Iðunn : nýr flokkur - 01.01.1926, Page 68

<62
Ásgeir Magnússon:
IÐUNN
bvautin sé takmörkuð stjörnuþyrping, þéttust um mið-
.bikið og miklu meiri á breidd en þykt.
Kemur þetta heim og saman við skoðanir Herschels
.og Seeligers.
Mælingar Kapteyns. Kapteyn hefir við athugun
sömu stjarna komist á svipaða niðurstöðu. Þó er aðferð
hans önnur. Niðurstaða hans bregður upp mynd af
stjörnuveldi voru, sem líkist gúmmíknetti, sem er þjappað
saman á skautunum.
Minsta þvermál Vetrarbrautar telur hann 9000 ljósár,
en mesta þvermál 60000 ljósár. Utan við þau takmörk
eru stjörnur 100 sinnum gisnari en um miðbikið, og
þaðan af minna er utar dregur. Er þá að vísu farið að
nálgast útjaðra Vetrarbrautar, en fjarri því að vera komið
út í alveg stjörnulaust rúm.
Ályktanir Eastons. Vetrarbrautin er langbjörtust í
Arnarmerki, en daufust í Einhyrningsmerki. Merki þessi
liggja andspænis hvort öðru á himninum. Þess vegna
ályktar Easton að sólkerfið liggi eigi í miðju Wetrar-
brautar heldur töluvert nær öðrum jaðri. Þetta fallast
menn yfirleitt á.
Einnig ályktar Easton af ýmsum einkennum Vetrar-
brautar að hún sé sveipmynduð. Alítur hann einnig að
sveipþokur geimsins séu hliðstæðar Vetrarbrautinni, en
eigi háðar. Sveipinn telur hann felast sýnum af því að
sólkerfið sé inn á millum greina sveipsins. Allar greinar
álítur hann að liggi í einum ogi sama fleti svo að þær
beri hver í aðra. Margir telja þetta vafasamt.
Víðátta. Óljósa hugmynd hafa menn um rúmtak
Vetrarbrautar. Kúlulaga fjölstirni eru fjarlægust af öllu
sem efalaust er að lúti henni.
Vetrarbrautinni má líkja við meginland mikið, en fjöl-
stirnum þessum við eyjar úti í hafi. Þau hafa því meira