Iðunn : nýr flokkur - 01.07.1920, Side 116

110
Á. H. B.:
ÍÐUNM
beinir fyrirboðar. Hinu skal þó ekki neitað, að beinir
fyrirboðar komi fyrir, að maður geti séð það fyrir,
er síðar gerist, en það er langerfiðasta og alvarleg-
asta gátan. Höf. vill nú láta líta svo út, sem þetta
sé ekki neitt kvíðvænleg hugsun: forsjónin og til-
veran sé í insta eðli sínu góð, og því geri ekkert tils
þótt haft sé vit fyrir manni og maður sé eins og peð
í taíli. En — er maður þá viljalaust verkfæri; er þá
»guð sjálfur í syndinni«, eins og höf. sagði einu sinni;
er hann t. d. valdur að heimsstyrjöldinni og öllum
hennar hörmungum? Pað væri dálagleg forsjón; ég
mundi þakka fyrir þá föðurlegu umhyggju. Höf.
svarar þessu ekki, en ruglar frá öllu saman í niður-
lagi lestursins með raunar gullfallegu og skáldlegu
ævintýri, sem þó hefði átt fegurri og frjálsmannlegri
umgjörð skilið.
Þá er komið að sjálfu aðalvirkinu, og nefnir höf.
fyrirlestur þann, er um það ræðir: »Mikilvægasta
málið í heimi«. Ég held nú satt að segja eins og dr.
G. F., að »mikilvægasta málið« sé að þroska sjálfan
sig sem bezt þegar i þessu lífi og lifa því sem hezt
og grandgæfilegast, og að það geti menn án þess að
hafa þessa »tryggingu« fyrir öðru lífi, sem »anda-
trúin« á að veita; mun ég ef til vill sýna fram á
þetta síðar í öðru sambandi. En sleppum því, og
lítum nú á sjálfa líftryggingarstofnunina, andatrúna,
eins og höf. lýsir henni, og vitum, hvort hún megi
þá álítast fulltrygg. Ekki vantar það, að höf. lýsi
henni nógu glæsilega og bendi á máttarstoðir hennar^
En það eru — því miður — staðhæfingar, sem allar
svífa meira og minna í lausu lofti eða eru bygðar á
misskilningi, að ég ekki segi þekkingarleysi, höf. á
undirstöðunni, sem ætti að vera, sem sé því, hvað
telja beri fullgilda vísindalega sönnun. Höf. lýsir
spíritismanum á þessa leið:
»þeir, sem ekki hirða um að vera nákvæmir 1