilið og ég á vini um öll Bandarík* ^
Ef Ku Klux Klan gerir alvöru úr hótun Sin^.f
myndi ganga slík alda af smán og harnú ? ^
landið, að þingið neyddist til að taka
mál fyrir að nýju, en árangurinn yrði 1111
harðari dómur yfir hinum hvítu mönn ^
Allt mitt líf hef ég lifað í þeirri trú> u
hvítur maður sé þrátt fyrir allt mannels*1
umburðarlyndur og réttsýnn, án þessa 1
trúar myndi líf mitt og vina minna n ^
verið tilgangslaust. Missi ég þetta trau ((
mitt, sé ég enga ástæðu til að lifa lengur
240 — HEIMILISBLAÐIÐ