Kirkjuritið - 01.09.1948, Síða 11

VIÐ VEGASKIPTI
185
m.
Við eigum sögu, sem við nefnum söguna um glataða
soninn, og að loknum lestri hennar spyrjum við, hvor
þeirra bræðranna sé á vegi glötunarinnar, hinn auðmjúki
syndari eða hrokagikkurinn, sem ekki vildi taka í höndina
á bróður sínum.
Við eigum frásögn um tvo menn, sem gengu upp í helgi-
dóminn til að biðjast fyrir, annar „beygði holdsins og
hjartans kné,“ hinn fléttaði inn í bæn sína fyrirlitningu
sinni á öðrum mönnum.
Þegar við athugum þessar sögur nánar, finnum við, að
þær segja okkur allar frá sömu mönnunum, og þó er hitt
ekki minna um vert, að við þekkjum báða þessa menn
af eigin raun, við höfum kynnzt þeim, og þeir hafa sett
spor sín í minningar okkar. Annar er fullur eigingirni og
sjálfsþótta. Þegar hann kemur frá bæn sinni út í daglega
lífið og störfin, er meginhugsun hans sú, hvernig hann
geti haft gott af öðrum mönnum sér til framdráttar. Hann
fyrirlítur hina, ræningja, ranglætismenn, hórkarla, úrhrak
eru þeir allir í augum hans, en samt eru þeir nógu góðir
til að lyfta honum til auðs og valda, þjóna honum eða
hjálpa honum til að ná takmarki því, sem hann hefir sett
sér að ná, hvert sem það annars er. Þetta mannhatur og
þessi fyrirlitning kemur hvergi fram í jafnægilegri mynd
og þar, sem hernaðardjöfullinn æðir og valdhafarnir leyfa
sér að líta á einstaklinginn sem réttlaust hrak til þess eins
hæfan að verða hluti hervélarinnar. Og þetta er gyllt með
skjalli og heiðursmerkjum, sem eru enn ógeðslegri en
hatrið sjálft. Við höfum orðið hans vör þessa harðúðga
nianns — og skelfzt þá mest, er við finnum, að hann býr
í okkar eigin hjarta.
Og okkur finnst líka, að við þekkjum hinn þögla og
prúða mann, sem lætur jafnvel smæstu verkin verða fög-
ur og vinnur þau í nafni kærleikans." Ef til vill höfum
við þó aldrei mætt honum holdi klæddum, aðeins á leið-
um hugans. I auðmýkt sinni var hann alltaf reiðubúinn