Iðunn : nýr flokkur - 01.07.1920, Page 150
144
Svipall:
IÐUNN
með þvi að veita þeim lán eða framlenging á lánum
til þess að forða atvinnuhruni. Og loks getur lands-
stjórn og sveitastjórnir, þegar vinnuekla er og
bæði peningavextir og verkalaun eru komin niður að
lágmarki, farið að hugsa til að bæta úr vinnuekl-
unni með opinberum fyrirtækjum, húsabyggingum
og samgöngubótum, sem ekki var að hugsa til á
dýrustu tímunum, þegar allur vinnukraftur var bæði
dýr og upptekinn: slik opinber fyrirtæki verða nú
framkvæmanleg og meira að segja að velgerningi
fyrir alla alþýðu, sem enga atvinnu hefir, meðan alt
liggur í kaldakoli.
Af öllu þessu sést, að góðir tímar og vondir skift-
ast á, og að það er flóð og fjara í viðskiftalífinu rétt
eins og í náttúrunni. Og þetta er ekki nema eðlilegt.
En það, sem girða verður fyrir eftir megni, er að
vondu tímarnir skapi verulega viðskiftakreppu eða
jafnvel hrun. Því að það fer ekki einungis með lán
og velferð einstakra manna, heldur getur það steypt
heilum þjóðfélögum í glötun og jafnvel gert ríki gjald-
þrota. En hér er það fyrirhyggjan ein og framsýnin,
þekking og stjórnsemi, sem dugir. Þeir, sem aftur á
móti láta skeika að sköpuðu eða reka á reiðanum
og láta sér á litlu standa, hvernig alt veltur, þeir
mega eiga þess visa von að sogast út með útfallinu,
fara á kaf og hverfa. Enda eiga þeir sjaldnast annað
skilið fýrir fyrirhyggjuleysi sitt og samvizkuleysi. En
verst er, að þeir draga svo oft aðra saklausa menn
á kaf með sér.
Það leikur nú lítill vafi á því, að allsherjarvið-
skiftakreppa er í aðsigi, einnig hjá oss. Innlenda
varan frá síðasta ári, kjöt, fiskur og síld, enn óseld
eða seld lægra verði en við var búist og bankarnir í
fjárþröng. Vonandi er, að eitthvað rætist úr þessu,